"Chúng tôi chưa có bức tranh toàn cảnh về toàn bộ trang bị khí tài đã mất. Tuy nhiên, chắc chắn một lượng lớn trong số đó đã rơi vào tay Taliban. Chúng tôi cảm thấy họ sẽ không sẵn sàng bàn giao số vũ khí đó cho lực lượng tại sân bay", Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 17/8.
Lực lượng Taliban bên cạnh hai trực thăng UH-60A thu được từ quân đội Afghanistan ở Kandahar. Video: Twitter/Mashal Afghan.
Phát biểu được đưa ra một ngày sau khi tướng Hank Taylor, phụ trách hậu cần tại Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, liên tục né tránh trả lời câu hỏi về cách Mỹ xử lý số khí tài nước này trang bị cho quân chính phủ Afghanistan nhưng rơi vào tay Taliban.
Taliban phát động chiến dịch đánh chiếm lãnh thổ Afghanistan từ hồi tháng 5, sau khi quân đội Mỹ và NATO bắt đầu đợt rút binh sĩ cuối cùng khỏi quốc gia Trung Á. Sau vài tuần tiến công chớp nhoáng, Taliban tiến vào thủ đô Kabul hôm 15/8, hoàn thành quá trình kiểm soát đất nước.
Lực lượng này đã đăng hàng loạt video ăn mừng thu giữ được thiết giáp Humvee, xe tăng và vũ khí từ tay lực lượng an ninh Afghanistan.
Một chỉ huy Taliban hồi tháng 7 cho biết các tay súng dưới quyền đã chiếm được một kho vật tư gồm 70 súng bắn tỉa, 900 khẩu súng các loại, 30 xe Humvee, 20 xe bán tải và 15 thiết giáp. Các tay súng Taliban còn thu được một container chứa điện thoại vệ tinh, lựu đạn và súng cối, nhiều thùng ghi nhãn "tài sản của chính phủ Mỹ".
Các tay súng Taliban và dân địa phương trên một chiếc Humvee ở tỉnh Laghman, Afghanistan, ngày 15/8. Ảnh: AFP.
Taliban cuối tuần trước đăng video cho thấy nhóm này thu nhiều trực thăng quân sự, do Mỹ sản xuất và trang bị cho quân chính phủ Afghanistan, tại sân bay Kandahar. Taliban không có phi công hoặc nhân viên kỹ thuật cần thiết để vận hành trực thăng hiện đại, nhưng hình ảnh này dường như cũng khiến Mỹ và các đồng minh NATO thêm bối rối.
Trong số khoảng 145 tỷ USD chính phủ Mỹ chi để tái thiết Afghanistan, khoảng 83 tỷ USD được dùng để phát triển và duy trì lực lượng quân đội cùng cảnh sát.
Lầu Năm Góc từng nhiều lần mất dấu vũ khí được chuyển giao cho các lực lượng đồng minh, trong đó gồm 715 triệu USD khí tài chuyển cho lực lượng dân quân Syria chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong năm 2017 và 2018. Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở Yemen năm 2015 khi Bộ Quốc phòng Mỹ mất dấu số trang bị trị giá 500 triệu USD.
Vũ Anh (Theo Business Insider)