1. Ốc om chuối đậu
Một trong những món ăn gợi hương xưa vị cũ khi vào hè đậm chất Bắc không thể không nhắc tới ốc om chuối đậu. Ốc giòn sần sật, chuối bùi bùi quyện thịt ba chỉ béo ngậy, nước sóng sánh vàng, vị chua dịu nhẹ từ mẻ tựa như bức họa đồng quê gây thương nhớ cho những người xa xứ.
Món ăn này nên chọn ốc nhồi bởi ốc có độ béo, giòn thịt rất ngon. Bí quyết để tạo độ sánh tự nhiên cho món ăn là lấy 1-2 quả chuối luộc, xay nhuyễn cho vào nấu cùng. Để chuối trắng, nên ngâm với nước pha nước cốt chanh loãng hoặc sử dụng nước vôi trong. Một số nơi sau khi tước vỏ chuối giữ lại, cho vào xào cùng, rồi om tạo hương vị riêng.
=>> Xem cách làm Ốc om chuối đậu
2. Cá kho chuối
Cá kho là món ăn bình dân dễ chiều lòng người nhất bởi hương vị đậm đà. Theo mùa nào thức ấy, cá khi kho kết hợp được nhiều nguyên liệu tạo thành dư vị riêng như cá kho chuối, cá kho trám, cá kho su hào, cá kho măng, cá kho cà pháo, cá kho dưa chua... Chuối xanh khi kết hợp cùng cá đồng, đặc biệt là cá quả thì có duyên lắm, cứ như sinh là dành cho nhau vậy.
Chuối kho xong chắc nịch, không hề chát, vị bùi bùi của chuối quyện nước tiết ra từ kho cá đậm đà, ăn cứ hao mãi. Còn cá thì ngậm tròn trịa các vị bùi bùi của chuối, cay cay của ớt, thơm của riềng và lá gừng non nên cứ thế nhẩn nha nơi đầu lưỡi người thưởng thức.
=>> Xem cách làm: Cá kho chuối
3. Bún bung hoa chuối Thái Bình
Bún bung cùng với canh cá Quỳnh Côi là hai món ăn đặc trưng, nổi tiếng của Thái Bình. Nếu như bún bung Hà Nội có nước dùng màu vàng, thường cho dọc mùng vào thì bún bung Thái Bình lại thu hút bởi vẻ mộc mạc với nước dùng trắng đục tiết ra từ hoa chuối bung.
Đặc biệt khi ăn không hề chát, mà ngược lại hoa chuối hài hòa với chả thịt xương sông, thịt chân giò thì hương vị chân quê cứ thế tỏa ra, mê hoặc lòng người.
=>> Xem cách làm: Bún bung hoa chuối Thái Bình
4. Nộm gà hoa chuối
Theo Đông y, hoa chuối vị ngọt, tính hàn, giúp hóa đàm nhuyễn kiên, bình can tiêu ứ, thông kinh hoạt lạc, thường dùng chữa các bệnh như trướng bụng, hoa mắt chóng mặt, rối loạn kinh nguyệt, lợi xương tủy... Mùa hè, nhiều món nộm từ hoa chuối vừa thanh mát kích thích vị giác, vừa như bài thuốc chữa bệnh tốt như nộm gà hoa chuối, nộm hoa chuối tai heo.
Hoa chuối sau khi bóc bỏ phần già thì đặt cạnh chậu pha nước cốt chanh, thái tới đâu cho luôn vào chậu tới đó để không bị thâm và giòn hơn. Để tăng thêm màu sắc cho món nộm thì bào thêm cà rốt, cắt sợi dưa chuột.
=>> Xem cách làm: Nộm gà hoa chuối
5. Chuối nếp nướng
Món ăn dân dã này từng được vinh danh đầu bảng Những món ăn đường phố ngon nhất thế giới tại Đại Hội Ẩm Thực Đường Phố (World Street Food Congress) năm 2013 ở Singapore.
Từng trái chuối bọc nếp với vỏ ngoài vàng giòn, bên trong chuối ngọt mềm, rưới đẫm nước cốt dừa béo ngậy, rắc thêm đậu phộng thơm bùi tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt.
=>> Xem cách làm: Chuối nếp nướng
6. Cá quả nấu ám
Đây là món ăn thể hiện rõ nét mộc mạc, dấu ấn của quê lúa Thái Bình. Thịt cá dai ngọt tự nhiên, cá viên đậm đà, chuối mềm bùi, vị chua cay mặn chát tròn trịa, dễ ăn. Món này ăn cùng cơm trắng hay bún đều ngon.
Tên gọi ''ám'' cũng có nhiều lý giải truyền miệng khác nhau. Có người cho rằng phần cá viên làm từ xương cá băm nhỏ, rán sơ đượm mùi khói bếp nên khi ăn cảm giác như ‘ám’ khói mộc mạc, rất đỗi bình dị. Cũng có người cho rằng, món ăn chế biến công phu tỉ mỉ nên từ người già tới trẻ nhỏ, từ nam tới nữ đều thích. Bởi ngon quá mà nhiều người luôn nhớ không dứt trở thành... ám ảnh!
=>> Xem cách làm: Cá quả nấu ám
Bùi Thủy