Ngày 20/4, đoàn kiểm tra liên ngành gồm Thanh tra Bộ Văn hóa Thông tin và Phòng C15, Bộ Công an, đã đã tiến hành thanh tra Trung tâm Thương mại Tin học Titan tại 410B Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3, TP Hồ Chí Minh và phát hiện nhiều phần mềm được cài sẵn bất hợp pháp trong các máy tính để bán cho khách hàng. Đơn vị kinh doanh này đã bị lập biên bản vi phạm hành chính và bị tạm thu 19 chiếc CPU có cài đặt bất hợp pháp các phần mềm phổ biến như Autodesk AutoCAD, bộ Từ điển Lạc Việt, bộ gõ Vietkey, ACD See 8, Corel Draw, Herosoft 2001, Photoshop CS, Adobe Reader 7.0, Microsoft Windows XP, Microsoft Office XP. Theo tính toán của đoàn kiểm tra, tổng giá trị phần mềm vụ vi phạm này lên tới 2 tỉ đồng.
TT Thương mại Tin học Titan bị phạt hành chính 25 triệu đồng theo điều 42, khoản 4 Nghị định 31/2001 NĐCP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hoá thông tin. Chánh Thanh tra Bộ Văn hoá ra quyết định thu giữ 31 đĩa có chứa các phần mềm không bản quyền để tiêu huỷ. Toàn bộ phần mềm bất hợp pháp trong 19 CPU tạm thu đã được tiêu huỷ ngay trong ngày.
![]() |
Kiểm tra máy tính tại TT Tin học Titan. Ảnh: H.H. |
Ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ Văn hóa Thông tin, người trực tiếp chỉ đạo cuộc kiểm tra này, cho biết: "Doanh nghiệp nào bị phát hiện vi phạm lần đầu sẽ bị ghi vào danh sách đặc biệt và tiếp tục vi phạm lần thứ hai sẽ bị xử lý nghiêm khắc theo các qui định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính".
Song song với các hoạt động của Chính phủ trong việc thực thi bảo hộ bản quyền phần mềm, các công ty và các tổ chức lớn trong lĩnh vực phần mềm đang triển khai hàng loạt hoạt động nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam hợp pháp hóa phần mềm đang sử dụng cũng như tuân thủ theo Luật Sở hữu trí tuệ, sẽ có hiệu lực vào đầu tháng 7/2006. Trong thời gian từ 15/4 đến 30/6, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp cùng công ty Microsoft đưa ra chương trình khuyến mại đặc biệt nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp hợp pháp hóa phần mềm trước khi Luật Sở hữu trí tuệ đi vào thực thi.
Trong tháng 4/2006, nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức trong việc sử dụng phần mềm cũng được triển khai. Lần đầu tiên một biển khuyến cáo không nên sử dụng phần mềm vi phạm bản quyền được đặt tại Trung tâm Thương mại Tràng Tiền Plaza, Hà Nội. Ngoài ra, Liên minh phần mềm doanh nghiệp (BSA), Cục Bản quyền tác giả và Hiệp hội phần mềm Việt Nam (VINASA) cũng đã phát động cuộc thi vẽ tranh cổ động không sử dụng phần mềm vi phạm bản quyền tại các trường Đại học, Cao đẳng tại Hà Nội và TP HCM. Hội thảo về Quản lý tài sản phần mềm do BSA phối hợp với VCCI và các công ty phần mềm lớn như Microsoft, Symantec, Autodesk đã được tổ chức trong 2 ngày 12 và 13/4.
Năm 2006, ngành công nghệ thông tin Việt Nam đã đón nhận những sự kiện đặc biệt. Khởi đầu là sự kiện Intel được cấp phép đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất chip. Ngày mai, Bill Gates, Chủ tịch hãng phần mềm lớn nhất thế giới Microsoft, sẽ sang thăm Việt Nam. Hai sự kiện này thể hiện phần nào sức hấp dẫn của thị trường Việt Nam đối với các nhà đầu tư công nghệ nguồn hàng đầu thế giới.
Đánh giá về tiềm năng của ngành công nghệ thông tin Việt Nam, ông Christophe Desriac, Tổng Giám đốc Microsoft Việt Nam, cho rằng: "Việt Nam có một môi trường đầu tư rất tốt, rất hấp dẫn và ổn định. Hiên nay, Việt Nam đang thu hút được rất nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư về công nghệ thông tin không chỉ từ Mỹ mà từ nhiều các quốc gia khác trong khu vực".
Tuy nhiên, tình trạng vi phạm bản quyền phần mềm vẫn là một rào cản khiến các nhà đầu tư chưa thể cởi mở hơn. Về vấn đề này, ông Vũ Đức Đam, Thứ trưởng Bộ Bưu chính Viễn thông, cho biết: "Chính phủ Việt Nam nhìn nhận tình trạng vi phạm bản quyền của Việt Nam hiện nay rất nghiêm trọng và đang quyết tâm tìm giải pháp cho vấn đề này. Đó không chỉ là một giải pháp có tính chất đối phó vơi viêc Việt Nam gia nhập WTO mà đây là một hành động thực sự có tính chủ động, cần thiết cho sự phát triển ngành công nghiệp nói chung và ngành công nghiệp phần mềm nói riêng."
Theo nghiên cứu của Liên minh phần mềm doanh nghiệp, nếu từ nay đến 2009, việc vi phạm bản quyền phần mềm ở Việt Nam giảm được 10 điểm sẽ trực tiếp đóng góp 1 tỷ USD vào GDP, tạo ra 4.097 việc làm trong lĩnh vực CNTT cũng như đóng góp thêm 43 triệu USD tiền thuế và 726 triệu USD doanh thu cho các công ty phần mềm trong nước. Tuy vậy, mục tiêu này sẽ chỉ là những con số xa vời nếu Việt Nam không thực thi các nỗ lực pháp luật một cách nghiêm khắc.
Hạ Thảo