Khảo sát liên quan đến nhận thức sinh sản ở châu Á - Thái Bình Dương năm 2012 của Merck Serono (Đức) tiến hành trên 1.000 phụ nữ tại 10 quốc gia trong khu vực cho thấy thực trạng về lỗ hổng kiến thức sức khỏe sinh sản của người dân. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến hàng loạt các vấn đề liên quan đến vô sinh, hiếm muộn ở cả nam và nữ giới, đặc biệt là giới trẻ.
Để biết kiến thức của mình về sức khỏe sinh sản có chính xác và đầy đủ không, bạn hãy trả lời các câu hỏi trắc nghiệm (lựa chọn đáp án đúng hay sai) sau:
Độ tuổi:
1. Tuổi nam giới ảnh hưởng đến cơ hội có thai của người bạn đời cũng như khả năng mang thai đến đủ tháng? (chọn đáp án đúng hoặc sai).
Đáp án: Đúng. Tuổi nam giới ảnh hưởng đến khả năng làm cho người phụ nữ đậu thai. Đàn ông lớn tuổi chất lượng tinh trùng giảm và tinh trùng có tỷ lệ mảnh vỡ ADN hoặc hư hại ADN cao hơn. Quý ông trên 40 tuổi có nguy cơ cao sinh con bất thường di truyền, đây cũng là nguyên nhân khiến người vợ dễ sẩy thai. Nhóm trẻ được sinh ra khi người cha trên 40 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh tự kỷ và tâm thần phân liệt cao hơn bình thường.
2. Phụ nữ tập thể dục thường xuyên, ăn uống đầy đủ và duy trì lối sống khỏe mạnh thì cơ hội có thai ở tuổi 40 tương tự khi còn trẻ?
Đáp án: Sai. Độ tuổi ảnh hưởng đáng kể đến khả năng có con của phụ nữ. Cơ thể chị em có một số lượng trứng giới hạn, càng lớn tuổi, số lượng và chất lượng trứng giảm dần. Cơ hội có thai cao nhất trong khoảng 20 tuổi cho đến đầu những năm 30. Ở tuổi 45 tuổi, phụ nữ chỉ còn ít hơn 5% cơ hội thụ thai và hơn 70% sẩy thai ngay cả khi đã thụ thai thành công.
Các giả thuyết khác:
1. Mặc đồ lót chật ảnh hưởng khả năng sinh sản?
Đáp án: Đúng. Tinh hoàn có thể bị tăng nhiệt độ khi nam giới mặc đồ lót chật. Nếu tinh hoàn quá nóng sẽ sản xuất ít tinh trùng hơn.
2. Chấn thương cơ quan sinh dục khi chơi thể thao ảnh hưởng đến khả năng sinh sản?
Đáp án: Đúng. Các chấn thương khi tập luyện có thể dẫn đến vô sinh. Nếu bạn chơi những môn thể thao có nguy cơ gây chấn thương cho cơ quan sinh sản thì hãy mặc đồ bảo vệ phù hợp.
3. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) có thể gây vô sinh?
Đáp án: Đúng. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia và lậu có thể làm giảm sản xuất tinh trùng. Trong đó một số bệnh không biểu hiện triệu chứng. Nếu không được điều trị, chúng có thể dẫn đến viêm vùng chậu, để lại những biến chứng lâu dài như đau vùng chậu mãn tính, thai ngoài tử cung, vô sinh.
4. Thức uống có caffeine ảnh hưởng khả năng sinh sản?
Đáp án: Đúng. Caffeine có thể làm chậm quá trình thụ thai và ức chế sự trưởng thành của trứng, làm giảm khả năng có thai. Mặc dù không xác định được mức độ tiêu thụ caffeine an toàn, các chuyên gia đề nghị những phụ nữ đang muốn có thai nên giới hạn mức tiêu thụ caffeine ít hơn 100 mg một ngày.
