"Chúng tôi để ý đến tàu Nga hoạt động trong vùng biển quốc tế gần Hawaii và sẽ tiếp tục theo dõi con tàu trong suốt thời gian hoạt động tại đây", đại tá John Gay, phát ngôn viên Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, cho biết trong thông cáo ngày 26/5.
"Với máy bay tuần thám, tàu mặt nước và năng lực phối hợp, chúng tôi có thể giám sát toàn bộ tàu thuyền hoạt động ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương", đại tá Gay cho biết.
Một quan chức quốc phòng Mỹ cho hay tàu trinh sát Nga tuân thủ luật pháp quốc tế khi hoạt động ngoài khởi đảo Kauai và không gây nguy hiểm cho hoạt động hàng hải. Các quan chức xác nhận tàu Nga đã tắt hệ thống nhận dạng tự động (AIS).
Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ không cung cấp thông tin chi tiết về tàu trinh sát Nga, nhưng Viện Hải quân Mỹ (USNI) cho biết đây là tàu trinh sát Karelia thuộc lớp Vishnya. Karelia đóng quân tại Vladivostok và là một trong 7 tàu trinh sát của hải quân Nga chuyên làm nhiệm vụ chặn thu và giải mã tín hiệu của đối phương.
Tàu trinh sát Karelia ngày 21/5 hoạt động ở vị trí cách đảo Kauai thuộc Hawaii 13 hải lý về phía tây, ngay bên ngoài lãnh hải Mỹ. Kauai là nơi đặt Thao trường Tên lửa Thái Bình Dương Barking Sands, nơi hải quân Mỹ và Cơ quan Phòng thủ Tên lửa thử nghiệm nhiều loại tên lửa.
Hải quân Liên Xô biên chế Karelia năm 1986, con tàu sau đó được niêm cất vào đầu những năm 2000. Hải quân Nga năm 2014 bắt đầu sửa chữa và nâng cấp Karelia rồi biên chế con tàu ba năm sau đó.
Trinh sát tín hiệu là hoạt động phố biển của hải quân các nước đối với lực lượng đối thủ. Các tàu Trung Quốc và Nga thường xuyên theo dõi những đợt diễn tập của Mỹ. Quân đội Mỹ cũng điều trinh sát cơ và trinh sát hạm hoạt đồng ngoài khơi bờ biển Nga và Trung Quốc khi các nước này diễn tập.
Các tàu trinh sát của hải quân Liên Xô thời Chiến tranh Lạnh thường hoạt động ngoài khơi bờ biển phía đông nước Mỹ, gần căn cứ hải quân Norfolk ở bang Virginia, căn cứ Mayport ở Florida và căn cứ tàu ngầm hạt nhân Kings Bay ở Georgia.
Tuần duyên Mỹ cuối năm 2019 cảnh báo rằng tàu trinh sát Viktor Leonov, thuộc lớp Vishnya, hoạt động "không an toàn" ngoài khơi bờ biển bang Nam Carolina và Georgia.
"Hoạt động không an toàn bao gồm không bật đèn khi di chuyển trong điều kiện tầm nhìn giảm, không đáp lại các tín hiệu của các tàu thương mại đang cố gắng điều phối việc đi lại an toàn và các hoạt động thất thường khác", thông cáo của tuần duyên Mỹ khi đó cho biết.
Tàu trinh sát lớp Vishnya hay Đề án 864 có lượng choán nước 3.470 tấn, thủy thủ đoàn 146 người, được trang bị các hệ thống radar, thủy âm, hệ thống dò tìm hướng sóng vô tuyến và hệ thống chặn thu tín hiệu. Các tàu lớp Vishnya được trang bị hai tổ hợp phòng thủ tầm cực gần AK-630 và ống phóng tên lửa phòng không tầm ngắn 9K34 Strela-3.
Nguyễn Tiến (Theo USNI)