"Tôi cảm thấy rất chắc chắn rằng Thụy Điển đã có sự bảo đảm từ Mỹ. Tuy nhiên, đây không phải những bảo đảm an ninh đầy đủ, điều đó chỉ được áp dụng với thành viên chính thức của NATO", Ngoại trưởng Thụy Điển Ann Linde nói với các phóng viên sau cuộc gặp người đồng cấp Mỹ Antony Blinken ở thủ đô Washington.
Ngoại trưởng Thụy Điển từ chối nêu chi tiết những đảm bảo từ Washington. "Những điều kiện này sẽ khiến Nga hiểu rõ rằng Mỹ sẽ không ngồi yên nếu họ thực hiện những hành động tiêu cực nhằm vào Thụy Điển, điều mà Moskva từng đe dọa", bà Linde nói thêm.
Ngoại trưởng Linde (trái) và người đồng cấp Blinken họp báo tại thủ đô Washington của Mỹ hôm 4/5. Ảnh: AFP.
Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển hồi tháng trước cho biết động thái nộp đơn xin gia nhập NATO có thể dẫn tới hàng loạt phản ứng từ Nga, trong đó có tấn công mạng và chiến dịch truyền thông.
Phần Lan và Thụy Điển, hai quốc gia có truyền thống trung lập, đang xem xét khả năng gia nhập NATO và có thể nộp đơn xin tham gia liên minh trong tháng 5, đánh dấu thay đổi lớn trong chính sách của hai nước Bắc Âu.
Các nhà ngoại giao NATO cho biết quá trình phê chuẩn có thể mất khoảng một năm, do cần sự chấp thuận từ quốc hội của 30 nước thành viên. Các thành viên chủ chốt của NATO như Mỹ, Anh, Đức... đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ với Phần Lan và Thụy Điển nếu hai nước xin gia nhập.
Nộp đơn xin vào NATO sẽ không giúp hai nước Bắc Âu vào diện được bảo vệ theo Điều 5 Hiệp ước NATO, trong đó quy định mọi cuộc tấn công nhằm vào một thành viên của khối cũng bị coi là đòn tấn công nhằm vào cả liên minh và NATO sẽ cùng tham gia đáp trả.
Trong quá trình chuyển tiếp từ ứng viên xin gia nhập đến thành viên chính thức, Phần Lan và Thụy Điển sẽ cần một số biện pháp bảo đảm an ninh từ NATO, trong đó yêu cầu các nước trong liên minh hỗ trợ tăng cường khả năng phòng thủ để đề phòng bất cứ mối đe dọa nào.
7 thập kỷ NATO đông tiến ở châu Âu. Bấm vào hình để xem chi tiết
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg khẳng định NATO chắc chắn sẽ đạt được thỏa thuận về bảo đảm an ninh cho Phần Lan và Thụy Điển trong quá trình chuyển tiếp. Ông cũng tin tưởng rằng hai quốc gia này sẽ gia nhập NATO "nhanh chóng".
Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, Thụy Điển và Phần Lan đã nỗ lực thúc đẩy mối quan hệ ngày càng chặt chẽ với NATO và thường xuyên cử lực lượng tham gia tập trận chung với khối. Hai nước cũng hợp tác chặt chẽ với Mỹ trong huấn luyện quân sự từ năm 2015. Giới quan sát cho rằng gia nhập NATO sẽ giúp cả hai nước tăng đảm bảo an ninh và sức răn đe trước các mối đe dọa.
Nga đã nhiều lần cảnh báo về "hậu quả nghiêm trọng" nếu Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO, cho hay sẽ tăng cường lực lượng hải, lục, không quân ở Biển Baltic, thậm chí có thể điều khí tài mang vũ khí hạt nhân tới khu vực.
Vũ Anh (Theo Reuters)