Công ty Maxar Technologies công bố các bức ảnh vệ tinh chụp ngày 22/6 cho thấy hoạt động xây dựng diễn ra ở khu vực gần nơi xảy ra trận ẩu đả đẫm máu đêm 15/6 ở thung lũng Galwan, khiến 20 lính Ấn Độ thiệt mạng và một số binh sĩ Trung Quốc thương vong.
Các cấu trúc kích thước lớn Trung Quốc xây dựng trên bãi đất ở Giao lộ chữ Y, nằm sát sông Galwan, làm dấy lên lo ngại gia tăng nguy cơ xung đột giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, bất chấp chỉ huy quân đội Ấn - Trung hồi đầu tuần đồng ý rút quân để hạ nhiệt căng thẳng.
New Delhi tuyên bố các công trình của Trung Quốc nằm trên phần lãnh thổ của Ấn Độ nằm sát Đường Kiểm soát Thực tế (LAC), vốn chưa được phân định rõ ràng. Trong khi đó, Trung Quốc tuyên bố toàn bộ thung lũng sông Galwan ở độ cao 4.300 m trên dãy Himalaya thuộc chủ quyền nước này, đồng thời cáo buộc quân đội Ấn Độ khơi mào các vụ đụng độ tại khu vực tranh chấp.
Các công trình mới được xây dựng gồm lều bạt ngụy trang, các cấu trúc dựa vào vách đá và một cấu trúc nghi là tiền đồn gần đó với tường hoặc rào chắn. Cấu trúc nghi là tiền đồn không xuất hiện trong ảnh vệ tinh chụp ngày 22/5.
Các cấu trúc mới sát sông Galwan, gần nơi xảy ra vụ ẩu đả chết người giữa binh sĩ Ấn - Trung, ngày 22/6 (bấm vào để xem ảnh kích thước lớn hơn). Ảnh: Maxar Technologies.
Nathan Ruser, chuyên gia phân tích dữ liệu vệ tinh thuộc Viện Chính sách Chiến lược Australia, nhận định hoạt động xây dựng này cho thấy hai bên ít khả năng xuống thang căng thẳng. "Ảnh vệ tinh chụp thung lũng Galwan ngày 22/6 cho thấy chính phủ Ấn Độ không nên dùng từ 'hạ nhiệt'", Ruser viết trên Twitter.
Ảnh vệ tinh còn cho thấy phía Ấn Độ đã dựng hàng rào phòng thủ ở phía bên kia sông, đối diện nơi Trung Quốc xây dựng các công trình mới. Hàng rào này không xuất hiện trong ảnh vệ tinh chụp vào tháng trước. Tuy nhiên, một tiền đồn của Ấn Độ gần đó lại thu nhỏ so với hồi tháng 5.
Ấn Độ và Trung Quốc chưa bình luận về thông tin này.
Giới chức Ấn Độ trước đó khẳng định sẽ giám sát chặt chẽ tiến trình hạ nhiệt căng thẳng trên biên giới theo thỏa thuận và xác minh trên thực địa.
"Hành động của Trung Quốc đáng lo ngại và gây mất niềm tin. Nếu Trung Quốc nói rằng họ sẵn sàng rút quân, chúng tôi sẽ chờ họ làm điều đó trên thực địa. Các lực lượng vũ trang sẽ vẫn trong tình trạng báo động tới khi điều đó diễn ra", cựu đại tướng lục quân Ấn Độ Deepak Kapoor nói.
Vị trí binh sĩ Ấn Độ và Trung Quốc ẩu đả chết người tối 15/6. Đồ họa: Telegraph.
Căng thẳng biên giới Ấn - Trung gia tăng sau đụng độ khiến hàng chục binh sĩ hai nước thương vong hồi tuần trước tại thung lũng sông Galwan.
Đây là lần đụng độ chết người đầu tiên sau vụ Trung Quốc phục kích bắn chết lính Ấn Độ ở LAC năm 1975. Trung Quốc và Ấn Độ hôm 17/6 cố gắng giảm căng thẳng ở khu vực biên giới. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar điện đàm, nhất trí "hạ nhiệt tình hình" và "không làm leo thang vấn đề", bất chấp hai nước còn tranh cãi xung quanh vụ ẩu đả.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)