Quan chức cấp cao Mỹ giấu tên hôm 28/3 thừa nhận quyết định triển khai máy bay không người lái (UAV) ở phía nam Biển Đen "chắc chắn đã hạn chế năng lực thu thập dữ liệu tình báo liên quan đến chiến sự Ukraine" của Washington.
Một quan chức khác cho rằng khoảng cách quá xa giữa UAV với bán đảo Crimea và các khu vực khác ở Ukraine làm suy giảm đáng kể chất lượng thông tin tình báo mà Mỹ thu được. Vệ tinh do thám bù đắp được một phần vấn đề, nhưng chỉ có thể bay qua mục tiêu trong thời gian ngắn và không thể đạt hiệu quả theo dõi liên tục như UAV.
Lộ trình hiện nay của UAV Mỹ thường duy trì khoảng cách tối thiểu 75 km so với bờ biển Crimea, thay vì 20 km so với trước.
![Máy bay MQ-9 Mỹ huấn luyện tại bang Nevada hồi năm 2021. Ảnh: USAF.](https://vcdn1-vnexpress.vnecdn.net/2023/03/29/MQ-9-4-3864-1680054459.jpg?w=680&h=0&q=100&dpr=1&fit=crop&s=lnyFdzOpfa2TxKhWuwUC2w)
Máy bay MQ-9 Mỹ huấn luyện tại bang Nevada hồi năm 2021. Ảnh: USAF.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Patrick Ryder từ chối bình luận về thông tin. "Chúng tôi sẽ không đề cập về nhiệm vụ, lộ trình và thời gian hoạt động. Mỹ vẫn duy trì năng lực trinh sát, tình báo và do thám mạnh mẽ trong khu vực", ông nói.
Hai quan chức Mỹ giấu tên ngày 21/3 xác nhận UAV nước này đã di chuyển xa hơn về phía nam Biển Đen so với trước vụ tiêm kích Su-27 Nga xả nhiên liệu vào chiếc MQ-9. Họ nói rằng tuyến đường bay mới của UAV là "một phần trong nỗ lực tránh khiêu khích quá mức", do chính quyền Tổng thống Joe Biden vẫn tìm cách tránh những sự cố có thể leo thang thành xung đột trực tiếp giữa Nga và Mỹ.
Các quan chức Mỹ cảnh báo Nga có thể đơn phương tuyên bố đóng không phận rộng hơn xung quanh vùng Donbass, tỉnh Zaporizhzhia, Kherson và bán đảo Crimea để buộc UAV Mỹ phải bay cách xa khu vực này thêm.
Trong sự việc ngày 14/3, quân đội Mỹ cáo buộc hai tiêm kích Su-27 Nga đã tiếp cận, bay cắt mặt và xả nhiên liệu vào UAV trên vùng biển quốc tế ở Biển Đen. Một chiếc Su-27 được cho là va chạm với máy bay MQ-9 và khiến cánh quạt UAV hư hại, buộc không quân Mỹ điều khiển nó lao xuống biển.
![Biển Đen và khu vực lân cận. Đồ họa: Guardian.](https://vcdn1-vnexpress.vnecdn.net/2023/03/29/5563187178137267685c-Bien-Den-3982-3030-1680054459.jpg?w=680&h=0&q=100&dpr=1&fit=crop&s=DEvHXy1Oh7iVCIO8YGr7zQ)
Biển Đen và khu vực lân cận. Đồ họa: Guardian.
Giới chức Nga phủ nhận cáo buộc, cho rằng phi cơ Mỹ tắt thiết bị phát đáp, cơ động ngoặt gấp và tự rơi sau khi mất lái. Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov khẳng định chiếc MQ-9 đang thu thập dữ liệu mục tiêu để chuyển cho Ukraine trước khi rơi.
Truyền thông Mỹ sau đó đưa tin giới chức nước này đang xem xét các chuyến bay của UAV trên Biển Đen để xác định tuyến đường bay, độ cao tiềm năng và rủi ro tiềm tàng. Mục đích của hoạt động này là đánh giá giá trị thông tin tình báo thu được từ các chuyến bay của UAV trước nguy cơ leo thang với Nga.
Vũ Anh (Theo CNN)