Sáng 27/5, TAND Cấp cao tại TP HCM xem xét kháng cáo kêu oan của Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "Nhôm", Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79) đối với bản án 17 năm tù về tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản.
Phiên tòa bắt đầu muộn hơn thường lệ. 8h45, Vũ và các bị cáo được đưa vào phòng xử. Vẫn giữ vẻ bình tĩnh, Vũ tuân theo sắp sếp của cảnh sát ngồi trên hàng ghế đầu.
Tại phần thủ tục, HĐXX cho biết một số luật sư xin vắng mặt, nhưng các bị cáo vẫn có luật sư khác bào chữa nên tòa tiếp tục làm việc. Để phục vụ cho việc xét xử, ngoài 26 bị cáo trong vụ án, toà cũng triệu tập đại diện Ngân hàng Đông Á với tư cách nguyên đơn dân sự, đơn vị có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và 350 đơn vị, cá nhân khác.
Trả lời phần thẩm tra lý lịch, giọng Phan Văn Anh Vũ rành mạch, cho biết ngoài tên này còn có tên khác là Phan Văn Sáu và Trần Đại Vũ. Bị cáo khai có quốc tịch Việt Nam và chính thức trở thành công dân Antigua và Barbuda từ năm 2017.
Antigua và Barbuda gồm hai hòn đảo chính và nhiều đảo nhỏ, nằm giữa biển Caribê và Bắc Đại Tây Dương, phía đông - đông nam lãnh thổ Puerto Rico.
Trong đơn kháng cáo, Phan Văn Anh Vũ cho rằng mình không phạm tội, tòa cấp sơ thẩm chưa đánh giá toàn diện, khách quan chứng cứ trong hồ sơ vụ án. Kết luận của cơ quan điều tra và chứng cứ được thẩm tra tại tòa có mâu thuẫn nên không đủ căn cứ buộc tội bị cáo lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.
"Cáo trạng của VKSND Tối cao hoàn toàn không đúng sự thật, không có chứng cứ pháp lý. Buộc tội tôi dựa trên những suy đoán không có thật của cơ quan cảnh sát điều tra và có dấu hiệu làm sai lệch hồ sơ vụ án", Vũ trình bày trong đơn kháng cáo.
Cựu chủ tịch Công ty Bắc Nam dẫn chứng, tại tòa, ông Trần Phương Bình (59 tuổi, nguyên Tổng giám đốc, Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đông Á - DAB) thừa nhận đã che giấu Vũ tình trạng nhà băng, điều này trái với nội dung cáo trạng. Đồng thời, Vũ khẳng định không bàn bạc, thông đồng với các cán bộ Ngân hàng DAB lập chứng từ khống rút tiền ngân hàng.
Đơn kháng cáo cũng thể hiện Vũ không ăn chia, hưởng lợi trong việc Công ty Bắc Nam 79 vay 200 tỷ đồng của cá nhân ông Bình. Vũ nộp 203 tỷ đồng là để trả cho ông Bình chứ không phải khắc phục hậu quả.
Được xác định giữ vai trò chủ mưu trong vụ án, ông Trần Phương Bình chấp nhận hình phạt tù chung thân, chỉ kháng cáo xem xét lại số tiền lãi đối với các khoản tiền buộc phải bồi thường cho DAB. Ông xin được chịu toàn bộ trách nhiệm dân sự thay cho cấp dưới và những người liên quan.
Nguyễn Thị Kim Xuyến (nguyên Phó tổng giám đốc DAB) cùng 15 bị cáo khác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Liên quan đến vụ án, bị cáo Nguyễn Hồng Ánh (nguyên cán bộ Công an TP HCM) kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và đề nghị xem xét lại số tiền bồi thường cho DAB.
Phiên tòa dự kiến kéo dài đến 7/6.
Theo bản án sơ thẩm, trong 10 năm điều hành hoạt động của DAB, ông Bình và đồng phạm đã thực hiện hàng loạt sai phạm gây thiệt hại hơn 3.600 tỷ đồng. Cựu Tổng giám đốc bị cáo buộc chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ, trong đó đã chuyển cho Vũ hơn 200 tỷ qua việc ký khống hồ sơ mua bán cổ phần; mua giúp 13,4 triệu USD nhưng Vũ chưa trả lại cho DAB.
Hơn 1.500 tỷ đồng thiệt hại còn lại là do ông Bình chỉ đạo cấp dưới xuất quỹ sai nguyên tắc chi lãi ngoài để huy động vốn 470 tỷ, 385 tỷ đồng kinh doanh ngoại hối, hơn 610 lượng vàng tài khoản, 53 tỷ trong việc tất toán khống khoản vay 1.900 lượng vàng cho bị cáo Nguyễn Hồng Ánh (nguyên cán bộ Công an TP HCM).
Cuối năm ngoái, TAND TP HCM tuyên phạt Vũ 17 năm tù, tổng hợp với bản án 8 năm tù TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên trước đó (đã có hiệu lực), bị cáo phải nhận 25 năm tù; buộc bồi thường hơn 200 tỷ đồng cho DAB.
Ngoài ra, Vũ còn bị kiến nghị điều tra vì cho rằng có dấu hiệu phạm tội khác liên quan đến khoản tiền 13,4 triệu USD giao dịch với ông Bình.
Ông Bình nhận án tù chung thân cho hai tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Các bị cáo khác nhận 2 năm tù treo đến 30 năm tù.
Điều tra giai đoạn hai về những sai phạm xảy ra tại DAB, cuối năm 2018, ông Bình cùng 9 cán bộ cấp dưới tiếp tục bị khởi tố về tội Vi phạm quy định về hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng theo Điều 206 BLHS năm 2015. Vụ án nhằm làm rõ hành vi của các cựu cán bộ nhà băng chi lãi ngoài cho một số tổ chức gửi tiền, liên quan những khoản vay thuộc nhóm Hiệp Phú Gia, Nguyễn Thị Ngọ, Tân Vạn Hưng, Đồng Tiến và M&C.
Hải Duyên