Theo báo cáo Kiểm toán Nhà nước gửi Quốc hội, nhiều doanh nghiệp Nhà nước rót vốn đầu tư, phần lớn là vào các công ty con, công ty liên kết, nhưng hiệu quả thấp, thua lỗ lớn và mất vốn chủ sở hữu.
Thậm chí có dự án đầu tư thua lỗ hàng nghìn tỷ đồng. Như khoản đầu tư của công ty mẹ - Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật dầu khí (PTSC) vào Công ty TNHH Khảo sát Địa vật lý PTSC CGGV tới 31/12/2019 thua lỗ hơn 2.120 tỷ đồng. Ngoài ra, PTSC đầu tư tại Công ty cổ phần Dịch vụ Dầu khí Quảng Ngãi lỗ gần 241 tỷ đồng và tại Công ty Khách sạn Dầu khí PTSC xấp xỉ 17,5 tỷ đồng.
Trong lĩnh vực bất động sản, khoản đầu tư của công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư nhà và phát triển Hà Nội (Handico) vào Công ty cổ phần Kinh doanh và Phát triển nhà số 68 cũng lỗ 60,99 tỷ đồng...
Toà nhà Handico Tower. Ảnh: Người lao động
Một số khoản đầu tư của tập đoàn, tổng công ty vào các công ty liên kết cũng bị thua lỗ, mất vốn. Đơn cử, công ty mẹ - Tổng công Địa ốc Sài Gòn (Resco) đầu tư vào 7 công ty liên doanh, liên kết lỗ lũy kế gần 33 tỷ đồng đến 31/12/2019. Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) với 5 công ty liên doanh, liên kết lỗ lũy kế 288,7 tỷ đồng...
Bên cạnh đó, công tác thu hồi nợ kém nên nhiều doanh nghiệp ghi nhận nợ phải thu quá hạn lớn. Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVPower) có khoản nợ quá hạn phải thu đến hết năm 2019 hơn 1.480 tỷ đồng; Resco 306,43 tỷ đồng; Handico gần 33 tỷ...
Một số đơn vị mua sắm vật tư không đúng với nhu cầu sử dụng dẫn đến lượng vật tư, hàng hóa ứ đọng, chậm luân chuyển hoặc tồn kho lớn. Thực tế này xảy ra tại loạt doanh nghiệp thuộc PVPower, là Công ty cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 hơn 238 tỷ đồng. Công ty Điện lực Dầu Khí Hà Tĩnh gần 229,6 tỷ đồng và Công ty cổ phần Thủy điện Hủa Na 12,4 tỷ đồng..
Không những đầu tư thua lỗ, mất vốn, nhiều doanh nghiệp Nhà nước còn sử dụng đất sai mục đích, như Resco sử dụng sai 6,3 ha; Tổng công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) 1,14 ha... Qua kiểm toán cũng xác định tiền thuê đất, thuế sử dụng đất phải nộp tăng thêm. Sawaco tăng gần 146 tỷ đồng, UDIC hơn 47 tỷ đồng...
Cũng theo báo cáo kiểm toán, một số dự án dừng triển khai từ nhiều năm, chậm tiến độ, như dự án dầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật khu đô thị mới Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội của UDIC đã quá hạn trên 16 năm nhưng đến nay chưa được UBND TP Hà Nội gia hạn thực hiện dự án. Hay dự án chung cư Khuông Việt của Resco chậm 2 năm đến thời điểm kiểm toán...
Ngoài ra, nhiều tập đoàn, tổng công ty, công ty chưa thoái vốn đầu tư theo kế hoạch được duyệt...
Với những lỗi sai trong quản lý, điều hành, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương và đơn vị được kiểm toán kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan.
Anh Minh