Sách là một trong bốn ấn phẩm nhận giải cao nhất tại lễ Tặng thưởng tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật chất lượng cao xuất bản năm 2023, tối 19/9.
Ấn phẩm gồm tám phần, với những bài tiểu luận, phê bình, nghiên cứu cuộc đời, sự nghiệp và các tác phẩm của nhà thơ Nguyễn Bính. Tác giả đề cập xuất thân, học vấn, quãng đời lưu lạc, quá trình nhà thơ tham gia cách mạng, làm báo, viết thơ, sau đó phân tích ''hồn dân tộc'' trong thơ của ông. Tác phẩm cũng dự thi giải Sách Quốc gia năm nay.
Nhà thơ Nguyễn Sĩ Đại 69 tuổi, sinh tại Hà Tĩnh. Ông tốt nghiệp khoa Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội. Ngoài làm thơ, ông viết phê bình và nghiên cứu văn học. Ông là Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội khóa 2011-2015. Ông từng xuất bản một số tác phẩm thơ như Nơi em về, Mùa hạ, Trái tim người lính, sách nghiên cứu Một số đặc trưng của thơ tứ tuyệt đời Đường.
Đồng mức B có các sách Phác thảo điện ảnh Việt Nam thời đổi mới và hội nhập của tiến sĩ Ngô Phương Lan, Neo chữ của nhà lý luận, phê bình Nguyễn Hoài Nam, Nghệ thuật trang trí đình làng tại Bình Dương do tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Điệp thực hiện. Sự kiện năm nay không có giải A. Năm ngoái, tác phẩm Thơ - quan niệm và những sắc thái thẩm mỹ của giáo sư Mã Giang Lân đoạt hạng A duy nhất.
Ban tổ chức còn trao tặng 12 tác phẩm mức C và chín sách, cụm bài, bài viết nhận thưởng khuyến khích. Buổi lễ cũng vinh danh 18 cơ quan, đơn vị báo chí, xuất bản có thành tích nổi bật trong hoạt động tuyên truyền cho công tác lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2023.
Tại sự kiện, phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương - cho biết để chọn được các ấn phẩm đạt chất lượng cao, hội đồng xét những tiêu chí như tính học thuật, cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu của tác giả khi đi vào những vấn đề, hiện tượng hay trường hợp văn nghệ cụ thể. Bên cạnh đó là đóng góp của tác phẩm với thực tiễn sáng tác, nghiên cứu lý luận, phê bình.
Về lý do không trao mức A, ông Nguyễn Thế Kỷ nói đã có một số mùa tặng thưởng trước đây không tìm được hạng này, năm nay không phải ngoại lệ do chưa đáp ứng hết các yêu cầu. ''Những mức B danh giá sẽ tốt hơn, có giá trị đích thực hơn, có tính thuyết phục cao hơn một vài mức A còn đôi chút băn khoăn, thấp thỏm'', ông Nguyễn Thế Kỷ cho biết.
Cùng hoạt động tặng thưởng, từ đầu năm, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương thông báo tiếp nhận bản thảo hoặc đề cương chi tiết có chất lượng tốt của các tác giả trong và ngoài nước, nhằm xem xét và hỗ trợ kinh phí xuất bản. Theo ông Nguyễn Thế Kỷ, việc này góp phần động viên, khích lệ những cây bút lý luận, phê bình, nhất là các tác giả trẻ, từ đó chăm lo bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cho nhiều năm sau, cải thiện tình trạng thiếu hụt.
Phương Linh