Tổ chức Sáng kiến Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI), tổ chức có trụ sở tại Bắc Kinh, ngày 25/1 cho biết máy bay tuần thám P-8 của hải quân Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân ở Okinawa, Nhật Bản rồi tới eo biển Ba Sĩ ở phía nam đảo Đài Loan.
Chiếc P-8 sau đó di chuyển về hướng đông bắc rồi bay qua eo biển Đài Loan trong khoảng 30 phút, hoàn thành lộ trình bao quanh hòn đảo. Đây là đường bay rất hiếm gặp, bởi các trinh sát cơ Mỹ thường bay xuống phía nam đảo Đài Loan rồi theo đường cũ trở về.
Dữ liệu hàng không cũng cho thấy khi chiếc P-8 bay dọc eo biển Đài Loan, một trinh sát cơ RC-135W của không quân Mỹ cũng di chuyển ở khu vực phía tây nam hòn đảo. Một máy bay tiếp liệu KC-135 của không quân Mỹ cũng bay vào khu vực trong thời điểm đó.
Hành trình bay hiếm gặp của trinh sát cơ Mỹ diễn ra sau khi Trung Quốc điều 52 máy bay quân sự áp sát đảo Đài Loan trong hai ngày liên tục. Trong đợt áp sát hôm 24/1 với 13 máy bay tham gia, Trung Quốc lần đầu điều tiêm kích tác chiến điện tử J-16D tham gia nhiệm vụ loại này.
Mỹ chưa bình luận về chuyến bay vòng quanh đảo Đài Loan của trinh sát cơ P-8, nhưng giới quan sát nhận định đây có thể là hoạt động thu thập thông tin tình báo của Mỹ liên quan đến các chuyến áp sát của không quân Trung Quốc, cũng như gửi thông điệp răn đe tới Bắc Kinh.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc tổ chức nhiều cuộc diễn tập với khí tài tối tân quanh Đài Loan, đồng thời thường xuyên điều máy bay quân sự áp sát hòn đảo.
Trong 14 tháng qua, các hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan tăng kỷ lục, trong đó quân đội Trung Quốc triển khai ngày càng nhiều tiêm kích tiến vào vùng nhận diện phòng không (ADIZ) Đài Loan, khu vực mà lực lượng này từng hạn chế hiện diện trong quá khứ.
Nguyễn Tiến (Theo NewsWeek)