Đề xuất đình chỉ kế hoạch bán 4 máy bay không người lái (UAV) tầm trung MQ-1C Gray Eagle cho Ukraine được đưa ra sau cuộc đánh giá của Cơ quan An ninh Công nghệ Quốc phòng (DTSA) thuộc Lầu Năm Góc, hai nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề tiết lộ hôm nay.
Giới chức DTSA lo ngại rằng radar và thiết bị trinh sát tiên tiến trên những chiếc Gray Eagle có thể gây nguy hiểm cho Mỹ nếu chúng rơi vào tay lực lượng Nga. Các nguồn tin cho biết vấn đề này không xuất hiện trong đánh giá sơ bộ, nhưng đã được đề cập trong các cuộc họp ở Lầu Năm Góc hồi tuần trước.
Một chiếc MQ-1C trong biên chế lục quân Mỹ hồi năm 2019. Ảnh: US Army.
Bộ Quốc phòng Mỹ không bình luận về thông tin, nhưng khẳng định đánh giá an toàn công nghệ nằm trong quy trình chuyển giao thiết bị quân sự của Washington cho những đối tác nước ngoài. "Mọi hợp đồng đều được xem xét riêng rẽ, giúp cảnh báo về các mối lo ngại an ninh với những cấp có thẩm quyền phê duyệt", phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sue Gough cho hay.
Giới lãnh đạo Lầu Năm Góc chưa quyết định có tiếp tục thực hiện kế hoạch bán phi đội MQ-1C cho Ukraie hay không. Một giải pháp được đề xuất là thay radar, cảm biến trinh sát trên máy bay bằng những thiết bị cũ với tính năng kém hơn, nhưng quá trình này cũng có thể mất nhiều tháng.
Các nguồn tin giấu tên hồi đầu tháng cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden sắp thông báo với quốc hội Mỹ về kế hoạch bán phi đội MQ-1C cho Ukraine, nhưng cảnh báo thương vụ có thể bị chặn tại quốc hội, cũng như đối mặt nguy cơ bị hủy bỏ vì các thay đổi chính sách phút chót.
Nếu kế hoạch được thông qua, đây sẽ là lần đầu tiên Kiev sở hữu hệ thống UAV hiện đại, có khả năng thực hiện nhiều đòn tấn công vào sâu trong khu vực do Moskva kiểm soát trên chiến trường.
Gray Eagle là biến thể hiện đại hóa của dòng MQ-1 Predator, được phát triển cho lục quân Mỹ để thực hiện các nhiệm vụ theo sự điều hành của chỉ huy chiến trường. Nó có thể làm nhiệm vụ trinh sát, do thám và xác định mục tiêu (RSTA), bảo vệ đoàn xe, phát hiện thiết bị nổ tự chế, cũng như cung cấp hình ảnh trực tiếp từ trên không và tấn công chính xác bằng vũ khí dẫn đường.
MQ-1C có khối lượng cất cánh lớn gấp ba lần dòng TB2, mang được nhiều vũ khí và có tầm bay, thời gian hoạt động lâu hơn nhiều.
Sự xuất hiện của những chiếc Gray Eagle được coi là bước nhảy vọt công nghệ với quân đội Ukraine. Mỗi chiếc có thể hoạt động trong hơn 30 giờ liên tiếp và thu thập lượng lớn dữ liệu tình báo, đồng thời mang được 8 tên lửa đối đất AGM-114 Hellfire với nhiều loại đầu đạn khác nhau, thay vì chỉ giới hạn với tên lửa cỡ nhỏ MAM-L như dòng TB2.
Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga đã chuyển trọng tâm vào vùng Donbass ở miền đông Ukraine, nơi có điều kiện tác chiến phù hợp để Nga phát huy ưu thế áp đảo hỏa lực bằng vũ khí hạng nặng. Nga đang kiểm soát phần lớn thành phố Severodonetsk, một trong những chốt chặn cuối cùng của lực lượng Ukraine ở tỉnh Lugansk.
Nếu chiếm được Severodonetsk và Lysychansk, Nga sẽ kiểm soát hoàn toàn tỉnh Lugansk, từ đó tạo bàn đạp tiến sang Sloviansk và Kramatorsk, thành phố thuộc tỉnh Donetsk. Đây sẽ là những mục tiêu cuối cùng để Nga hoàn thành mục tiêu "giải phóng" vùng Donbass ở đông Ukraine.
Vũ Anh (Theo Reuters)