"Bộ tư lệnh Chiến khu miền Đông quân đội Trung Quốc đã tổ chức đợt tuần tra sẵn sàng chiến đấu hiệp đồng và diễn tập thực binh trên vùng trời, vùng biển quanh đảo Đài Loan. Đây là lời cảnh cáo nghiêm khắc cho những hoạt động thông đồng giữa Mỹ và Đài Loan gần đây", phát ngôn viên Bộ tư lệnh Chiến khu miền Đông Shi Yi cho biết trong thông cáo hôm nay.
Ông không nêu chi tiết các nội dung đợt tập trận. Quan chức này cáo buộc Mỹ "nói một đằng làm một nẻo" trong vấn đề Đài Loan và thường xuyên "khuyến khích các lực lượng đòi độc lập" tại hòn đảo. Đại tá Shi cho rằng Trung Quốc "đủ sức đánh bại mọi sự can thiệp từ bên ngoài và các âm mưu của lực lượng ly khai Đài Loan".
Mỹ chưa bình luận về tuyên bố này của người phát ngôn Bộ tư lệnh Chiến khu miền Đông Trung Quốc.
Tiêm kích đáp xuống tàu sân bay Liêu Ninh ở Tây Thái Bình Dương hồi đầu tháng 5. Ảnh: BQP Nhật Bản.
Tàu sân bay Liêu Ninh và ít nhất 7 chiến hạm hộ tống của Trung Quốc đang về cảng sau khi kết thúc đợt diễn tập dài ba tuần ở vùng biển phía đông đảo Đài Loan và phía nam đảo Okinawa của Nhật Bản. Oanh tạc cơ H-6K Trung Quốc và Tu-95MS Nga hôm 24/5 cũng thực hiện đợt tuần tra chung, áp sát Hàn Quốc và Nhật Bản trong hành trình.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 23/5 nói Mỹ sẽ can thiệp quân sự nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, cho rằng Bắc Kinh không có quyền giành hòn đảo bằng vũ lực. Tổng thống Mỹ đồng thời cảnh báo Trung Quốc đang mạo hiểm khi điều nhiều máy bay áp sát vùng trời đảo Đài Loan, cũng như tổ chức các cuộc diễn tập hải quân trong khu vực.
Tuy nhiên, một ngày sau, ông Biden khẳng định chính sách "mơ hồ chiến lược" với Đài Loan vẫn được duy trì, trong đó Washington giúp xây dựng năng lực tự vệ cho đảo Đài Loan nhưng không hứa hẹn bảo vệ hòn đảo bằng biện pháp quân sự, nhằm tránh chọc giận Bắc Kinh.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân hôm 25/5 cảnh báo Mỹ sẽ phải trả giá đắt nếu "đi vào con đường sai lầm" về vấn đề Đài Loan, khẳng định không bên nào có thể ngăn Bắc Kinh "thống nhất đất nước".
Đảo Đài Loan và eo biển cùng tên. Đồ họa: CSIS.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẽ dùng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc gần đây liên tục gia tăng sức ép quân sự lên Đài Loan bằng các biện pháp truyền thống và phi truyền thống. Ngoài các chuyến bay áp sát hòn đảo với số lượng phi cơ cao kỷ lục, quân đội Trung Quốc còn tiến hành nhiều cuộc diễn tập đổ bộ chiếm bờ biển ở khu vực gần Đài Loan.
Mỹ không còn ràng buộc về mặt pháp lý để hỗ trợ Đài Loan trong trường hợp hòn đảo bị tấn công kể từ khi chuyển sang thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc năm 1979, công nhận chính sách Một Trung Quốc và thừa nhận đảo Đài Loan là một phần của Trung Quốc.
Vũ Anh (Theo Reuters)