Người đàn ông 38 tuổi, ở xã Nhà Bè, TP HCM cho biết khi chộp được con chuột, nó hoảng loạn rồi cắn anh. Ngay sáng hôm sau, anh tiêm vaccine phòng bệnh dại tại Trung tâm tiêm chủng VNVC Quận 7. Bác sĩ chỉ định năm mũi vaccine vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28.

Anh Tuấn tiêm vaccine dại tại Trung tâm tiêm chủng VNVC quận 7, TP HCM. Ảnh: Khánh Hòa
Cùng ngày, chị Thanh Trúc, 46 tuổi, ngụ xã Bình Hưng, TP HCM, làm tạp vụ cho một công ty, cũng tranh thủ giờ nghỉ trưa để tới VNVC quận 7 tiêm ngừa mũi thứ hai vaccine dại. Trước đó, chị bị mèo nhà cắn cào, vết thương khá sâu.
"Nửa đêm chuẩn bị đi ngủ, con mèo xin ăn. Thấy tôi im lặng bỏ đi nên nó cắn và cào, giận vì không được cho ăn", chị Trúc nói.
Chị Trúc được chỉ định 5 mũi vaccine dại và huyết thanh kháng dại, đồng thời tiêm thêm vaccine ngừa uốn ván, do vết thương sâu và chưa tiêm ngừa trước đó.
Anh Thanh Tú, 46 tuổi, bị chó cắn khi nhậu tại nhà hàng xóm. Trong khi trước đó, anh vẫn thường sang chơi, lũ chó đều quen với anh và chưa từng sủa, có thể do tức giận nên tấn công. Tại Trung tâm tiêm chủng VNVC Trung Sơn, xã Bình Hưng, TP HCM, anh được bác sĩ chỉ định tiêm vaccine dại và huyết thanh kháng dại cùng với vaccine ngừa uốn ván.

Vết thương bị chó cắn ở chân của anh Tú. Ảnh: Khánh Hòa
Bác sĩ Phan Hoài Thạch Giang, bác sĩ trưởng Trung tâm tiêm chủng VNVC quận 7, cho biết nhiều người đến tiêm vaccine dại sau khi bị chó mèo cắn hoặc tiếp xúc với động vật khác như chuột và khỉ. Bác sĩ nhấn mạnh bệnh dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và gần 100% trường hợp tử vong nếu có triệu chứng. Vaccine là biện pháp duy nhất bảo vệ tính mạng khi bị động vật máu nóng có vú cắn.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm bệnh dại khiến khoảng 59.000 người tử vong trên toàn cầu, trong đó phần lớn là ở châu Á và châu Phi. Tại Việt Nam, số ca tử vong do dại đang có xu hướng tăng với 58 trường hợp tử vong trong 9 tháng đầu năm nay.
Bác sĩ Giang khuyến cáo rửa vết thương dưới vòi nước chảy trong 15 phút và dùng xà phòng ngay sau khi bị chó mèo cắn. Sau đó sát khuẩn bằng cồn hoặc dung dịch povidine trước khi đến trung tâm tiêm chủng gần nhất. Người dân không chà xát mạnh lên vết thương, không đắp lá hay dùng các biện pháp dân gian chưa được kiểm chứng.

Chuột cắn cũng có thể gây bệnh dại, đồng thời là nguy cơ bệnh dịch hạch. Ảnh: Vecteezy
Người chưa từng tiêm vaccine sẽ được chỉ định phác đồ gồm năm mũi (tiêm bắp) vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28 hoặc tám mũi (tiêm trong da, mỗi lần 2 mũi) vào các ngày 0, 3, 7, 28. Với những vết thương nghiêm trọng hoặc vết cắn ở vùng đầu, mặt, cổ, bác sĩ có thể chỉ định thêm huyết thanh kháng dại theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Ngoài ra, người chưa bị chó, mèo cắn cào vẫn có thể tiêm vaccine dự phòng trước phơi nhiễm gồm ba mũi vào các ngày 0, 7, 21 hoặc 28. Việc này giúp tạo kháng thể bảo vệ hiệu quả. Khi bị động vật cắn sau đó, người đã tiêm chỉ cần hai mũi vaccine bổ sung mà không cần huyết thanh dù vết thương nặng.
Hoàng Dương