Cái tên Lò Thị Thanh được người hâm mộ biết đến nhiều hơn, từ một sự cố tại SEA Games 31 trên sân nhà. Ở nội dung chạy 10km nữ, cô gái dân tộc Thái tưởng như nắm chắc HC bạc, khi về nhì sau đồng đội Phạm Thị Hồng Lệ. Tuy nhiên, đoàn Singapore sau đó khiếu nại, cho rằng Lò Thị Thanh đi giày không đúng chuẩn. Thành tích thi đấu của Thanh bị hủy bỏ, và cô bị tước đi tấm huy chương đầu tiên đại Đại hội.
Kết quả có phần bất công với Thanh, bởi cô đã cẩn thận thay giày trước giờ thi đấu và được trọng tài chấp thuận. Nhưng sau khi Thanh về đích, đối thủ tiếp tục kiện và trọng tài chỉ ra rằng đôi giày mềm sau khi thay vẫn có phần đế dày hơn so với chuẩn 25mm, giúp hỗ trợ VĐV có thành tích tốt hơn.
Vụ việc của Thanh gây xôn xao dư luận. Người hâm mộ tiếc cho cô gái Sơn La, nhưng cũng nhiều người trách Thanh và ban huấn luyện không tìm hiểu kỹ luật của Liên đoàn điền kinh quốc tế (IAAF). Thực tế, Thanh không hề cố tình chọn giày mềm để tạo lợi thế về độ nảy như trọng tài nhận định. "Trên đường chạy chuẩn thi đấu, giày đinh mới là loại giày phù hợp nhất", tuyển thủ 25 tuổi chia sẻ. "Do ảnh hưởng của chấn thương đầu gối, tôi buộc phải chọn giày mềm thay vì giày đinh. Nếu trọng tài không đồng ý ngay từ đầu, tôi sẵn sàng chạy chân đất".
Sau SEA Games, những kết quả tìm kiếm về Lò Thị Thanh trên Internet hầu hết đều dẫn tới sự cố đáng quên đó. Những thành tích tốt trước đây của Thanh tại các giải đấu lớn nhỏ gần như bị lu mờ .
"Sự cố tại SEA Games khiến tôi rất buồn", Thanh kể. "Mọi công sức tập luyện chuẩn bị cho giải đấu lớn đổ sông đổ bể chỉ bởi sai sót không đáng có. Càng tiếc hơn, khi SEA Games là giải đấu mà tôi chưa từng giành huy chương. Tôi phải lấy đó làm bài học, tiếp tục nỗ lực nhiều hơn để trở lại mạnh mẽ".
Một tháng sau cú sốc, Thanh trở lại đường đua và gặt hái một loạt thành công. Ở nội dung 5000m nữ giải điền kinh TP HCM mở rộng 2022, VĐV 25 tuổi đánh bại hai đối thủ quen thuộc ở tuyển quốc gia là Đoàn Thu Hằng và nhà vô địch SEA Games Khuất Phương Anh, để về nhất với thời gian 17 phút 34 giây 82.
Tại VM Hạ Long hôm 24/7, Thanh về nhì cự ly 21km sau đồng đội ở ĐTQG Nguyễn Thị Oanh. Kết quả này giống với những gì xảy ra tại VM Quy Nhơn tháng trước đó. Thành tích của Thanh tại Quy Nhơn là 1 giờ 24 phút 51 giây, còn tại Hạ Long là 1 giờ 30 phút 16 giây.
Hai lần lên podium liên tiếp ở các giải chạy có tính cạnh tranh cao của hệ thống VnExpress Marathon giúp Thanh tìm lại sự tự tin. "Sau sự cố về giày, tôi tập luyện không ngừng nghỉ", chân chạy Sơn La chia sẻ. "Những thành tích tốt ở các giải chạy tiếp theo như VM Quy Nhơn, VM Hạ Long giúp tôi quên đi thất bại ở SEA Games và tập trung cho những mục tiêu quan trọng ở phía trước".
Mới 25 tuổi, Lò Thị Thanh còn nhiều cơ hội để khẳng định bản thân. Trong sự nghiệp, cô cho thấy khả năng thích nghi tốt ở hầu hết mọi cự ly ngắn dài trong chạy bộ. Vài năm trước, Lò Thị Thanh được các HLV trên tuyển cho tập cự ly 800m và 1.500m nữ, rồi 1.500m và 3.000m vượt chướng ngại vật. Khi chuyển sang chạy cự ly trung bình và dài, cô cũng thường đạt thứ bậc cao ở các giải đấu tầm cỡ. Trước khi liên tục đạt giải ở cự ly half marathon, Thanh cũng từng về nhất full marathon với thời gian 3h06' tại giải marathon quốc tế TP HCM 2018, giải chạy hội tụ "dàn sao" của giới chạy bộ phong trào.
Dẫu vậy, so với những đồng đội trên tuyển như Phạm Thị Hồng Lệ hay Nguyễn Thị Oanh, Lò Thị Thanh chưa nổi bật bằng về thành tích. Nói đến cô gái dân tộc Thái, mọi người thường nhớ đến hình ảnh "kẻ về nhì vĩ đại". Thanh thường xuyên đứng bục trao giải ở các giải đấu cô tham dự, nhưng không nhiều lần về nhất. Ở các giải VM 2022, Thanh đều về sau Oanh ở cự ly 21km. Chân chạy Sơn La cũng nhận ra điểm yếu của bản thân so với đàn chị, đó là thể lực - điều khiến cô luôn hụt hơi so với Nguyễn Thị Oanh ở những kilomet cuối.
"Oanh hay Lệ đều là những VĐV xuất sắc", Lò Thị Thanh nhận xét. "Họ vừa là đồng đội những cũng là những đối thủ của tôi. Thi đấu cùng với họ luôn mang đến động lực tích cực cho tôi, thúc đẩy tôi tiếp tục cố gắng để có thể cạnh tranh ở đẳng cấp cao nhất".
Kể từ sau ca phẫu thuật đầu gối năm 2019, Lò Thị Thanh chia sẻ cô chỉ đạt thể trạng bằng 70% so với trước. Bất chấp những khó khăn, chân chạy Sơn La vẫn đang nỗ lực từng ngày để trở thành phiên bản tốt nhất có thể của bản thân. Quyết tâm phá dớp về nhì tại các giải thuộc hệ thống VnExpress Marathon 2022 được Lò Thị Thanh mang đến kỳ giải tiếp theo vào cuối tuần này. Sau những thành công tại các giải trước, Thanh góp mặt trong bảng nữ Top 100 VM, qua đó nhận ưu đãi đặc biệt khi dự giải đấu tại Nha Trang. Đây cũng sẽ là cơ hội để VĐV sinh năm 1997 có màn chạy đà tốt, trước thềm Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ IX vào cuối năm.
Vy Anh