Cảnh sát Hong Kong hôm nay nói tại một cuộc họp báo về luật an ninh mới rằng họ có thể lập tức bắt bất cứ ai ủng hộ độc lập, giải phóng Hong Kong. Cờ và biểu ngữ mang các khẩu hiệu liên quan đến độc lập, giải phóng và cách mạng bây giờ đều là bất hợp pháp.
Ngay sau đó, hàng nghìn người đã tập trung ở Vịnh Causeway để phản đối luật an ninh. Cảnh sát cảnh báo họ đang tham gia tụ họp bất hợp pháp và kêu gọi giải tán một cách hòa bình. Nghị sĩ đảng Dân chủ Wan Siu-kin bị cảnh sát xịt hơi cay và còng tay trước khi bị đưa đi.
Cảnh sát sau đó giải tán người biểu tình. Dịch vụ tàu điện ngầm ở Vịnh Causeway bị đóng cửa. Cảnh sát giơ lá cờ màu tím cảnh báo mọi người có thể vi phạm luật an ninh có hiệu lực từ đêm qua.
"Đây là cảnh báo của cảnh sát. Bạn đang giơ cờ, biểu ngữ, khẩu hiệu hoặc bày tỏ ý định như ly khai hoặc lật đổ, đều có thể cấu thành tội phạm theo Luật An ninh của HKSAR (Đặc khu hành chính Hong Kong). Bạn có thể bị bắt và truy tố", theo nội dung được viết trên lá cờ.
Một người đàn ông bị bắt vì giơ lá cờ độc lập Hong Kong, trong khi một phụ nữ cũng bị bắt vì giơ áp phích "Hong Kong độc lập". "Đây là những vụ bắt đầu tiên từ khi luật an ninh có hiệu lực", cảnh sát cho hay.
Wong, một người biểu tình 28 tuổi, nói rằng anh lo sợ bị bắt nhưng đã chuẩn bị tinh thần cho việc này. "Tất nhiên ai cũng sợ bị bắt sau khi luật an ninh được ban hành, nhưng mọi người tham gia biểu tình phải chuẩn bị tâm lý cho việc đó", Wong nói.
Wong tham gia tuần hành 1/7 hàng năm kể từ năm 2003 để đánh dấu ngày Anh trao trả thành phố cho Trung Quốc. "Thật mỉa mai khi cuộc diễu hành ngày 1/7 bắt đầu vì Điều 23 (trong luật cơ bản yêu cầu Hong Kong ban hành luật an ninh riêng) và giờ sau 17 năm chúng tôi phải đấu tranh với một thứ thậm chí còn kìm nén hơn", Wong cho hay.
Cheung, 52 tuổi, giơ biểu tượng "5 yêu cầu không trừ cái nào" trong cuộc biểu tình phản đối chính quyền năm ngoái. Cả Cheung và con trai 23 tuổi tham gia biểu tình và tin rằng nhiều người Hong Kong sẽ tiếp tục xuống đường.
Sau khi cảnh sát tập trung giải tán người biểu tình bên ngoài cửa hàng bách hóa Sogo, hàng chục người đã chiếm đường Hennessy. Một xe chở vòi rồng và xe bọc thép cảnh sát được thấy di chuyển qua Wan Chai, tiến đến Vịnh Causeway.
Tại Wan Chai, hàng trăm người biểu tình diễu hành về phía quận Admiralty. Một số người hô "giải phóng Hong Kong, cách mạng của thời đại chúng ta", và "Độc lập Hong Kong, lối thoát duy nhất". Cảnh sát cũng tăng cường hiện diện tại đây. Một thanh niên bị bắt sau khi cảnh sát chống bạo động phát hiện người này mang bình xịt sơn đen và chai dung dịch muối.
Người biểu tình không tập trung ở quận Central, nhưng ít nhất 5 xe cảnh sát và hai nhóm cảnh sát chống bạo động đã được triển khai tại đây.
Hơn 1.000 người tập trung tại công viên Victoria thuộc Vịnh Causeway. Li Hang, 52 tuổi, mang theo lá cờ Mỹ trong cuộc diễu hành tại Vịnh Causeway. "Tôi làm điều này vì muốn chính phủ Mỹ làm nhiều hơn để gây áp lực buộc chính phủ Trung Quốc rút luật", Li nói, thêm rằng ông không sợ bị bắt theo luật an ninh.
