Tướng Triệu Tông Kỳ, tư lệnh Chiến khu miền Tây thuộc quân đội Trung Quốc (PLA), đã phê chuẩn kế hoạch hoạt động của binh sĩ dọc theo Đường Kiểm soát Thực tế (LAC), khu vực tranh chấp ở phía bắc Ấn Độ và tây nam Trung Quốc, một nguồn tin cho biết về đánh giá của tình báo Mỹ.
Tình báo Mỹ cho rằng tướng Triệu đã cho phép các binh sĩ thuộc quyền tấn công lính Ấn Độ ở thung lũng Galwan hồi tuần trước, dẫn tới vụ ẩu đả đẫm máu giữa quân đội hai nước, khiến ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng và làm gia tăng đáng kể căng thẳng song phương.
Tướng Triệu, người chỉ huy lực lượng Trung Quốc trong nhiều vụ đụng độ trước đây với Ấn Độ, từng bày tỏ quan ngại rằng nếu tỏ ra yếu đuối, Trung Quốc có thể bị Mỹ và các đồng minh, trong đó có Ấn Độ, chèn ép. Theo nguồn tin, tướng Triệu cho rằng vụ ẩu đả chết người hôm 15/6 ở Galwan là cách để Trung Quốc "dạy cho Ấn Độ một bài học".
Đoàn xe quân sự Ấn Độ trên cao tốc đến vùng Ladakh giáp với biên giới Trung Quốc, ngày 18/6. Ảnh: Reuters.
Đánh giá của tình báo Mỹ trái ngược với tuyên bố của Trung Quốc về vụ ẩu đả hồi tuần trước. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên trong cuộc họp báo ngày 19/6 nói Ấn Độ là bên duy nhất "có lỗi" với loạt hành động "khiêu khích và xâm phạm lãnh thổ Trung Quốc".
Giới chuyên gia cho rằng vụ ẩu đả không phải là một sự cố bùng phát vượt tầm kiểm soát như các vụ đụng độ trước đây, mà là một động thái được Trung Quốc lên kế hoạch từ trước nhằm gửi thông điệp phô diễn sức mạnh tới Ấn Độ. Tuy nhiên, kế hoạch này dường như phản tác dụng bởi vụ ẩu đả châm ngòi cho làn sóng phẫn nộ trên khắp Ấn Độ suốt một tuần sau đó.
Theo tình báo Mỹ, tướng Triệu đã tổ chức lễ truy điệu cho các binh sĩ dưới quyền chết trong vụ đụng độ, nhưng truyền thông Trung Quốc không đề cập gì tới buổi lễ này như những lần trước đây. Các bài đăng trên mạng xã hội đề cập đến "thất bại" hoặc "sỉ nhục" khi nói về những binh sĩ thương vong trong vụ đụng độ với Ấn Độ cũng nhanh chóng bị xóa.
Nỗ lực của Trung Quốc nhằm khiến Ấn Độ "biết điều" hơn trong các cuộc đàm phán tương lai, trong đó có tranh chấp lãnh thổ, sụp đổ hoàn toàn và thay vào đó dường như đẩy quốc gia Nam Á này xích lại gần hơn với Mỹ.
Mỹ trong nhiều tháng qua gây áp lực để Ấn Độ từ bỏ kế hoạch xây dựng mạng 5G với tập đoàn Huawei của Trung Quốc. Sau vụ ẩu đả hồi tuần trước, nhiều người Ấn Độ xóa ứng dụng mạng xã hội TikTok và đập điện thoại do Trung Quốc sản xuất. "Nó trái ngược những gì Trung Quốc muốn, đây không phải chiến thắng của quân đội nước này", nguồn tin cho biết.
Vị trí binh sĩ Ấn Độ và Trung Quốc ẩu đả chết người tối 15/6. Đồ họa: Telegraph.
Các quan chức Ấn Độ và Trung Quốc gặp nhau hôm qua để thảo luận về vụ ẩu đả. Hiện chưa rõ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có vai trò như thế nào trong vụ đụng độ. Giới chuyên gia am hiểu cách quân đội Trung Quốc thực thi mệnh lệnh cho rằng ông Tập gần như chắc chắn biết về quyết định trên.
Quân đội hai nước trong những tháng gần đây tập trung lực lượng dọc theo Đường Kiểm soát Thực tế tại khu vực Ladakh do Ấn Độ kiểm soát và Aksai Chin do Trung Quốc kiểm soát, gây lo ngại nguy cơ leo thang căng thẳng. Công ty tình báo tư nhân Hawkeye 360 tuần trước công bố ảnh vệ tinh chụp cuối tháng 5 cho thấy Trung Quốc có thể đã điều xe thiết giáp chở quân và pháo tự hành lên biên giới.
Binh sĩ Trung Quốc lên máy bay đến cao nguyên tây bắc, ngày 6/6. Ảnh: CCTV .
Mỹ hầu như im lặng về vụ ẩu đả trên biên giới Ấn - Trung hồi tuần trước, nhiều khả năng chính quyền Tổng thống Donald Trump ngày càng tin tưởng rằng Ấn Độ cùng nguồn lực kinh tế to lớn của quốc gia Nam Á này đang ngày càng hướng về phía Mỹ.
"Chúng tôi gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới nhân dân Ấn Độ bởi những người ngã xuống trong vụ đụng độ gần đây với Trung Quốc", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 18/6 đăng trên Twitter.
"Đó là tình huống rất căng thẳng. Chúng tôi đang thảo luận với Ấn Độ và Trung Quốc, họ gặp vấn đề lớn ở đó. Họ đụng độ với nhau và chúng tôi sẽ xem chuyện gì xảy ra. Chúng tôi sẽ cố gắng giúp họ", Trump tuyên bố trước khi rời thủ đô Washington hôm 20/6 để tới buổi vận động tranh cử ở thành phố Tulsa, bang Oklahoma.
Nguyễn Tiến (Theo USNews)