Theo Runner’s World, chạy bộ giúp tăng sức khỏe tim mạch, giảm cân... nhưng tập luyện quá sức thường gây ra một số cơn đau ở cơ bắp, xương khớp, thậm chí nhức vùng đầu. Bác sĩ Steven E. Mayer - Bệnh viện Northwestern Medicine Central DuPage (Mỹ) - cho biết đau đầu dễ xảy ra sau hoạt động thể chất vất vả. Cơn đau vì tập thể dục khác với đau do nhìn chằm chằm vào màn hình, nghiến răng hoặc các rối loạn nghiêm trọng (như viêm, nhiễm trùng hoặc chấn thương).
Tiến sĩ về sức khỏe Joanne Donoghue bổ sung thêm, đau đầu do chạy bộ gần giống với cảm giác rung động hơn là đau buốt, nhưng vẫn gây khó chịu đến mức runner phải ngừng hoạt động. Ngoài ra, bệnh có thể đi kèm với các tác dụng phụ như buồn nôn, hoa mắt, cứng cổ... Trang Runner’s World đã chỉ ra một số nguyên nhân gây đau đầu và cách giảm, tránh triệu chứng này:
Thay đổi lưu lượng máu
Chuyên gia lý giải nguyên nhân của đau đầu sau tập luyện có thể là lưu lượng máu bơm lên não quá dồn dập. Khi chúng ta vận động mạnh, cơ thể phản ứng bằng cách co mạch lưu lượng máu đến một số bộ phận nhất định, thay vào đó giãn mạch lưu lượng máu ở các nơi cần thiết. Điều này khiến lượng máu phân bố không đồng đều, tập trung chủ yếu vào cơ bắp và 25% dành cho não, dẫn tới cơn đau. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn về mối quan hệ nhân quả này mà mới chỉ là phỏng đoán ban đầu.
Mất nước
Thủ phạm gây ra chứng đau đầu sau khi chạy có thể là mất nước. Tập luyện khiến bạn đổ mồ hôi, cơ thể mất nhiều chất lỏng hơn so với lượng hấp thụ vào, dẫn đến lượng máu não bị thiếu, hạn chế lượng oxy cho khu vực này. Khi đó, bộ não có thể co lại gây ra chứng đau đầu.
Vì vậy khi tham gia thi đấu hoặc tập luyện, runner không nên để mình khát nước mới bổ sung. Bạn có thể tự kiểm tra nước tiểu trước tập luyện. Nếu có màu vàng sẫm, lượng ít, cho thấy tình trạng mất nước. Tuy nhiên, bạn không nên uống thật nhiều nước để bù lại. Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ cho rằng phụ nữ tiêu thụ tổng cộng khoảng 2,7 lít nước, nam giới là 3,7 lít (tính chung từ đồ uống và thực phẩm mỗi ngày).
Thiếu chất điện giải
Bên cạnh bổ sung nước, người chạy cũng cần thêm các chất điện giải để tạo sự cân bằng. Bác sĩ Mayer cho biết hạ natri máu hoặc natri thấp do uống nước quá nhiều có thể gây sưng não, dẫn đến đau đầu, đôi khi co giật hoặc hôn mê.
Việc tránh mất cân bằng điện giải trước khi chạy cường độ cao là điều khá dễ dàng. Tiến sĩ Donoghue khuyên nếu tập thể dục lâu hơn một giờ, runner nên tiêu thụ chất điện giải trước khi chạy một giờ và sau khi chạy 15-20 phút. Chất này có thể dưới dạng gel lỏng, viên nang hoặc chất lỏng.
Lượng đường giảm
Đau đầu do tập thể dục cũng liên quan đến lượng đường trong máu. Insulin kiểm soát lượng đường trong máu, nếu mức insulin thấp có thể dẫn đến những thay đổi trong catecholamine (nội tiết tố do căng thẳng nhất thời), từ đây ảnh hưởng đến việc sản xuất lượng hormone như dopamine, epinephrine (adrenaline) và norepinephrine, tác động đến cách não hoạt động. Lượng đường trong máu càng ít, năng lượng từ não càng thấp hơn, dẫn đến cơn đau đầu.
Để không bị giảm insulin, bạn nên ăn nhẹ 30 phút trước khi tập thể dục, bổ sung carbohydrate trong những ngày trước hoặc trong khi chạy. Chuyên gia cũng khuyên nên có kế hoạch dinh dưỡng cho quá trình tập luyện, thêm vào các sản phẩm có đường, dễ mang theo vào ngày chạy.
Dáng chạy sai
Tiến sĩ Donoghue tiết lộ dáng chạy sai trong một thời gian dài làm cơ thể mất cân bằng. Khi lực xấu truyền lên thần kinh, cơ, khớp và xương gây đau đầu, căng cơ ở cổ và vai. Bạn có thể giảm cơn đau bằng cách dùng con lăn xốp hoặc massage thường xuyên giảm căng thẳng khu vực này.
Điều kiện thời tiết
Thời tiết nóng hoặc ẩm ướt khiến người chạy mất nước, giảm chất điện giải - các nguyên nhân gây ra đau đầu. Do vậy, nên bổ sung nước đúng cách, đảm bảo đủ nhiên liệu để không gặp trường hợp khó chịu trên.
Các chuyên gia cũng cho biết thêm đau đầu do gắng sức hoàn toàn lành tính, sẽ biến mất khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, runner không cần căng thẳng vì điều này. Nhưng nếu đó là cơn đau kéo dài hoặc lặp đi lặp lại kèm theo các triệu chứng khác, bạn nên tìm bác sĩ chuyên khoa thần kinh để chẩn đoán và điều trị đúng hướng.
Tuệ Khương (Theo Runner’s World)
Người mê marathon có thể tham gia VnExpress Marathon Huế 2020 vào ngày 27/12. Các runner có cơ hội sải bước trên các cung đường đẹp, chiêm ngưỡng nhiều danh lam thắng cảnh và di tích nổi tiếng. Muốn khám phá Thủ đô, bạn có thể tham gia giải chạy đêm quy mô lớn đầu tiên tại Hà Nội - VnExpress Marathon Hanoi Midnight, mang tới nhiều trải nghiệm độc đáo, khám phá nét đẹp, văn hóa khi về đêm của Hà Nội. Ngoài ra, runner có thể thúc đẩy bản thân rèn luyện mỗi ngày khi tham gia giải chạy ảo V-Race. Xem chi tiết tại đây. |