Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 23/11 thông báo "Hội nghị thượng đỉnh vì dân chủ" sẽ diễn ra trực tuyến vào ngày 9/12 và 10/12, trước cuộc họp trực tiếp năm sau. Mỹ mời đại diện hơn 109 quốc gia cùng đảo Đài Loan tham dự hội nghị.
Trung Quốc, nước tuyên bố Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, lập tức chỉ trích động thái trên của Mỹ. Chu Phượng Liên, phát ngôn viên Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc, tuyên bố quyết định mời Đài Loan dự hội nghị của Mỹ là một "sai lầm" và Bắc Kinh phản đối "bất kỳ giao thiệp chính thức nào giữa Mỹ và khu vực Đài Loan của Trung Quốc".
"Lập trường này rõ ràng và nhất quán. Chúng tôi kêu gọi Mỹ tuân thủ nguyên tắc 'Một Trung Quốc' và ba tuyên bố chung", Zhu nói, đề cập ba văn kiện đóng vai trò định hình quan hệ Mỹ - Trung trong vấn đề Đài Loan.
Tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm nay, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cũng yêu cầu Mỹ "ngừng cấu kết với những người ly khai đòi độc lập" ở Đài Loan.
"Các hành động của Mỹ chỉ cho thấy dân chủ là vỏ bọc và công cụ để nước này thúc đẩy mục tiêu địa chính trị, đàn áp quốc gia khác, chia rẽ thế giới và phục vụ lợi ích của chính mình", ông Triệu nói.
Trong khi đó, Xavier Chang, phát ngôn viên văn phòng lãnh đạo Đài Loan, cảm ơn lời mời của Tổng thống Mỹ Joe Biden và cho biết hội nghị là cơ hội hiếm có để hòn đảo có thể thể hiện hình ảnh trên trường thế giới.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc gần đây tổ chức nhiều cuộc diễn tập xung quanh Đài Loan với các loại vũ khí tối tân.
Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại. Chính quyền Biden gần đây cũng thúc đẩy nỗ lực kêu gọi đưa Đài Loan vào các tổ chức quốc tế, dù Trung Quốc kiên quyết phản đối.
Huyền Lê (Theo Guardian, AFP, Reuters)