Trong bài phát biểu 24 phút tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York hôm 24/9, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói rằng xung đột đang diễn ra ở Ukraine phần lớn là kết quả từ sự bất lực của phương Tây trong đàm phán với Nga và giải quyết những lo ngại an ninh của Moskva. Ông nhấn mạnh tất cả nỗ lực lặp đi lặp lại của Nga nhằm thiết lập quy tắc cùng tồn tại đều bị phớt lờ.
"Trong nhiều năm qua, chúng tôi nhiều lần đề xuất để thống nhất quy tắc cùng tồn tại ở châu Âu dựa trên nguyên tắc an ninh bình đẳng và không thể chia cắt, được thông qua ở cấp cao nhất trong các văn kiện của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE). Lần gần nhất chúng tôi đề xuất đưa nguyên tắc này trở thành ràng buộc pháp lý là vào tháng 12/2021, nhưng đã phải nhận lời từ chối ngạo mạn", Ngoại trưởng Nga tuyên bố.
Ông Lavrov cho rằng Ukraine đã trở thành công cụ để Mỹ duy trì sự thống trị toàn cầu và nhắm mục tiêu vào Nga. "NATO tuyên bố đất nước chúng tôi là mối đe dọa trực tiếp trên con đường dẫn đến sự thống trị hoàn toàn của Mỹ, đồng thời xem Trung Quốc là thách thức chiến lược lâu dài", ông Lavrov nói.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov phát biểu tại Đại hội đồng LHQ ngày 24/9. Ảnh: AP.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Nga cũng đề cập các cuộc trưng cầu dân ý đang diễn ra ở các tỉnh Donetsk, Lugansk ở miền đông và các tỉnh Kherson, Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine, cho rằng điều này "thực chất hoàn toàn phù hợp với mong muốn của Kiev".
"Những người sống ở đó về cơ bản chỉ phản hồi những gì Tổng thống Volodymyr Zelensky khuyến nghị họ trong cuộc phỏng vấn tháng 8/2021. Khi đó, ông ấy khuyên tất cả những ai cảm thấy là người Nga thì nên 'đến Nga' vì lợi ích của con cháu. Đó là những gì mà cư dân các khu vực nói trên đang làm", ông cho hay.
Ngoại trưởng Nga cho rằng sau khi Liên Xô tan rã, nỗ lực thống trị toàn cầu và chủ nghĩa biệt lệ của Washington đã đạt đến tầm cao chưa từng có, dẫn đến nhiều cuộc "chiến tranh" cướp đi sinh mạng của "hàng trăm nghìn" người trên toàn thế giới.
"Sau khi tuyên bố chiến thắng Chiến tranh Lạnh, Washington tự nâng mình lên gần như vị trí sứ giả của Chúa trên Trái Đất, không có nghĩa vụ mà chỉ có quyền 'thiêng liêng' để hành động mà không bị trừng phạt, tùy thích và ở bất cứ đâu", Ngoại trưởng Nga cáo buộc. "Bất kỳ quốc gia nào cũng có thể trở thành nạn nhân tham vọng của Washington nếu khiến bậc thầy tự phong của thế giới tức giận. Số phận đó đã đến với người dân Nam Tư, Iraq, Libya và các nước khác".
Ông cũng cáo buộc Liên minh châu Âu (EU) bị Mỹ "khuất phục" và đang có những biểu hiện tương tự chủ nghĩa biệt lệ, kiêu ngạo. "Về nguyên tắc, EU đang trở thành một thực thể độc tài, cứng nhắc", ông nói, thêm rằng bất chấp mọi nỗ lực của Mỹ, kỷ nguyên thống trị của nước này đang kết thúc và thế giới đơn cực đang sụp đổ.
Đề cập tình hình châu Á, ông Lavrov cho rằng Mỹ "đang đùa với lửa quanh vấn đề Đài Loan" bằng cách hỗ trợ quân sự cho hòn đảo. Theo ông, Mỹ đang cố tạo ra mô hình đơn cực trên thế giới dưới vỏ bọc của trật tự dựa trên quy tắc.
"Phương Tây buộc các bên phải lựa chọn đứng về phía họ hoặc đối đầu họ. Không có lựa chọn thứ ba, không có thương lượng", ông nói.
Bình luận của Ngoại trưởng Nga được đưa ra vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định trong cuộc phỏng vấn được phát sóng tuần trước rằng quân đội Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan nếu hòn đảo bị tấn công. Phát biểu tại LHQ hôm 21/9, ông Biden khẳng định Mỹ tìm cách "duy trì hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan, nhưng sẽ "tiếp tục phản đối bất kỳ thay đổi đơn phương nào đối với hiện trạng".
Tổng thống Biden cũng chỉ trích Nga "vi phạm nghiêm trọng" hiến chương Liên Hợp Quốc, cho rằng xung đột Ukraine là "cuộc chiến do một người lựa chọn". "Không ai đe dọa Nga cả, không ai muốn tìm kiếm xung đột ngoài Nga", ông Biden nói.
Ông Biden khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục sát cánh cùng Ukraine và cảnh báo Nga sẽ phải trả giá đắt nếu sáp nhập các vùng Ukraine. "Mỹ sẽ không bao giờ công nhận lãnh thổ Ukraine là bất cứ thứ gì khác ngoài việc là một phần của Ukraine", Tổng thống Mỹ nói.
Huyền Lê (Theo SCMP, RT)