Sáng sớm 17/10, một vật thể hình tam giác xuất hiện trên bầu trời Kiev. Nó bay lượn như một con diều trước gió, gần như vô hại với những người đang đi lại trên đường.
Nhưng đó là một trong 28 chiếc máy bay không người lái (UAV) tự sát mà Nga triển khai để xuyên thủng lưới phòng không Ukraine và liên tục lao xuống các mục tiêu ở thủ đô Kiev với tốc độ gần 200 km/h.
Người Kiev chỉ nhận ra mối đe dọa và chạy toán loạn tìm chỗ ẩn nấp khi chiếc UAV xuất hiện ngày một gần. Tiếng vo ve của của nó giờ đây giống tiếng gầm của một chiếc xe máy phân khối lớn.
Các binh sĩ và cảnh sát Ukraine lập tức dùng súng AK-47 bắn về phía chiếc UAV đang quần thảo nhưng vô vọng. Chiếc UAV sau đó đột ngột bổ nhào như cánh én. Chưa đầy 5 giây sau, một ngọn lửa bùng lên, những tiếng la hét vọng ra từ đám khói đen cuồn cuộn.
Thị trưởng Kiev Vitali Klitschko nói rằng "phần lớn" trong số 28 UAV tự sát do Nga triển khai tập kích thủ đô vào rạng sáng đã bị lưới phòng không bắn hạ, nhưng họ để lọt khoảng 8-9 UAV đánh trúng mục tiêu. Vụ tập kích khiến ít nhất 4 người thiệt mạng, nhiều công trình bị hư hại.
Không như UAV cỡ lớn có thể phóng tên lửa rồi quay về căn cứ, UAV tự sát chỉ tung một đòn tấn công duy nhất. Chúng có kích thước nhỏ, trọng lượng nhẹ và rất khó bị các hệ thống radar, cảm biến phát hiện, tạo thách thức lớn đối với hệ thống phòng không Ukraine.
Vụ tập kích trúng mục tiêu đầu tiên trong sáng 17/10 xảy ra tại một tòa chung cư gần ga trung tâm Kiev lúc 6h37, chỉ cách cổng lớn nhà ga khoảng 200 mét, trước khi xuất hiện thêm ba vụ nổ khác, xen lẫn tiếng nổ của đạn súng trường.
Người dân nhanh chóng chạy xuống đường hầm giữa các sân ga để ẩn nấp. Dưới hầm, các cặp đôi ôm nhau, trong khi nhiều người lầm rầm cầu nguyện. Một phụ nữ lớn tuổi ngồi trên bậc thang, toàn thân run rẩy.
Bên ngoài là khung cảnh hoảng loạn. Những người đàn ông hối hả chạy băng qua vỉa hè, phụ nữ ôm trẻ em tìm nơi ẩn nấp.
Tatiana, 59 tuổi, cùng Bohdan và vợ là Victoria đang mang thai, 34 tuổi, đã thiệt mạng khi sàn tầng trong tòa chung cư sụp đổ. Một người đàn ông khác được cho là đã tử vong trong căn hộ.
"Cửa sổ phòng ngủ, nhà bếp bị thổi tung, các bức tường sụp đổ", Halyna Stefanova, cư dân sống cùng mẹ cách nhà đôi vợ chồng trẻ thiệt mạng hai tầng, nhớ lại. "Khói quá dày đặc, chúng tôi không nhìn thấy gì, hoàn toàn mất phương hướng trong 5 phút".
Cô và mẹ cuối cùng tìm được lối thoát hiểm và thoát ra ngoài. "Khi tôi chạy ngang qua lực lượng cứu hộ, họ nói rằng đã tìm thấy thi thể của bà Tatiana ở tầng 4", Stefanova kể.
Thị trưởng Klitschko cho biết số người thiệt mạng có thể còn cao hơn rất nhiều. Theo ông, các trạm biến áp dường như là mục tiêu của vụ tập kích, nhưng "thường dân lại là nạn nhân".
Vụ tập kích diễn ra một tuần sau khi Nga hôm 10/10 tập kích diện rộng bằng tên lửa, rocket và UAV vào thủ đô Kiev và khoảng 10 thành phố khác trên khắp Ukraine. Ít nhất 19 người thiệt mạng và 105 người bị thương.
Một ngày sau đó, Nga tiếp tục các cuộc không kích với quy mô nhỏ hơn nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng ở miền tây Ukraine, cách xa tiền tuyến. Giới chức Ukraine thừa nhận 30% hạ tầng năng lượng của nước này trúng tên lửa, UAV Nga, khiến Kiev phải đình chỉ xuất khẩu điện và kêu gọi dân chúng tiết kiệm năng lượng.
Lực lượng phòng không Ukraine không có các khí tài chuyên dụng để đối phó với UAV. Giờ đây, khi phát hiện UAV tự sát quần thảo trên bầu trời, các binh sĩ đã dùng mọi loại vũ khí có trong tay để đối phó.
Anton Gerashchenko, cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine, đã chụp hình cùng các sĩ quan bên cạnh một xác UAV được cho là bị bắn rơi sáng hôm đó.
"Bây giờ bạn có thể thấy cách chúng tôi bắn hạ UAV thế nào", Gerashchenko viết trên Telegram. "Nếu bạn nghe thấy âm thanh của UAV và có vũ khí trong tay, dù là một khẩu súng săn, bạn có thể bắn và buộc phải bắn".
Đức Trung (Theo Guardian, CNN)