"Chúng tôi đã chứng kiến những người cổ vũ cho phong trào độc lập của Hong Kong. Sau đó chúng tôi phát hiện những dấu hiệu của sự can thiệp nước ngoài vào vấn đề Hong Kong", John Lee, lãnh đạo cơ quan an ninh Hong Kong, trả lời phỏng vấn hôm nay, đúng một năm cuộc biểu tình phản đối dự luật dẫn độ tại đặc khu bùng nổ.
Ước tính khoảng một triệu người khi đó đã xuống đường biểu tình trong nhiều tháng, khiến dự luật này bị hủy bỏ. Tuy nhiên, các cuộc tuần hành tiếp tục phát triển thành phong trào chống chính quyền, đòi hỏi cải cách chính trị và lực lượng cảnh sát, dẫn đến nhiều vụ đụng độ.
Lee tin rằng phong trào biểu tình này được tổ chức cao độ, khi có sự phân chia nhiệm vụ rõ ràng, với mạng lưới hậu cần, chỉ huy tại hiện trường và việc sử dụng ký hiệu bàn tay giữa những người biểu tình để liên lạc với nhau.
Ông bày tỏ nỗi buồn khi thấy những người trẻ "bị lợi dụng" để thực hiện các hành vi bạo lực, nêu đích danh Mỹ và Đài Loan khi cáo buộc các thế lực nước ngoài can thiệp vào vấn đề Hong Kong. Quan chức này cho biết sự lan truyền tin giả, "gạt bỏ các tiêu chuẩn đạo đức" và mức độ can thiệp vượt quá sức tưởng tượng của ông.
Lãnh đạo cơ quan an ninh Hong Kong John Lee trong cuộc họp báo hồi tháng 10/2019. Ảnh: Reuters.
Mỹ hồi tháng 11 thông qua Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong, mở đường cho quá trình tước bỏ trạng thái thương mại đặc biệt của đặc khu mà Tổng thống Donald Trump tuyên bố tháng trước. Theo Lee, đạo luật này đi ngược lại luật pháp quốc tế và "can thiệp hoàn toàn" vào vấn đề nội bộ của Hong Kong.
"Thêm vào đó, toàn bộ cuộc biểu tình diễn ra trong giai đoạn bầu cử lãnh đạo Đài Loan. Do đó, tôi nghĩ chúng ta có thể thấy rằng các thế lực bên ngoài đã can thiệp trong những tháng biểu tình chống đối đó", Lee cho hay.
Quan chức nói thêm rằng sự can thiệp từ Mỹ và Đài Loan "chắc chắn" đã làm thay đổi quá trình diễn ra phong trào chống chính quyền, nhưng từ chối cung cấp bằng chứng chi tiết.
Lee lưu ý những cuộc biểu tình quy mô lớn cần nguồn lực, tài chính và kế hoạch, nói thêm rằng các hoạt động sụt giảm kể từ cuối tháng một và ông từng thấy người biểu tình phải tái chế thiết bị mua trước đó. Vì vậy, Lee cho rằng phong trào biểu tình có thể đang mất dần nguồn tài trợ từ bên ngoài.
Các cuộc biểu tình chống chính quyền tại Hong Kong hạ nhiệt từ hồi đầu năm sau khi Covid-19 tấn công. Tuy nhiên, người dân gần đây lại tiếp tục xuống đường để phản đối kế hoạch áp luật an ninh với đặc khu của Bắc Kinh. Đây là một trong những vấn đề khiến quan hệ Mỹ - Trung tiếp tục căng thẳng.
Ánh Ngọc (Theo SCMP)