Thông số này giúp Tola phá kỷ lục cũ, tồn tại từ năm 2008, do VĐV Kenya Samuel Wanjiru lập ở Bắc Kinh với khoảng cách chỉ 6 giây. Đáng chú ý, Tola chỉ được chọn vào đội hình chạy marathon của Ethiopia tại Olympic 2024 hai tuần trước, thay thế đồng hương Sisay Lemma bị chấn thương.
Tamirat Tola trên đường chạy marathon Olympic 2024. Ảnh: AP
VĐV Bỉ Bashir Abdi giành HC bạc với 2 giờ 6 phút 47 giây, còn HC đồng thuộc về runner Kenya Benson Kipruto với 2 giờ 7 phút. Huyền thoại Eliud Kipchoge gặp khó trên đường chạy được đánh giá là khó chinh phục, và đi bộ từ kilomet thứ 28. Kipchoge sau đó bỏ cuộc, bị đánh DNF (không hoàn thành cuộc đua).
Cuộc đua marathon nam Olympic 2024 bắt đầu lúc 8h ngày 10/8 (giờ Paris). Các VĐV bám sát nhau trong khoảng 10 km đầu. Từ kilomet thứ 11, chân chạy Italy Eyob Faniel bứt lên, dẫn trước nhóm phía sau khoảng 60 m. Nắng nóng khiến các runner sớm phải nạp nước để giữ mát, nhưng đoạn dốc ở kilomet 28 mới là thử thách lớn nhất.
Đây cũng là bước ngoặt giúp Tola bứt lên. Nhà vô địch thế giới 2022 leo dốc với tốc độ khủng khiếp. Khi đến kilomet thứ 30, Tola dẫn người thứ hai Emile Cairess (Anh) khoảng 15 giây. Từ đó trở đi, chân chạy Ethiopia độc chiếm vị trí dẫn đầu, không gặp bất kỳ sự thách thức nào từ nhóm phía sau.
Khi vào đến đoạn cua trước khi về đích, Tola vẫy chào các CĐV mang cờ Ethiopia. Chân chạy 32 tuổi làm dấu trước khi phá băng rồi chia vui cùng người hâm mộ. Đây là huy chương Olympic thứ hai của Tola. Vào năm 2016, anh từng giành HC đồng chạy 10.000m.
Diễn biến chính cuộc thi marathon nam Olympic Paris 2024.
Phía sau Tola, Abdi, Kipruto và Deresa Geleta (Ethiopia) bám sát nhau để cạnh tranh huy chương. Tuy nhiên, đến khoảng 3 km cuối, Geleta hụt hơi. Abdi bứt lên và top ba cuộc đua được định đoạt trong 2 km cuối. Chân chạy Nhật Bản Akira Akasaki giữ vị trí thứ năm khá lâu. Nhưng ở đoạn cuối, VĐV Anh Emile Cairess vượt qua cả Akasaki lẫn Geleta để về thứ tư.
Về phần Kipchoge, sau một tiếng đồng hồ, huyền thoại người Kenya rớt xuống vị trí thứ 48 và không còn cơ hội cạnh tranh huy chương. Một vài người hâm mộ quay được hình ảnh Kipchoge đi bộ với vẻ mệt mỏi. VĐV 39 tuổi sau đó quyết định bỏ cuộc. Kipchoge từng giành hai HC vàng marathon Olympic tại Rio năm 2016 và Tokyo năm 2021 nhưng không thể làm dày thành tích.
Một chân chạy lừng danh khác, Kenenisa Bekele (Ethiopia), về thứ 39 với thông số 2 giờ 12 phút 24 giây.
Quang Huy