Đám đông biểu tình tối 10/6 tập trung xung quanh đài tưởng niệm Liên minh miền Nam ở trung tâm thành phố Portsmouth, bang Virginia, hô khẩu hiệu "Không công lý, không hòa bình" để phản đối vụ cảnh sát ghì chết người da màu George Floyd và đòi quyền bình đẳng sắc tộc.
Họ sau đó dùng búa, máy cắt để tháo rời đầu của 4 bức tượng binh sĩ Liên minh miền Nam tại khu tưởng niệm, tháo súng hỏa mai và gươm trong tay các bức tượng, rồi dùng dây thừng tìm cách kéo đổ tượng.
Cảnh sát có mặt tại hiện trường, nhưng không can thiệp, tương tự những vụ người biểu tình kéo đổ tượng Liên minh miền Nam ở Richmond hồi đầu tuần. Thị trưởng John Rowe cho hay cảnh sát không ngăn cản người biểu tình phá tượng để tránh làm căng thẳng tình hình.
Tuy nhiên, không khí hân hoan của đám đông biến thành hoảng sợ khi một bức tượng bất ngờ đổ xuống dưới lực kéo của người biểu tình, rơi trúng đầu một người đàn ông ngoài 30 tuổi đứng ngay bên dưới. Nạn nhân gục xuống, chảy nhiều máu ở đầu và bất tỉnh.
Lúc này, cảnh sát Portsmouth nhanh chóng can thiệp và yêu cầu những người biểu tình giải tán, sau đó đưa nạn nhân vào bệnh viện. Black Lives Matter 757, nhóm tổ chức cuộc biểu tình, xác nhận người bị thương là Chris Greene và anh đang hôn mê do chấn thương đầu. Họ đã lập một trang gây quỹ trực tuyến để kêu gọi quyên góp tiền điều trị cho anh.
Khoảnh khắc tượng đổ vào người đàn ông ở Portsmouth, bang Virginia, Mỹ, hôm 10/6. Video: Twitter/KAY.
Hàng trăm bức tượng tôn vinh Liên minh miền Nam, bao gồm 11 bang ủng hộ chế độ nô lệ chống lại Liên bang miền Bắc vào giữa thế kỷ 19, đang tồn tại trên khắp nước Mỹ, gợi nhớ về lịch sử nô lệ và đàn áp chủng tộc.
Các cuộc biểu tình đòi dỡ bỏ tượng của lực lượng Liên minh miền Nam diễn ra ở nhiều thành phố Mỹ những ngày qua, cùng với các cuộc biểu tình sau cái chết của người da màu Floyd. Thành phố Jacksonville thuộc bang Florida đã cho hạ bức tượng đồng khắc họa người lính Liên minh ở công viên Hamming, biểu tượng của chế độ nô lệ miền nam nước Mỹ.
Tuần trước, thị trưởng Birmingham, bang Alabama, cũng ra lệnh loại bỏ bức tượng Liên minh gây tranh cãi khỏi một công viên vào "Ngày Jefferson Davis", một ngày lễ của bang để vinh danh lãnh đạo Liên minh.
Tại bang Virginia, Thống đốc Ralph Northam đã ra lệnh loại bỏ tượng tướng Robert E. Lee ở Richmond, song động thái này tạm thời bị một thẩm phán chặn. Florida, Alabama, Virginia đều là các bang từng thuộc Liên minh miền Nam.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi hôm 10/6 gửi đơn tới ủy ban lưỡng đảng phụ trách thư viện của quốc hội Mỹ, kêu gọi dỡ bỏ 11 bức tượng của các chiến sĩ hoặc quan chức Liên minh miền Nam trong tòa nhà quốc hội.
Năm 1861, Abraham Lincoln, thành viên đảng Cộng hòa, đắc cử tổng thống và muốn xóa bỏ chế độ nô lệ ở Mỹ. Bảy bang miền nam phản đối chính sách này và tuyên bố ly khai chính phủ liên bang, thành lập chính phủ riêng do Jefferson Davis làm tổng thống, hay còn gọi là Liên minh miền Nam.
Chính quyền Abraham Lincoln và quốc tế không công nhận chính phủ này. Khi nội chiến Mỹ bùng nổ, thêm 4 bang khác gia nhập phe miền nam chống lại Liên bang miền Bắc. Chính phủ Liên minh miền Nam tan rã sau khi hai đại tướng Robert E. Lee và Joseph Johnston đầu hàng quân miền Bắc tháng 4/1865.
Mai Lâm (Theo NZ Herald)