Phục dựng 'chợ chiếu ma' ở Đồng Tháp

Tối 29/9, show diễn thực cảnh “chợ chiếu ma” tại đình Định Yên, huyện Lấp Vò được tái hiện với sự tham gia của cả trăm người dân trong vùng. Họ là những nghệ nhân dệt chiếu, nhuộm chiếu hoặc những tiểu thương làng nghề, từng chứng kiến sự hưng thịnh và chấm dứt của “chợ chiếu ma”.

Cùng với sự phát triển của làng nghề hơn hai thế kỷ, chợ chiếu ban đêm mở ra để đáp ứng nhu cầu mua bán của hàng trăm hộ làm chiếu, tiểu thương khắp các tỉnh.

Theo những bậc cao niên, sở dĩ họ phải họp chợ phiên ban đêm vì muốn tận dụng thời gian ban ngày dệt chiếu, người mua tranh thủ buổi sớm mai chở chiếu bán khắp vùng.

Trong đêm tái hiện phiên chợ "ma", tiểu thương tay cầm đèn, thước cây mặc trang phục áo bà ba truyền thống, chờ người dệt chiếu mang hàng ra bán. Khung cảnh tái hiện như ngày trước, hai bên mua - bán ngã giá theo mệnh giá tiền tính theo đồng, giá bán tuỳ theo chất lượng chiếu.

Chợ phiên ngày trước không có thời gian họp cụ thể, khi người bán, người mua đến đủ đông họ phát lệnh mua bán, thường từ 0h đến 4h. Đặc biệt tại “chợ chiếu ma” người mua ngồi một chỗ, người bán vác chiếu rảo quanh chào hàng.

Nghệ nhân Âu Thị Lình (66 tuổi) cho biết chợ phiên thời hưng thịnh có 200-300 người bán, hơn 30 thương lái đến mua, họp tại những con đường đất ven chợ Định Yên gần đình hiện tại.

"Tan chợ chúng tôi xẹt ngang chợ xã mua đồ ăn, sợi lác về dệt chiếu, còn tiểu thương tranh thủ vác chiếu xuống ghe chở đi bán", bà kể.

Một nghệ nhân của làng nghề trong vai người mua chiếu, kiểm tra đôi chiếu trước khi ngả giá tại phiên chợ tái hiện.

Theo các nghệ nhân, chỉ cần sờ tay vào đôi chiếu tiểu thương biết ngay từ tay nghề người dệt, sợi lác đẹp hay xấu, phơi có đủ nắng hay không.

Để show diễn thêm phong phú, chợ phiên còn có những gánh hàng rong, bày bán các thức quà quê như xôi, bánh dân gian, một số nghệ nhân biểu diễn bằng những điệu hò Đồng Tháp, đôi câu vọng cổ...

Chị Tuyền, quê Kiên Giang, cầm đèn chụp ảnh lưu niệm với các nghệ nhân làng chiếu. "Đêm diễn rất thú vị", chị Tuyền nói.

Hàng trăm khán giả tới xem, trải nghiệm show diễn.

Bà Huỳnh Thị Hoài Thu, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp, cho biết sẽ đẩy mạnh quảng bá tour du lịch "chợ chiếu ma" đến nhiều địa phương, các công ty lữ hành để hình hành tour tuyến trong và liên tỉnh, từ đó mang đến thu nhập cho người dân làng nghề, du lịch tỉnh nhà.

Buổi chiều, khách được nghệ nhân làng nghề chỉ dẫn các công đoạn làm ra đôi chiếu từ phơi lác, nhuộm chiếu, dệt, chắp chân, quay sa... Riêng công đoạn dệt chiếu thủ công trung bình hai giờ mới làm ra được một đôi chiếu.

Những tiểu cảnh phía trước sân đình Định Yên trở thành nơi "check-in" của nhiều bạn trẻ.

Khi được địa phương vận động tham gia tái hiện phiên chợ chiếu nhiều nghệ nhân lớn tuổi, đồng ý ngay. Ông Bảy (giữa) gắn bó nghề dệt chiếu hơn nửa đời người, cho biết rất mừng khi làng nghề được giới thiệu với du khách gần xa, kỳ vọng việc phát triển du lịch sẽ vực dậy được nghề truyền thống đang dần mai một.