Thẩm phán Jeffrey S. White của Tòa án Quận phía Bắc, bang California, hôm 1/10 ra phán quyết tạm thời chặn thực thi lệnh được Tổng thống Trump đưa ra hồi tháng 6, gồm đóng băng một số loại visa lao động tới Mỹ đến hết năm 2020, nhằm bảo vệ việc làm sau đại dịch.
Các thị thực lao động tạm thời bị đóng băng bao gồm visa H-1B, loại thường được cấp cho lao động ngành công nghệ và gia đình họ, visa H-2B cho lao động trong lĩnh vực phi nông nghiệp theo mùa vụ, visa J-1 cho lĩnh vực trao đổi văn hóa và visa L-1 cho quản lý và nhân sự then chốt trong các tập đoàn đa quốc gia. Với phán quyết này, các công ty lớn gồm Microsoft, Goodyear Tire và Exxon Mobil tiếp tục được đưa lao động nước ngoài sang làm việc.
Hộ chiếu Mỹ trong một ảnh chụp ngày 6/5/2012. Ảnh: Flickr.
Trong quyết định dài 25 trang, thẩm phán White, người được bổ nhiệm dưới thời George W. Bush, lập luận rằng Tổng thống Trump đã vượt quá thẩm quyền khi đưa ra lệnh đình chỉ thị thực mới cho hàng trăm nghìn lao động nước ngoài trong bối cảnh đại dịch Covid-19.
White cho rằng lệnh cấm của Trump không giải quyết vấn đề kinh tế bằng cách cung cấp cơ hội việc làm cho người Mỹ. "Tuyên bố hoàn toàn không quan tâm đến thực trạng kinh tế và khuôn khổ luật định sẵn có. Hơn nữa, nó không tính đến tác động đối với các công ty Mỹ và kế hoạch kinh doanh của Mỹ, tuyên bố sẽ làm thay đổi phạm vi chính sách nhập cư ở Mỹ", thẩm phán cho hay trong phán quyết.
Tuyên bố của thẩm phán White trái ngược với quyết định trước đó của thẩm phán liên bang ở thủ đô Washington, đồng nghĩa với việc tòa phúc thẩm sẽ ra quyết định cuối cùng.
Trong tuyên bố đăng trên website của Nhà Trắng ngày 22/6, Tổng thống Mỹ Trump gia hạn lệnh cấm cấp thẻ xanh bên ngoài lãnh thổ Mỹ và có thể tiếp tục được thực thi nếu cần thiết, đồng thời đóng băng thêm nhiều thị thực lao động tạm thời tới ngày 31/12/2020. Tuyên bố này có hiệu lực ngay lập tức.
Chính quyền Trump cho rằng lệnh cấm nhằm bảo vệ người Mỹ khỏi sự cạnh tranh nước ngoài để tìm việc làm trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp tăng cao do tác động của đại dịch Covid-19. Ông mô tả việc các lao động nước ngoài nhập cảnh theo thị thực lao động là "mối đe dọa bất thường đối với việc làm của công nhân Mỹ".
Lệnh cấm hạn chế khả năng của các công ty Mỹ hoạt động toàn cầu và các công ty quốc tế có chi nhánh tại Mỹ trong việc luân chuyển giám đốc điều hành ra nước ngoài và các nhân viên khác đến Mỹ trong thời gian dài. Nó cũng chặn thị thực cho vợ hoặc chồng của những người nước ngoài đang làm việc tại các công ty Mỹ.
Thông báo của Trump kéo dài lệnh ngừng cấp thẻ xanh được ông đưa ra hồi tháng 4 và hết hạn vào 22/6. Lệnh cấm chủ yếu nhằm vào thành viên các gia đình người được cấp visa lao động, đã hứng chịu phản ứng lạnh nhạt từ những người chủ trương cứng rắn với lao động nhập cư khi cho rằng sắc lệnh của Tổng thống chưa đủ. Việc nhắm vào thị thực không nhập cư trong lệnh hạn chế mới này của Trump dường như để xoa dịu những người này.
Mỹ cấp 85.000 thị thực H-1B mỗi năm cho người "có kiến thức chuyên môn cao" và điều kiện tối thiểu phải có bằng cử nhân, thường trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, giảng dạy và kế toán. Các nhà phê bình cho rằng những công ty công nghệ cao đã sử dụng visa làm công cụ thuê mướn lao động nước ngoài nhằm thay thế người Mỹ.
Mai Lâm (Theo NYTimes)