"Tôi giơ cờ này không có nghĩa tôi có bất kỳ mối liên hệ nào với chính phủ Mỹ. Bởi vậy, hành động này an toàn".
Lãnh đạo cơ quan an ninh Hong Kong John Lee Ka-chiu cho biết sẽ thiết lập một cơ chế để đảm bảo liên lạc thông suốt giữa chính quyền Hong Kong và cơ quan ở đại lục chịu trách nhiệm xử lý các trường hợp liên quan an ninh quốc gia. "Tôi kêu gọi người dân đừng thử thách giới hạn của luật pháp", ông cảnh báo khi số người biểu tình trên đường phố ngày càng tăng.
Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam bác bỏ các tuyên bố quyết tâm biểu tình của những người đang có mặt trên đường phố. "Ngay bây giờ chúng tôi có luật an ninh, chúng tôi cũng sẽ quyết tâm thực thi luật. Tôi tin rằng Hong Kong sẽ sớm khôi phục thịnh vượng", bà Lam nói trong cuộc họp tại quận Admiralty.
"Đây là đạo luật có bản chất quốc gia, ảnh hưởng đến phúc lợi của 1,4 tỷ người dân Trung Quốc cũng như 7 triệu người ở Hong Kong. Tuy nhiên, hầu hết việc thực thi luật đều dựa vào chính quyền Hong Kong, ngoại trừ những tình huống rất hiếm. Chúng ta phải cố gắng hết sức để thực thi luật pháp, bởi điều này cho thấy mức độ tin tưởng cao đối với chúng ta", bà Lam cho hay.
Cảnh sát đã bắt ít nhất 180 người, gồm 7 người vi phạm luật an ninh mới, và những người bị cáo buộc tụ tập bất hợp pháp, cản trở người thi hành công vụ.
Hong Kong gần đây cấm tụ tập trên 50 người do đại dịch Covid-19, dù thành phố không còn ghi nhận ca lây nhiễm địa phương nào.
Bên cạnh sự phản đối, Văn phòng Liên lạc của chính quyền trung ương Trung Quốc tại Hong Kong cho hay gần 2,93 triệu người dân Hong Kong đã ký vào đơn kiến nghị bày tỏ ủng hộ đạo luật an ninh trong một chiến dịch kéo dài 8 ngày từ 24/5. Hơn 2.000 người Hong Kong từ mọi tầng lớp trong xã hội đã tham gia vào tổ chức này trên vai trò đồng tài trợ.
Tại phiên họp thứ 44 của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc hôm qua, Cuba ra tuyên bố ủng hộ việc Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong và được 51 quốc gia ký, theo Xinhua. Hãng thông tấn nhà nước này của Trung Quốc nói rằng số quốc gia ủng hộ luật an ninh Hong Kong sẽ tăng lên.
Theo thỏa thuận Anh trao trả Hong Kong cho Trung Quốc năm 1997, Bắc Kinh cam kết đảm bảo quyền tự do dân sự cũng như quyền tự trị tư pháp và lập pháp của Hong Kong cho đến năm 2047 theo mô hình "Một quốc gia, hai chế độ".
Ngày kỷ niệm 1/7 từ lâu đã là một ngày phân cực trong thành phố. Những người ủng hộ Bắc Kinh vẫy cờ kỷ niệm ngày Hong Kong trở về Trung Quốc đại lục sau 1,5 thế kỷ do Anh quản lý. Sáng nay, các trực thăng bay qua Cảng Victoria mang theo quốc kỳ Trung Quốc cỡ lớn và cờ hiệu Hong Kong nhỏ hơn, trong khi một chiếc sà lan xuất hiện với biểu ngữ "Chào mừng ban hành luật an ninh" bằng chữ Trung Quốc khổng lồ.
Những người ủng hộ dân chủ thường nhân dịp này để tổ chức các cuộc mít tinh lớn để phản đối ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. Trong các cuộc biểu tình năm ngoái, cơ quan lập pháp của thành phố đã bị người biểu tình bao vây và chiếm đóng.
Huyền Lê (Theo SCMP, AFP, Xinhua)