Sách trắng về Tân Cương do chính phủ Trung Quốc công bố hôm nay ca ngợi các chương trình đào tạo việc làm, đồng nghĩa với cải thiện cuộc sống ở khu tự trị.
Tân Cương đã "triển khai mạnh mẽ các dự án việc làm, tăng cường đào tạo nghề, mở rộng các kênh và năng lực việc làm", sách trắng có đoạn, thêm rằng việc đào tạo nghề cho hàng triệu người ở đây đã cải thiện chất lượng của lực lượng lao động. "Tân Cương đã xây dựng được một lực lượng lao động lớn dựa trên tri thức, kỹ năng và sự sáng tạo, đáp ứng các yêu cầu của kỷ nguyên mới", sách trắng viết.
Một trạm an ninh gần nơi được cho là trung tâm đào tạo nghề ở ngoại ô thành phố Hòa Điền, Tân Cương, Trung Quốc, ngày 30/5/2019. Ảnh: AFP.
Sách trắng cho hay công tác đào tạo ở các trung tâm đào tạo nghề gồm dạy viết và nói tiếng phổ thông Trung Quốc, đào tạo tay nghề lao động và phổ cập các kiến thức về cuộc sống đô thị. Sau khi được đào tạo, người dân ở Tân Cương đã bắt đầu hoạt động kinh doanh hoặc làm việc trong các nhà máy.
Thống kê cho thấy mỗi năm từ 2014-2019, Tân Cương đã tổ chức "các khóa đào tạo" cho trung bình 1,29 triệu lao động thành thị và nông thôn, đồng thời cho biết các chính sách việc làm đã "đáp ứng được nhu cầu của người dân và cải thiện đời sống của họ". Sách trắng cũng cảnh báo về tồn tại một số lao động tay nghề thấp và "những kẻ khủng bố, ly khai và tôn giáo cực đoan" tìm cách lôi kéo người dân không học tiếng Trung Quốc, "từ chối tiếp cận khoa học hiện đại và từ chối nâng cao kỹ năng nghề của họ".
Hải quan Mỹ đầu tuần này công bố hạn chế mới đối với bông và sản phẩm may mặc từ Tân Cương do lo ngại chúng được sản xuất bởi "lao động cưỡng bức". Thông báo do Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP) đưa ra dưới dạng Lệnh hủy bỏ (WRO), trên thực tế không phải là lệnh cấm nhập khẩu, nhưng hàng hóa bị thuộc dạng WRO sẽ bị trả về hoặc tiêu hủy nếu CBP xác định chúng được sản xuất bởi lao động bị cưỡng bức.
Quyền thứ trưởng Bộ An ninh Nội địa Mỹ Ken Cuccinelli cáo buộc các trung tâm đào tạo nghề ở Tân Cương là "trại tập trung" và với động thái siết các sản phẩm từ Tân Cương mới đây, cơ quan này đang chống lại một loại hình "nô lệ hiện đại" được Trung Quốc sử dụng để sản xuất hàng hóa, sau đó nỗ lực nhập khẩu vào Mỹ.
Trước cáo buộc đưa người Duy Ngô Nhĩ và người dân tộc thiểu số Hồi giáo vào các trại tập trung, Trung Quốc khẳng định các cơ sở là "trung tâm đào tạo nghề" và họ đang phản ứng hợp pháp với mối đe dọa từ chủ nghĩa tôn giáo cực đoan.
Tổng thống Mỹ Trump tháng trước ký ban hành Đạo luật Chính sách Nhân quyền người Duy Ngô Nhĩ, trong đó kêu gọi trừng phạt những người chịu trách nhiệm giam hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm Hồi giáo khác ở Tân Cương, gồm Bí thư đảng ủy Tân Cương Trần Toàn Quốc.
Bắc Kinh từng nhiều lần cảnh báo sẽ hành động trả đũa nếu ông Trần bị nhắm mục tiêu trừng phạt, gọi các động thái của Washington về Tân Cương là "can thiệp thô bạo" vào vấn đề nội bộ của nước này.
Bắc Kinh đầu tuần này tuyên bố sẽ có "hành động kiên quyết" đáp trả các động thái liên quan cáo buộc lao động cưỡng bức ở Tân Cương. Trong sách trắng về Tân Cương hồi tháng 3/2019, Trung Quốc cũng khẳng định chính quyền mạnh tay trấn áp đối với chủ nghĩa khủng bố, chủ nghĩa cực đoan theo đúng luật pháp ở khu tự trị này và cho biết gần 13.000 phần tử khủng bố bị bắt ở đây kể từ 2014.
Mai Lâm (Theo AFP, CCTV)