Thị trưởng Jacksonville Lenny Curry hôm 9/6 ra lệnh tháo bỏ ngay trong đêm tượng lính Liên minh và nói rằng những tượng tương tự cũng sẽ bị dỡ bỏ. Thành phố này được xem là địa điểm tiềm năng hàng đầu để tổ chức Hội nghị Toàn quốc đảng Cộng hòa vào tháng 8.
Hàng trăm người biểu tình đã tuần hành ở Jacksonville cuối tuần qua để yêu cầu dỡ bỏ các bức tượng Liên minh như vậy. Curry, một người đảng Cộng hòa, đã tuần hành với người biểu tình sáng 9/6 và cam kết đệ trình luật lên hội đồng thành phố để đưa nguyện vọng của người dân vào các cuộc thảo luận chính sách. "Chúng tôi lắng nghe bạn", Curry nói.
Hàng trăm bức tượng tôn vinh Liên minh miền Nam, bao gồm 11 bang ủng hộ chế độ nô lệ chống lại Liên bang miền Bắc vào giữa thế kỷ 19, đang tồn tại trên khắp nước Mỹ, gợi nhớ về lịch sử nô lệ và đàn áp chủng tộc. Lệnh của thị trưởng Curry được đưa ra sau các động thái tương tự để loại bỏ biểu tượng của phe Liên minh tại các thành phố khác sau cái chết của người da màu George Floyd.
Tượng đài lính liên minh ở thành phố Jacksonville, bang Florida sau khi bị dỡ bỏ sáng 9/6. Ảnh: Newsjax.
Năm 1861, Abraham Lincoln, thành viên đảng Cộng hòa, đắc cử tổng thống và muốn xóa bỏ chế độ nô lệ ở Mỹ. Bảy bang miền nam phản đối chính sách này và tuyên bố ly khai chính phủ liên bang, thành lập chính phủ riêng do Jefferson Davis làm tổng thống, hay còn gọi là Liên minh miền Nam.
Chính quyền Abraham Lincoln và quốc tế không công nhận chính phủ này. Khi nội chiến Mỹ bùng nổ, thêm 4 bang khác gia nhập phe miền nam chống lại Liên bang miền Bắc. Chính phủ Liên minh miền Nam tan rã sau khi hai đại tướng Robert E. Lee và Joseph Johnston đầu hàng quân miền Bắc tháng 4/1865.
Tuần trước, thị trưởng Birmingham, bang Alabama cũng đã ra lệnh loại bỏ bức tượng Liên minh gây tranh cãi khỏi một công viên vào "Ngày Jefferson Davis", một ngày lễ của bang để vinh danh lãnh đạo Liên minh.
Tại bang Virginia, Thống đốc Ralph Northam đã ra lệnh loại bỏ tượng tướng Robert E. Lee ở Richmond, song động thái này tạm thời bị một thẩm phán chặn. Florida, Alabama, Virginia đều là các bang từng thuộc Liên minh miền Nam.
Quân đội Mỹ cũng đang quay lưng với các biểu tượng của Liên minh miền Nam. Tham mưu trưởng hải quân, Đô đốc Michael M. Gilday, hôm 9/6 cho biết ông đang chỉ đạo nhân viên soạn thảo lệnh cấm cờ chiến đấu của Liên minh miền Nam khỏi tất cả các khu vực công cộng và nơi làm việc trên tàu, máy bay và căn cứ của Hải quân. Thủy quân lục chiến cũng ban hành lệnh tương tự vào tuần trước.
Một phát ngôn viên Lục quân đầu tuần này nói rằng các lãnh đạo dân sự hàng đầu của quân chủng này đã sẵn sàng đổi tên 10 căn cứ mang tên các sĩ quan Liên minh, động thái mà Lầu Năm Góc đã phản đối trong nhiều năm qua.
George Floyd bị giết trong lúc cảnh sát ghì gáy như thế nào. Video: NY Times.
Huyền Lê (Theo New York Times)