Mỏ vàng lộ thiên Chú Minh là người gốc Việt đầu tiên tôi gặp tại Pháp hơn chục năm về trước. Nhóm chúng tôi, những sinh viên Việt Nam nghèo, vô cùng lơ ngơ với một đất nước xa lạ. Nhiều người mang trong hành lý những gói mì tôm, ruốc, những lọ thịt chưng mắm tép để tiết kiệm được đồng nào hay đồng đó. Và thật may mắn, chúng tôi gặp chú, một người Việt đã định cư ở Pháp vài chục năm.
Tôn trọng bản quyền Các sinh viên Pháp của tôi chẳng bao giờ dám photocopy cả cuốn sách. Cho dù mỗi máy photocopy đều phải đăng kí và trích một phần lợi nhuận vào Quỹ Bản quyền, họ chỉ dám chụp lại những trang cần thiết của sách vì hiểu rằng lấy toàn bộ là vi phạm luật.
Tiền ảo, luật thật Giữa những ngày giáp Tết lạnh căm năm nay, Minh, một chuyên gia tư vấn về công nghệ thông tin cho một số ngân hàng lớn ở châu Âu nhắn tin mời tôi “đi nói chuyện”.
Trí óc Việt Tôi làm việc tại một văn phòng luật của Pháp chuyên về đăng kí bằng sáng chế ở châu Âu và nhiều quốc gia khác như Mỹ, Nhật, Trung Quốc. Một ngày, khi xử lí hồ sơ đăng kí bằng sáng chế ở châu Âu của một khách hàng Trung Quốc, tôi giật mình nhận thấy công ty sở hữu bằng sáng chế này - đang được tôi đăng kí bảo hộ ở nhiều nước khác nhau - đến từ một ngôi làng rất nhỏ. Ngôi làng ở vùng sâu, đến mức địa chỉ đăng kí còn không có số nhà, chỉ có duy nhất tên làng và tên tỉnh. Từ ngôi làng nhỏ kia, cánh tay sáng tạo đã vươn ra thế giới.
Tặng gà, dọn rác Lần đầu tiên tôi thấy chiếc túi nylon là năm 1992, khi đang học cấp hai. Bạn cùng lớp “thó” cho tôi một chiếc trong đống hàng mẹ cô bán ở chợ. Trước đó, tôi chỉ biết túi cói, làn nhựa mẹ dùng đi chợ. Được sờ chiếc túi màu trắng đục, vừa mịn vừa mát, tôi xuýt xoa “sao nó nhẹ thế, đẹp thế”. Những năm tháng ấy, túi nilon được người ta gìn giữ cẩn thận, có nhà còn giặt, phơi, dùng đi dùng lại.
Kiểm soát quyền lực Tôi có cô con gái 5 tuổi. Như mọi đứa trẻ, có lúc bạn ấy rất quấy mẹ. Mỗi khi con bé mèo nheo mà tôi quá bận rộn để dàn xếp, tôi đành đưa ra con bài mua chuộc: “Nếu con ngoan, cuối tuần chúng ta sẽ đi mua quà nhé”.
Siêu ủy ban Gia đình tôi sống ở Pháp đã 6 năm. Ngôi nhà khoảng 75 mét vuông cho ba người ở trung tâm thành phố Gennevilliers, một thành phố ngoại ô Paris.
