Dị ứng với tinh dịch xảy ra do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các thành phần trong tinh dịch. Trong đó, tế bào bạch cầu đã nhầm lẫn protein trong tinh dịch với những tác nhân gây bệnh có hại như vi khuẩn, virus và tấn công chúng.
Ở Mỹ ghi nhận khoảng 40.000 trường hợp bị dị ứng với tinh dịch, cả nam và nữ giới. Một số nam giới bị dị ứng với tinh dịch của chính mình khi tinh dịch xâm nhập vào máu vì một lý do nào đó (như chấn thương, phẫu thuật hoặc nhiễm trùng). Những người bị tình trạng dị ứng này có phản ứng với tinh dịch nói chung chứ không của riêng một cá thể nào.
Các triệu chứng của dị ứng tinh dịch thường không xảy ra ở lần tiếp xúc đầu tiên, biểu hiện khá đa dạng từ mức độ nhẹ đến rất nặng, thường gặp nhất là ngứa, rát và sưng tấy đỏ bộ phận sinh dục hoặc những vùng tiếp xúc với tinh dịch. Một số trường hợp có biểu hiện nặng hơn như nổi ban đỏ, mày đay toàn thân, khó thở, sưng nề mắt môi, hầu họng hoặc thậm chí sốc phản vệ với các dấu hiệu như trụy tim mạch, thở rít, rối loạn ý thức…
Các biểu hiện dị ứng thường xuất hiện trong vòng 20-30 phút sau khi tiếp xúc với tinh dịch và có thể kéo dài vài giờ đến vài ngày. Các dấu hiệu này đôi khi có thể bị nhầm lẫn với các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc những bệnh khác. Những trường hợp nghi ngờ dị ứng với tinh dịch cần đến các cơ sở chuyên khoa dị ứng để tiến hành các test chẩn đoán trên da hoặc ngoài cơ thể.
Dị ứng tinh dịch có thể dẫn đến vô sinh tạm thời do các tế bào bạch cầu tấn công và ngăn chặn tinh trùng tiếp xúc với trứng của người phụ nữ. Ước tính, tỷ lệ dị ứng với tinh dịch ở những cặp vợ chồng sinh sản bình thường là < 2% so với 5-25% ở các cặp bị hiếm muộn.
Mặc dù khó khăn nhưng những người bị dị ứng tinh dịch vẫn có thể có con bình thường nếu được điều trị giảm mẫn cảm thành công. Đây là liệu pháp điều trị được thực hiện bằng cách cho người bệnh tiếp xúc với một số lượng tinh dịch tăng dần để cơ thể có thể quen dần và dung nạp được với tinh dịch. Những người giảm mẫn cảm không thành công vẫn có thể có con bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo hoặc thụ tinh ngoài cơ thể.
Hiện nay, chưa có phương pháp nào có thể dự phòng được hoàn toàn dị ứng tinh dịch, tuy nhiên, có một số biện pháp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ dị ứng như: sử dụng bao cao su để ngăn tinh dịch tiếp xúc với cơ thể hoặc sử dụng các thuốc chống dị ứng như diphenhydramine, loratadine, fexofenadine…. trước khi quan hệ. Các thuốc này cũng có thể giúp giảm nhanh các triệu chứng cấp tính của dị ứng tinh dịch như nổi ban đỏ, mày đay, ngứa, phù nề tại nơi tiếp xúc. Những trường hợp bị sốc phản vệ cần được điều trị ngay bằng adrenalin.
Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường
Trung tâm Dị ứng-Miễn dịch Lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai