"Đề xuất của Nhật Bản mua thêm 105 tiêm kích tàng hình F-35 trị giá 23,11 tỷ USD là hợp đồng lớn thứ hai trong lịch sử chương trình Bán Trang bị quân sự cho Nước ngoài (FMS) từng được Bộ Ngoại giao phê duyệt và thông báo cho quốc hội", Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 9/7 ra thông cáo cho biết.
Sau khi được Bộ Ngoại giao phê chuẩn, hợp đồng bán tiêm kích tàng hình số lượng lớn này vẫn cần quốc hội Mỹ thông qua trước khi được thực thi.
Tiêm kích F-35A trong biên chế Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản. Ảnh: JASDF.
Nhật Bản năm ngoái đề xuất Mỹ bán thêm 63 tiêm kích F-35A cất hạ cánh thông thường cùng 42 chiếc F-35B có khả năng cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL) để trang bị cho hai tàu sân bay lớp Izumo sau khi hoán cải.
"Thỏa thuận này sẽ cải thiện an ninh cho đồng minh chủ chốt ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hỗ trợ Nhật Bản phát triển, duy trì năng lực phòng vệ mạnh và hiệu quả là điều sống còn với lợi ích quốc gia của Mỹ", thông cáo có đoạn viết.
Nhật Bản hồi tháng 12/2011 đặt mua 42 tiêm kích F-35A từ Mỹ để thay thế các phi đội F-4EJ đã lạc hậu. 4 chiếc đầu tiên được chế tạo ở Mỹ và bàn giao cho Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản (JASDF), 38 máy bay còn lại được lắp ráp tại nhà máy Mitsubishi. Bộ Quốc phòng Nhật Bản sau đó ngừng dây chuyền lắp ráp để tập trung vào dịch vụ bảo dưỡng, sửa chữa, đại tu và nâng cấp cho dòng F-35.
Chính phủ Nhật hồi tháng 2/2019 thông qua kế hoạch quốc phòng mới, đề xuất mua thêm 105 tiêm kích F-35. Động thái này giúp Nhật trở thành nước sở hữu số tiêm kích F-35 nhiều thứ hai thế giới với tổng cộng 147 chiếc, chỉ xếp sau Mỹ.
Vũ Anh (Theo Reuters)