"Chúng ta cần cách tiếp cận thực tế. Miễn là hiệp ước còn hiệu lực, chúng tôi sẽ tuân thủ đầy đủ tất cả quyền và nghĩa vụ được áp dụng theo nó", Thứ trưởng Ngoại giao Alexander Grushko hôm nay nói với hãng thông tấn RIA Novosti.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 21/5 nói sẽ rút Mỹ khỏi hiệp ước Bầu trời mở, được ký với Nga cùng 32 quốc gia khác, do Moska không tuân thủ. Đây là hiệp ước kiểm soát vũ khí thứ ba mà Trump tuyên bố rút khỏi từ khi nhậm chức tổng thống Mỹ.
Hiệp ước Bầu trời mở cho phép quân đội một nước thực hiện một số chuyến bay trinh sát không vũ trang qua một quốc gia khác và chỉ cần báo trước 72 tiếng để chủ nhà phản hồi. Mục đích của hiệp ước là tăng cường hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau giữa các thành viên. Bầu trời Mở có hiệu lực năm 2002, được coi là công cụ quan trọng trong kiểm soát vũ khí quốc tế.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko tại một sự kiện ở Moskva, tháng 11/2019. Ảnh: RIA Novosti.
Thứ trưởng Grushko nói Nga "hành động trên cơ sở các quốc gia khác sẽ cùng làm theo" và "thực hiện cách tiếp cận có lương tâm với nghĩa vụ của các bên tham gia hiệp ước". Grushko nói việc Mỹ rút khỏi hiệp ước Bầu trời mở sẽ làm tổn hại an ninh châu Âu và lợi ích các đồng minh của nước này.
Quyết định rút khỏi hiệp ước Bầu trời mở được đưa ra sau 6 tháng đánh giá, trong đó chính quyền Trump cáo buộc Nga liên tục vi phạm thỏa thuận như ngăn chuyến bay của Mỹ trên không phận Gruzia và vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga. Tuy nhiên, Mỹ đã có động thái đáp trả khi cấm máy bay trinh sát Nga có hoạt động tương tự trên bầu trời Hawaii.
Các thành viên NATO và một số nước Đông Âu nhiều lần hối thúc Mỹ duy trì thỏa thuận do lo ngại Nga sẽ rút khỏi hiệp ước để đáp trả, gây suy yếu an ninh trong khu vực. Quyết định của Trump cũng gây nghi ngờ về khả năng Mỹ sẽ gia hạn hiệp ước New START được ký với Nga năm 2010 và hết hạn vào tháng 2/2021. Tuy nhiên, cố vấn an ninh Nhà Trắng Robert O'Brien nói Mỹ không định bỏ hiệp ước kiểm soát hạt nhân với Nga.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)