Nhà Trắng ngày 14/5 thông báo Tổng thống Mỹ Joe Biden tăng mạnh thuế đối với nhiều loại mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc như xe điện, chip máy tính và sản phẩm y tế, trong đó thuế xe điện tăng gấp 4 lần và lên mức hơn 100%.
Các biện pháp đánh thuế mới sẽ tác động đến 18 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, trong đó có thép, nhôm, chất bán dẫn, pin, khoáng sản quan trọng, pin mặt trời và cổng trục giàn (cẩu chuyên dùng để nâng hạ, xếp dỡ container tại các cảng biển, bến bãi).
Cụ thể, Mỹ tăng thuế từ 7,5% lên 25% với pin lithium cho xe điện, từ 25% lên 50% với tế bào quang điện dùng để chế tạo các tấm pin mặt trời, từ 0% lên 25% với một số khoáng sản quan trọng. Mức thuế với một số sản phẩm thép, nhôm sẽ là 25%.
Thuế đối với cổng trục giàn tăng từ 0% lên 25%, với ống và kim tiêm tăng từ 0% lên 50%, một số thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) sử dụng trong các cơ sở y tế tăng từ 0% lên 25%. Vào năm 2025, thuế với chất bán dẫn sẽ tăng gấp đôi lên 50%.
Ngoài ra, ông Biden giữ nguyên mức thuế đánh vào 300 tỷ USD sản phẩm Trung Quốc do người tiền nhiệm là Donald Trump đưa ra. Theo số liệu chính thức của Washington, Mỹ nhập khẩu 427 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc và xuất khẩu 148 tỷ USD sang thị trường này vào năm 2023.
Bộ Thương mại Trung Quốc cùng ngày cho biết quyết định tăng thuế "vi phạm cam kết của Tổng thống Biden về việc 'không tìm cách kiềm chế đà phát triển của Trung Quốc' và 'không tìm cách tách rời hay phá vỡ quan hệ với Trung Quốc'".
Cơ quan này cho biết Trung Quốc phản đối mạnh mẽ động thái của Mỹ, tuyên bố "sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để bảo vệ quyền và lợi ích của mình". Họ kêu gọi Mỹ "ngay lập tức sửa chữa hành vi sai trái" và hủy bỏ các biện pháp thuế quan bổ sung.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại sự kiện ở Wilmington, bang Bắc Carolina ngày 2/5. Ảnh: AP
Nhà Trắng cho biết quyết định được đưa ra vì "những rủi ro không thể chấp nhận" đối với an ninh kinh tế Mỹ vì những gì nước này coi là "hành vi không công bằng của Trung Quốc". Nhà Trắng nói thêm rằng thỏa thuận thương mại năm 2020 của chính quyền cựu tổng thống Trump với Trung Quốc không làm tăng xuất khẩu hay thúc đẩy việc làm trong ngành sản xuất của Mỹ.
Các quan chức Mỹ cho biết loạt biện pháp "được nhắm mục tiêu cẩn thận", kết hợp với chính sách đầu tư trong nước và phối hợp với đồng minh thân cận, không có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát tại nước này. Họ cũng hạ thấp nguy cơ Trung Quốc đáp trả.
Nhiều chuyên gia cảnh báo xung đột thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có thể làm tăng chi phí sản xuất xe điện nói chung, làm tổn hại tới những mục tiêu khí hậu và tạo việc làm trong lĩnh vực sản xuất mà ông Biden nêu ra.
Tổng thống Biden từng tuyên bố muốn giành chiến thắng trong kỷ nguyên cạnh tranh với Trung Quốc, song không để nổ ra chiến tranh thương mại có thể làm tổn hại cho hai nền kinh tế phụ thuộc lẫn nhau.
Ông Biden những tháng qua tìm cách giảm bớt căng thẳng song phương trong các cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Một số nghị sĩ Mỹ kêu gọi tăng mạnh thuế đối với ôtô Trung Quốc. Chủ tịch Ủy ban Ngân hàng Thượng viện Mỹ Sherrod Brownn muốn chính quyền Tổng thống Biden cấm hoàn toàn xe điện của Trung Quốc do lo ngại chúng "gây rủi ro cho dữ liệu cá nhân của người Mỹ".
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)