5. Cân nặng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản?
Đáp án: Đúng. Thừa cân ảnh hưởng đến nồng độ testosterone và các hormone quan trọng liên quan đến khả năng sinh sản. Nam giới được phân loại là thừa cân nếu chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 25 đến 30, và béo phì nếu BMI trên 30. Người thừa cân có số lượng tinh trùng ít hơn và khả năng hoạt động của tinh trùng kém. Họ có thể bị rối loạn cương.
Mẹ thừa hoặc thiếu cân có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai và sức khỏe đứa con. Một người phụ nữ thừa cân nếu chỉ số BMI từ 26 đến 30, béo phì nếu BMI trên 30. Do đó, để có cơ hội thụ thai tốt nhất và đứa con khỏe mạnh, hãy thực hiện một chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục để duy trì trọng lượng cơ thể trong giới hạn khuyến cáo.
BMI được tính bằng cân nặng (kg) chia cho bình phương chiều cao (mét).
6. Uống rượu 2 ly một ngày không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản?
Đáp án: Sai. Uống hơn 2 ly rượu một ngày ảnh hưởng đến nồng độ testosterone, thể tích tinh dịch, số lượng và chất lượng tinh trùng. Nghiên cứu cho thấy mối liên quan giữa việc sử dụng rượu và thể tích tinh dịch: Càng uống nhiều, thể tích tinh dịch càng ít. Vì vậy ngay cả khi bạn chỉ uống một lượng vừa phải (5 ly một tuần) cũng có thể làm cho bạn khó có con hơn.
Uống rượu cũng làm giảm khả năng sinh sản của phụ nữ. Nghiên cứu thực hiện tại ĐH Harvard trên những cặp vợ chồng điều trị thụ tinh ống nghiệm cho thấy phụ nữ uống hơn 6 đơn vị rượu một tuần sẽ giảm khả năng thụ thai 18%. Do đó nếu bạn đang cố gắng có con thì nên cắt giảm lượng rượu hoặc ngưng uống hẳn.
7. Phụ nữ có thể thụ thai vào bất kỳ thời điểm nào trong tháng?
Đáp án: Sai. Phụ nữ chỉ có thể thụ thai vào một số ngày nhất định. Thời điểm tốt nhất là quanh cửa sổ thụ thai của chu kỳ kinh nguyệt (trong khoảng thời gian 6 ngày với ngày cuối cùng là ngày rụng trứng).
Tuy nhiên, đừng tự tạo căng thẳng bằng cách lên lịch quan hệ bởi rất khó dự đoán thời điểm rụng trứng. Tốn hơn hết, bạn hãy "yêu" thường xuyên, bắt đầu ngay khi người phụ nữ vừa sạch kinh.
Nhằm phổ biến kiến thức về sức khỏe sinh sản cho cộng đồng, Merck Serono Việt Nam phối hợp với các trung tâm hỗ trợ sinh sản (IVF) triển khai chiến dịch “Tháng nâng cao nhận thức về hiếm muộn 2014” với chủ đề “Hãy thực hiện các bước tiếp theo để có con” tại: 1. TP HCM: Đợt 1 từ 8h30 đến 11h ngày 17/8 tại khách sạn Palace Sài Gòn số 56-66 Nguyễn Huệ, Quận 1. Đợt 2 từ 9h - 11h ngày 6/9 tại Bệnh viện Từ Dũ số 284 Cống Quỳnh, Phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1. 2. Hà Nội: Đợt một từ 9 - 11h ngày 6/9 tại Bệnh viện Nam Học và Hiếm Muộn Hà Nội số 431 Tam Trinh, Lô 1- 8A Khu công nghiệp Hoàng Mai, Hoàng Mai. Đợt 2 từ 9 - 11h ngày 7/9 tại Bệnh viện Bưu Điện (cơ sở 1) số 49 Trần Điền, Hoàng Mai, Hà Nội. Đăng ký miễn phí qua điện thoại: 0906 496 815. |
Thi Trân