Tổng thống Mỹ Donald Trump vài tháng qua đã tung nhiều đòn công kích nhắm vào đối thủ Joe Biden của đảng Dân chủ, khi cáo buộc ông có quan hệ với phe cánh tả cực đoan, chỉ trích mối quan hệ của ông với Trung Quốc và cả các giao dịch kinh doanh của con trai ông.
Tuy nhiên, những đòn đánh như vậy dường như không hiệu quả, Biden vẫn dẫn trước Trump trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây, khi nước Mỹ lao đao trong khủng hoảng Covid-19, các cuộc biểu tình sắc tộc và nền kinh tế đình trệ.
Khi chưa đầy 4 tháng nữa là đến ngày bầu cử, Trump, 74 tuổi, đang dồn lực vào một đòn công kích mới: ông cáo buộc đối thủ 77 tuổi của mình quá già và không đủ minh mẫn để làm tổng thống.
Chiến dịch của Trump đang chi nhiều tiền hơn cho một quảng cáo trên truyền hình rằng Biden "thiếu thể lực, sức bền và sự minh mẫn để dẫn dắt đất nước" hơn bất kỳ quảng cáo nào trong năm nay.
Đoạn quảng cáo dài 30 giây đã được phát ở 12 bang, gồm cả những nơi có cộng đồng hưu trí đông đảo như Florida và Arizona, kể từ giữa tháng 6 với chi phí 6,5 triệu USD, theo công ty theo dõi truyền thông Advertising Analytics. Ngoài ra, chiến dịch của Trump còn triển khai một loạt quảng cáo kỹ thuật số, hỏi các cử tri rằng liệu có phải Biden "quá già và lỗi thời không".
Một siêu PAC (ủy ban hỗ trợ ứng viên tranh cử nhưng bị cấm làm việc hoặc liên lạc với chiến dịch vận động của ứng viên đó) ủng hộ Trump cũng triển khai quảng cáo trên truyền hình ám chỉ Biden đãng trí. Các hãng truyền thông bảo thủ ủng hộ Trump khuếch đại thông điệp này, dù thiếu bằng chứng chứng minh.
Robert Blancato, thành viên hội đồng quản trị AARP, nhóm tập trung vào các vấn đề ảnh hưởng đến người cao tuổi, chỉ trích đây là đòn công kích phân biệt tuổi tác trắng trợn. Ông nói rằng cách công kích này lẽ ra không nên xuất hiện trong chính trị.
"Không phải tất cả mọi người trên thế giới đều là nạn nhân của nạn phân biệt chủng tộc hay phân biệt giới tính, nhưng mọi người đều có khả năng trở thành nạn nhân của phân biệt tuổi tác", ông nói. Blancato cho rằng quảng cáo tập trung vào tuổi tác sẽ gây phản tác dụng. "Khi bạn tập trung vào vấn đề tuổi tác, tôi không biết bạn đang muốn hấp dẫn nhóm cử tri nào".
Dù không có bằng chứng y tế nào cho thấy sức khỏe của một trong hai ứng viên đang suy giảm, tuổi tác và độ minh mẫn là vấn đề cần chú ý đối với cả hai.
Nếu đánh bại Trump vào mùa thu này, Biden, người bước sang tuổi 78 vào ngày 20/11, sẽ là tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ. Trump, người bước sang tuổi 74 vào ngày 14/6, đang giữ kỷ lục này. Cả hai ứng viên đều đôi khi nói nhầm và lan man.
Những con số thống kê cho thấy việc cử tri xem xét yếu tố tuổi tác khi quyết định ứng viên nào nên đảm nhiệm công việc căng thẳng hàng đầu thế giới là điều hợp lý. Có 21% đàn ông ở độ tuổi của Biden không sống qua tuổi 82, trong khi 15% đàn ông ở tuổi Trump không sống quá 4 năm nữa, theo một nghiên cứu của S. Jay Olshansky, giáo sư y tế công cộng tại Đại học Illinois, Chicago.
Tuy nhiên, giáo sư cho rằng có khả năng cả Biden và Trump đều có tuổi thọ vượt xa mức trung bình. Olshansky nhận định Biden có sức khỏe tốt hơn Trump vì Trump bị béo phì, thường không ăn đồ tốt cho sức khỏe, không tập thể dục thường xuyên và cha ông mắc bệnh Alzheimer.
Theo giáo sư, không chiến dịch tranh cử nào nên sử dụng tuổi tác để ghi điểm chính trị. "Họ đang vũ khí hóa tuổi tác theo một cách tồi tệ", Olshansky nói về chiến dịch của Trump. "Nếu Joe Biden cũng vũ khí hóa tuổi tác để chống lại Trump thì ông ấy sẽ có nhiều dữ liệu để sử dụng".
Biden hiện chưa công kích Trump về tuổi tác hay độ minh mẫn nhưng nhóm chống Trump có tên Dự án Lincoln gần đây đã tập trung vào vấn đề này. Nhóm này sản xuất một video nói rằng Trump "không đủ sức lãnh đạo" với hình ảnh Tổng thống bước đi không vững sau bài phát biểu tại học viện quân sự West Point hồi tháng trước.
Một cuộc thăm dò do Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa ủy nhiệm vào mùa xuân năm nay xác định rằng việc công kích độ minh mẫn của Biden không làm lung lay các cử tri có thể bầu cho ông. Trong khi đó, những lời chỉ trích các chính sách của Biden và việc ông sẵn sàng tăng thuế tạo hiệu ứng tốt hơn.
Cuộc thăm dò do Đại học Monmouth công bố vào tuần trước cho thấy 52% cử tri tin rằng Biden có đủ sức bền về tinh thần và thể chất để trở thành tổng thống, trong khi 45% nói như vậy về Trump. Đồng thời, đảng Cộng hòa đang lo ngại khi các cuộc thăm dò gần đây cho thấy Biden được lòng cử tri lớn tuổi hơn Hillary Clinton 4 năm trước.
Giám đốc truyền thông chiến dịch của Trump, Tim Murtaugh, nói rằng nhiều người Mỹ đồng tình với lời công kích về tuổi tác và độ minh mẫn của Biden. Ông nhấn mạnh rằng đội ngũ của Trump sẽ không dừng đòn công kích này. "Ông ấy hay lơ đễnh, đang nói thì quên mất ý", Murtaugh nói. "Người Mỹ cần một tổng thống đủ sức chịu được độ khắc nghiệt của công việc. Joe Biden chưa cho thấy dấu hiệu ông ấy có thể làm điều đó. Thực tế, có những dấu hiệu đáng báo động cho thấy ông ấy không thể".
Phát ngôn viên của Biden Andrew Bates phản bác: "Nếu chiến dịch của Trump tin rằng để lấy lại sự ủng hộ đang sụt giảm, họ cần dồn lực vào một chiến dịch bôi nhọ phản tác dụng, thì thật lòng mà nói, có lẽ không chỉ Trump mà cả các chiến lược gia của ông ấy đều có thiếu sót".
Phương Vũ (Theo AP)