Đại tướng Kenneth McKenzie, chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ, cho biết vụ không khích bằng máy bay không người lái (UAV) ngày 29/8 nhằm vào mục tiêu nghi là thành viên nhóm Nhà nước Hồi giáo Khorasan (IS-K), nhánh Afghanistan của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Vụ không kích khiến 10 dân thường Afghanistan thiệt mạng, trong đó gồm 7 trẻ em. "Vụ không kích là một sai lầm bi thảm", tướng McKenzie nói trong cuộc họp báo ngày 17/9. Tướng McKenzie cho biết chính phủ Mỹ đang nghiên cứu cách thanh toán khoản bồi thường thiệt hại cho gia đình những người thiệt mạng trong vụ không kích nhầm.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin xin lỗi các thân nhân của những người thiệt mạng trong vụ không kích nhầm. "Tôi gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới thân nhân của những người thiệt mạng", Austin cho biết trong thông cáo. "Chúng tôi xin lỗi và sẽ cố gắng rút kinh nghiệm từ sai lầm khủng khiếp này".
Thân nhân những người thiệt mạng đứng cạnh chiếc xe bị phá hủy trong vụ không kích ở thủ đô Kabul, Afghanistan ngày 29/8. Ảnh: AFP.
Tướng McKenzie nói các lực lượng Mỹ ngày 28/9 theo dõi một chiếc Toyota màu trắng trong 8 giờ, sau khi phát hiện chiếc xe xuất hiện tại một địa điểm ở Kabul mà tình báo Mỹ xác định là nơi các thành viên IS-K chuẩn bị cho một vụ tấn công nhằm vào sân bay Hamid Karzai.
"Chúng tôi chọn mục tiêu là chiếc xe này dựa trên hành trình của nó tại khu vực mục tiêu mà chúng tôi quan tâm", tướng McKenzie nói. "Rõ ràng thông tin tình báo của chúng tôi về chiếc Toyota màu trắng đặc biệt này đã sai".
Tướng McKenzie thừa nhận không ai trong số 10 người thiệt mạng có liên hệ với IS-K. Tuy nhiên, McKenzie cho rằng đây là hành động không kích tự vệ của Mỹ trong bối cảnh lo ngại về một vụ tấn công khác nhằm vào sân bay Kabul trong những ngày cuối của chiến dịch di tản đầy hỗn loạn.
Một thành viên IS-K thực hiện vụ đánh bom liều chết bên ngoài sân bay Kabul ngày 26/8 khiến khoảng 170 người thiệt mạng, trong đó có 13 binh sĩ Mỹ. Khi vụ đánh bom xảy ra, hàng nghìn người đang đợi ngoài sân bay Kabul để được vào trong và lên một trong những chuyến bay sơ tán cuối cùng khỏi Afghanistan.
Các quan chức Mỹ khi đó cho rằng chiếc xe chứa đầy thuốc nổ. Tuy nhiên, tờ New York Times đưa tin chiếc xe chỉ chở theo những thùng nước. Tướng McKenzie nói lực lượng Mỹ không phát hiện bất cứ dân thường nào vào thời điểm họ được phép không kích.
Hiện trường vụ không kích tại thủ đô Kabul, Afghanistan ngày 29/8. Ảnh: Reuters.
Một trong những nạn nhân của vụ không kích nhầm là Ezmarai Ahmadi, thành viên một nhóm viện trợ của Mỹ. Bộ trưởng Austin xác nhận Ahmadi không có mối liên hệ với IS-K, hoạt động của người đàn ông Afghanistan vào ngày xảy ra vụ không kích là hoàn toàn vô hại.
Aimal, anh trai của Ahmadi, nói rằng chiếc xe khi đó chật kín trẻ em. "Tên lửa bay đến và trúng chiếc xe chở đầy trẻ em trong nhà chúng tôi. Nó giết tất cả bọn họ", Aimal nói. "Em trai tôi và 4 người con bị sát hại. Tôi mất một người con gái nhỏ cùng các cháu trai và cháu gái".
Theo một nghiên cứu được công bố hồi tháng 4 của Đại học Brown, hơn 71.000 thường dân Afghanistan và Pakistan thiệt mạng liên quan trực tiếp tới cuộc chiến Mỹ phát động sau vụ tấn công ngày 11/9/2000. Thương vong tăng đáng kể sau khi cựu tổng thống Mỹ Donald Trump nới lỏng các quy tắc giao chiến năm 2017.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)