Trong phiên điều trần tại Hạ viện Mỹ ngày 18/5, phó trợ lý Thứ trưởng Hải quân Mỹ Jay Stefany xác nhận tuần dương hạm USS Vicksburg, tàu chiến mà hải quân Mỹ muốn loại biên vào năm sau, đã hoàn thành 85% quá trình hiện đại hóa nhằm kéo dài tuổi thọ.
Tuần dương hạm USS Vicksburg và tàu đổ bộ USS Tortuga là hai trong số 24 chiến hạm mà hải quân Mỹ muốn loại biên theo đề xuất ngân sách cho năm tài khóa 2023. Stefany cho hay cả hai chiến hạm đều đang được nâng cấp, hiện đại hóa.
Hạ nghị sĩ Kay Granger cho biết hải quân Mỹ đã chi 500 triệu USD để hiện đại hóa Vicksburg để rồi đề xuất loại biên nó vào năm sau, coi đây là ví dụ rõ ràng cho thấy quân chủng này quản lý ngân sách bảo trì sai cách.
Một phát ngôn viên hải quân Mỹ hồi tháng 4 cho biết tuần dương hạm Vicksburg dự kiến được hiện đại hóa xong vào mùa hè năm 2023, còn ngày hoàn thành quá trình nâng cấp chiến hạm Tortuga chưa được xác định.

Tuần dương hạm USS Vicksburg đang được hiện đại hóa ở nhà máy của BAE Systems ở bang Virginia, Mỹ ngày 8/4. Ảnh: USNI.
Trong đề xuất ngân sách năm tài khóa 2023, hải quân Mỹ cũng muốn loại biên toàn bộ tàu chiến đấu ven biển lớp Freedom.
Đô đốc Mike Gilday, tham mưu trưởng hải quân Mỹ, giải thích rằng tuần dương hạm và tàu tác chiến ven biển không còn phù hợp trong xung đột tiềm tàng với các cường quốc ngang hàng như Nga và Trung Quốc. Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ Mỹ chỉ trích kế hoạch này và bày tỏ không hài lòng khi hải quân đề xuất loại biên nhiều chiến hạm hơn kế hoạch mua mới trong một năm.
Vicksburg là chiến hạm thứ 23 trong lớp tuần dương hạm Ticonderoga. Đây là lớp tàu mặt nước duy nhất của Mỹ có khả năng chỉ huy và kiểm soát phòng không, đồng thời đóng vai trò đầu não điều phối mọi hoạt động phòng thủ đường không trong các nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ. Mỗi tàu tuần dương lớp Ticonderoga sở hữu 122 ống phóng tên lửa thẳng đứng, so với 90-96 ống trên tàu khu trục lớp Arleigh Burke.
Số phận các tuần dương hạm là đề tài gây tranh cãi giữa hải quân và quốc hội Mỹ suốt 10 năm qua, do chúng sở hữu những tính năng quý giá và dàn vũ khí hùng hậu khó có thể thay thế trong thời gian ngắn. Hải quân Mỹ từng đề xuất nhiều phương án, trong đó có niêm cất hoặc hiện đại hóa đội tàu này, nhưng đều bị quốc hội bác bỏ.
Theo kế hoạch hiện tại, hải quân Mỹ sẽ bổ sung các tàu khu trục Arleight Burke Flight III để dần thay thế lớp Ticonderoga. Tuy nhiên, những khu trục hạm mới sẽ được biên chế chậm hơn nhiều so với tốc độ loại biên tàu tuần dương.
Hải quân Mỹ từng lên kế hoạch phát triển lớp tuần dương hạm thế hệ mới mang tên mã CG(X), nhưng dự án bị hủy hồi năm 2010 do chi phí quá cao.
Nguyễn Tiến (Theo USNI)