"Không còn nghi ngờ gì nữa, củng cố khả năng tự vệ của Đài Loan là nhiệm vụ bức thiết và yếu tố cốt lõi nhằm duy trì năng lực răn đe", Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách vấn đề Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Ely Ratner nói trong cuộc họp với Ủy ban Đối Ngoại Thượng viện hôm qua.
Quan chức Mỹ chỉ trích những hoạt động hàng không và hàng hải của quân đội Trung Quốc quanh đảo Đài Loan là "cố ý khiêu khích", cảnh báo điều này có thể gia tăng nguy cơ tính toán sai giữa các lực lượng quân sự tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Tiêm kích F-16V Đài Loan cất cánh trên đường cao tốc ở huyện Bình Đông ngày 15/9. Ảnh: CNA.
"Họ đặt an ninh và thịnh vượng khu vực vào vòng nguy hiểm. Đây là một phần trong những hoạt động hung hăng và gây sức ép về quân sự nhằm vào các đồng minh và đối tác của Mỹ trong khu vực", ông nói.
Trợ lý Bộ trưởng Ratner cho rằng thay đổi chính sách "mơ hồ chiến lược", trong đó Washington giúp xây dựng năng lực tự vệ cho đảo Đài Loan nhưng không hứa hẹn hỗ trợ hòn đảo phòng thủ nhằm tránh chọc giận Bắc Kinh, sẽ không có ý nghĩa về mặt răn đe.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẽ dùng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc gần đây liên tục gia tăng sức ép quân sự lên Đài Loan bằng các biện pháp truyền thống và phi truyền thống. Ngoài các chuyến bay áp sát hòn đảo với số lượng phi cơ cao kỷ lục, quân đội Trung Quốc còn tiến hành nhiều cuộc diễn tập đổ bộ ở các khu vực gần Đài Loan.
Trong vòng 14 tháng qua, các hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan đang tăng kỷ lục, trong đó quân đội Trung Quốc triển khai ngày càng nhiều tiêm kích tiến vào vùng nhận diện phòng không (ADIZ) Đài Loan, khu vực mà lực lượng này từng hạn chế hiện diện trong quá khứ.
Những đợt áp sát với tần suất dày đặc như vậy khiến Mỹ và nhiều đồng minh lo ngại nguy cơ quân đội Trung Quốc dùng vũ lực thu hồi đảo Đài Loan, ngay cả khi đây được coi là kịch bản khó xảy ra vào thời điểm hiện tại.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc khẳng định các hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan đều nhằm bảo vệ chủ quyền đất nước, đồng thời nhắm vào hành vi "cấu kết" giữa "lực lượng đòi ly khai" của hòn đảo với Mỹ, bên ủng hộ quan trọng nhất của Đài Loan.
Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại.
Lực lượng phòng vệ trên không Đài Loan tháng trước biên chế phi đoàn F-16V đầu tiên do Mỹ nâng cấp. Lãnh đạo Thái Anh Văn tại lễ biên chế nhận định dự án chế tạo và nâng cấp tiêm kích F-16V cho phòng vệ Đài Loan "thể hiện cam kết vững chắc" trong quan hệ của hòn đảo với Mỹ.
Vũ Anh (Theo Reuters)