Để hưởng mức giá FIT (giá mua bán điện cố định trong 20 năm) ưu đãi, nhiều dự án điện mặt trời tại tỉnh Vĩnh Long đã gấp rút triển khai, kịp nghiệm thu, đóng điện trước ngày 31/12/2020.
Trước quá trình phát triển "nóng" của các dự án, hồi tháng 3, Bộ Công thương đã lập đoàn kiểm tra tại một số địa phương. Chia sẻ với VnExpress, ông Phạm Tứ Phương - Giám đốc Sở Công Thương Vĩnh Long cho biết, qua kiểm tra hơn 40 dự án điện mặt trời mái nhà trên địa bàn, Sở phát hiện một số sai phạm trong đầu tư, công tác nghiệm thu, đấu nối các dự án điện mặt trời mái nhà.
Sai phạm phổ biến tại các dự án điện mặt trời mái nhà trang trại tại Vĩnh Long, theo ông, là lắp trên mái công trình nông nghiệp, dưới hình thức trang trại nhưng chưa đảm bảo các tiêu chí về trang trại. Có dự án chênh lệch số liệu công suất pin lắp đặt giữa biên bản, hồ sơ nghiệm thu với hợp đồng mua bán điện đã ký với điện lực.
Ngoài ra, đoàn kiểm tra của Sở Công Thương Vĩnh Long cũng phát hiện một dự án sai sót về hợp đồng mua bán điện, có công suất lắp đặt sau ngày 31/12/2020 nhưng vẫn được công nhận và mua điện theo giá ưu đãi. Trường hợp này, ông Phương cho biết, đã yêu cầu phía điện lực làm việc với chủ đầu tư để xác định lại, ký lại phụ lục hợp đồng theo hướng phần công suất lắp đặt vào sau ngày 31/12/2020 không được hưởng giá FIT ưu đãi.
Một dự án điện mặt trời mái nhà theo hình thức trang trại. Ảnh: Hà Duy
Về những trường hợp dự án điện mặt trời mái nhà trang trại được cho là ký khống và có móc nối giữa chủ đầu tư và điện lực để hưởng giá FIT ưu đãi cao, Giám đốc Sở Công Thương Vĩnh Long cho biết, quá trình xác minh thực tế, rà soát lại cùng với phía điện lực số dự án này, cơ quan quản lý nhận thấy không có hiện tượng ký khống hợp đồng hay hồ sơ nghiệm thu khi dự án hoàn toàn chưa triển khai gì. Thực tế, sai phạm ở đây là tại thời điểm điện lực tiến hành nghiệm thu chủ đầu tư chưa lắp đặt xong số lượng pin theo công suất đăng ký. Sau khi hoàn thành nghiệm thu, họ tranh thủ chưa tới thời hạn 31/12/2020 thì lắp đặt tiếp.
"Cái sai ở đây là chủ đầu tư đã không thông báo cho ngành điện xuống thực hiện nghiệm thu tiếp phần lắp đặt sau", ông thông tin.
Giám đốc Sở Công Thương Vĩnh Long cho biết, Sở này đã có cuộc làm việc cùng Điện lực Vĩnh Long. Giải trình của Điện lực Vĩnh Long cho thấy, tại 31/12/2020 do số lượng dự án cần nghiệm thu, đấu nối "dồn toa" lớn, điện lực không bố trí đủ cán bộ. Tuy nhiên, ông Phương nhận xét, cán bộ điện lực Vĩnh Long đã "chạy đua theo thành tích" nên đã có những soi sót về quy trình.
"Có những sai sót do yếu tố khách quan có thể chấp nhận, nhưng cũng có những sai phạm cần khắc phục", ông Phương nói và cho biết, Sở Công Thương đã đề nghị Công ty Điện lực Vĩnh Long rà soát, xem xét trách nhiệm cá nhân liên quan trong những vi phạm này.
Đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, đã chỉ đạo Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) khẩn trương kiểm tra, xác minh tại Công ty Điện lực Vĩnh Long và Sóc Trăng. Ngoài ra, EVN cũng yêu cầu EVNSPC tổ chức kiểm tra, rà soát đối với các dự án điện mặt trời mái nhà của toàn bộ các công ty điện lực trực thuộc. Kết quả kiểm tra, rà soát sẽ được EVNSPC công khai.
Nguyễn Hoài