Hình ảnh do đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV công bố hôm qua cho thấy 7 tiêm kích hạm J-15 xuất hiện trên boong tàu Sơn Đông, kèm theo đó là hoạt động tập cất hạ cánh. "Đợt huấn luyện nhằm kiểm tra tính năng vũ khí trang bị, nâng cao chất lượng huấn luyện và cải thiện khả năng thực hiện nhiệm vụ của binh sĩ", phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho hay.
Đây là lần đầu tiên tàu sân bay Sơn Đông do Trung Quốc tự chế tạo tham gia huấn luyện trên biển từ khi được biên chế hồi cuối năm ngoái. Truyền thông Trung Quốc không cho biết địa điểm diễn tập, nhưng Cục An toàn Hàng hải Đại Liên tuần trước thông báo phong tỏa vùng biển phía bắc Hoàng Hải vì hoạt động quân sự, dường như để phục vụ đợt huấn luyện của tàu Sơn Đông.
Tiêm kích J-15 cất cánh từ tàu Sơn Đông hôm 29/5. Ảnh: CCTV.
Trung Quốc đang thực hiện nhiều cuộc diễn tập quân sự ở Hoàng Hải và biển Bột Hải sau thời gian dài đình trệ vì Covid-19. Giới chuyên gia cho rằng nước này phải tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm và diễn tập trước khi có thể tuyên bố tàu sân bay Sơn Đông đạt khả năng sẵn sàng chiến đấu sơ bộ.
"Trung Quốc từng có kinh nghiệm vận hành tàu sân bay Liêu Ninh, nhưng nó chỉ là hàng không mẫu hạm chưa hoàn thiện từ thời Liên Xô được Bắc Kinh mua lại và tân trang. Ngay cả vậy, họ vẫn mất rất nhiều thời gian và công sức để thử nghiệm trước khi nó có thể vận hành đầy đủ", Collin Koh, chuyên gia thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam ở Singapore, nhận xét.
Tàu sân bay Sơn Đông thuộc lớp Type-001A, được Trung Quốc khởi đóng năm 2015 dựa trên thiết kế của Liêu Ninh, tàu sân bay mua từ Ukraine năm 1998 rồi hoán cải và đưa vào hoạt động năm 2012. Trung Quốc ban đầu định biên chế tàu Sơn Đông vào đầu năm 2019, nhưng một loạt sự cố trong quá trình thử nghiệm khiến tiến độ bàn giao tàu bị chậm 8 tháng.
Truyền thông Trung Quốc ca ngợi biên chế tàu Sơn Đông là "cột mốc quan trọng" trong nỗ lực xây dựng sức mạnh hải quân, giúp Bắc Kinh thu hẹp khoảng cách với Washington.
Vị trí biển Hoàng Hải (Yellow Sea). Đồ họa: BBC.
Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự chỉ ra rằng Sơn Đông vẫn còn tồn tại nhiều điểm yếu lớn về thiết kế và đặc tính kỹ chiến thuật, khiến nó khó có thể hoạt động dài ngày trên biển. Hải quân nước này nhiều khả năng khó có thể xây dựng được không đoàn tàu sân bay và các tàu hậu cần, hộ tống để bảo vệ tàu Sơn Đông trong tương lai gần.
Việc sử dụng động cơ diesel cũng khiến tàu ngốn rất nhiều nhiên liệu, phụ thuộc lớn vào tàu hậu cần, trong khi thiết kế cầu nhảy hạn chế đáng kể khả năng tác chiến của tiêm kích hạm J-15, vốn rất nặng nề và hoạt động chưa ổn định.
Vũ Anh (Theo SCMP)