Hải quân Nga bố trí hai chuồng cá heo ở lối vào cảng Sevastopol. Các chuồng này được đưa tới đây vào khoảng tháng 2, gần thời điểm chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine bắt đầu, chuyên gia về tàu ngầm và hệ thống dưới nước H. I. Sutton nhận định ngày 27/4 sau khi phân tích ảnh vệ tinh.
Sevastopol là căn cứ hải quân quan trọng nhất của Nga tại Biển Đen. Bên trong cảng, nhiều chiến hạm giá trị cao của hải quân Nga neo đậu ngoài tầm bắn của tên lửa Ukraine, song dễ bị biệt kích phá hoại từ bên dưới.
Lực lượng Nga có thể sử dụng cá heo được huấn luyện để đối phó với thợ lặn đối phương, đề phòng kịch bản biệt kích Ukraine xâm nhập quân cảng Sevastopol phá hoại chiến hạm. Khi cá heo đã được huấn luyện phát hiện thợ lặn của đối phương, chúng sẽ kích hoạt thiết bị để bắn pháo hiệu, báo cho lực lượng bảo vệ về vụ xâm nhập.
Chuồng cá heo gần lối vào căn cứ hải quân Sevastopol của Nga trên bán đảo Crimea vào tháng 4. Ảnh: Maxar.
Trong thời Chiến tranh Lạnh, hải quân Liên Xô phát triển một số chương trình huấn luyện động vật biển có vú, trong đó có huấn luyện cá heo ở Biển Đen. Đơn vị chịu trách nhiệm cho hoạt động này đóng quân tại Kazachya Bukhta gần Sevastopol cho tới ngày nay.
Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, đơn vị huấn luyện cá heo được chuyển sang biên chế quân đội Ukraine song gần như không hoạt động. Khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014, đơn vị chuyển về biên chế hải quân nước này, các chương trình huấn luyện động vật biển có vú sau đó hoạt động trở lại và được mở rộng.
"Đây là một phần trong kế hoạch tái đầu tư lớn hơn của quân đội Nga vào các chương trình huấn luyện động vật biển có vú trong 10 năm qua. Trong số này có đơn vị của Hạm đội Biển Đen và một đơn vị độc lập ở khu vực Bắc Cực", Sutton đánh giá.
Vị trí Sevastopol. Đồ họa: Washington Post.
Hạm đội Biển Đen từng triển khai cá heo tới căn cứ hải quân Tartus, Syria trong vài tháng vào năm 2018. Các chuồng cá heo di động được lắp đặt khi đó giống loại đang được dùng tại cảng Sevastopol.
"Chưa rõ Ukraine có lên kế hoạch tập kích cảng Sevastopol hay không. Các chuyên gia hải quân coi loài vật này là biện pháp phòng thủ hiệu quả đối với thợ lặn của đối phương", ông Sutton kết luận.
Nguyễn Tiến (Theo USNI)