Trong phim tài liệu Miss Americana (Lana Wilson đạo diễn), Taylor Swift, 31 tuổi, kể lại cảm xúc trên sân khấu 11 năm trước: "Với người đã xây cả đức tin dựa vào tiếng vỗ tay của khán giả, việc một đám đông phản đối giống như một trải nghiệm chấn động". Khi đó, Kanye West giật micro lúc Taylor nhận giải "Video của nghệ sĩ nữ xuất sắc" và cho rằng Beyonce xứng đáng hơn. Sự việc mở màn xích mích kéo dài cả thập kỷ giữa Taylor và Kanye, đồng thời tác động lớn đến Taylor.
Trailer "Miss Americana". Video: Youtube.
Không chỉ chuyện với Kanye, phim tài liệu về Taylor Swift kể hành trình đầy cảm xúc của cô trong 13 năm với âm nhạc. Phim tập trung vào những sự kiện thay đổi sự nghiệp của "công chúa nhạc đồng quê", dựa trên những video tự quay tại nhà, phòng thu, hậu trường. Trong video gia đình ghi lại, Taylor hạnh phúc khi nhận được cây guitar đầu tiên và biểu diễn trên những sân khấu nhỏ. Cô bộc lộ khả năng sáng tác từ năm 12 tuổi, say mê biến những câu chuyện trong nhật ký trở thành giai điệu suốt thời thiếu niên. "Công chúa nhạc đồng quê" quen thuộc với hình ảnh cô gái bên đàn guitar, hát những ca khúc tự sáng tác về cảm xúc yêu đương, hờn ghen trong sáng.
Năm 23 tuổi, giọng ca You Belong With Me chuyển dần sang dòng nhạc Pop. Năm 25 tuổi, nữ ca sĩ thắng Grammy "Album của năm" với 1989. Vướng nhiều xích mích với vợ chồng Kanye West - Kim Kardashian, bị gọi là giả tạo, mưu mô, thích đóng vai nạn nhân... Taylor dần ít xuất hiện, tập trung vào âm nhạc. Cô chôn vùi hình ảnh cô gái trong sáng trước đây, xuất hiện với hình tượng "nữ hoàng rắn" cùng album Reputation (2017) đầy cảm xúc giận dữ, trả thù và đối phó với dư luận bằng âm nhạc.
Dù trải qua thăng trầm, thay đổi hình ảnh liên tục, Taylor Swift vẫn là cô gái say mê âm nhạc cùng khả năng viết lời xuất sắc. Trong Miss Americana, cô nói: "Mỗi người trong ngành nhạc đều có sở trường đặc biệt. Và kể chuyện là sở trường của tôi. Tôi biết, nếu không tự viết nhạc, tôi sẽ không ở vị trí này".
Kanye West giật micro của Taylor Swift trên sân khấu VMA 2009. Video: Youtube.
Nhiều hình ảnh gần gũi về đời sống thường ngày của Taylor xuất hiện trong phim. Nữ ca sĩ chia sẻ từng mắc chứng rối loạn ăn uống khi bị chê quá gầy và thân hình không đẹp. Dù cố gắng, cô thấy mình không bao giờ đáp ứng mọi tiêu chuẩn của cái đẹp. Sau cùng, Taylor hạnh phúc khi ăn uống thoải mái, đủ năng lượng để hoàn thành show diễn và cảm thấy tích cực hơn. Đạo diễn khéo léo lồng ghép những hình ảnh Taylor rạng rỡ trên sân khấu, vui vẻ khi giao lưu người hâm mộ với những thước phim mang không khí u buồn hơn: Taylor trầm lặng sau sân khấu, không có ai để gọi điện chia sẻ, Taylor bị làm phiền bởi fan và paparazzi. Mẹ ca sĩ xuất hiện nhiều trong phim, như một người bạn thân thiết, luôn lo lắng và bảo vệ cô. Nữ ca sĩ cũng chia sẻ chuyện tình yêu kín đáo của mình với hình ảnh bạn trai Joe Alwyn không quay rõ mặt: "Tôi đã yêu một người có cuộc sống bình thường, cân bằng, kín đáo... Tôi không hạnh phúc như cách tôi được đào tạo để hạnh phúc trước đây. Đó là cảm giác mà không có ai can thiệp. Chỉ có riêng chúng tôi, và chúng tôi hạnh phúc".
Taylor Swift và Joe Alwyn trong phim "Miss Americana". Ảnh: Netflix.
Taylor tiếp tục lên tiếng ủng hộ nữ quyền và thể hiện quan điểm chính trị trong Miss Americana. Nữ ca sĩ bày tỏ cảm giác khó khăn, mệt mỏi khi kiện người dẫn chương trình David Mueller sàm sỡ cô lúc cùng chụp ảnh tại một sự kiện. Một năm sau, trên sân khấu của tour diễn Reputation, Taylor nhắc lại ngày thắng kiện và cảm thấy may mắn vì đã nói ra và được bảo vệ. Cô lo lắng cho những nạn nhân không bao giờ dám nói hoặc không được tin tưởng.
Được đào tạo trở thành một gái ngoan, Taylor từng quen với việc không được áp đặt ý kiến của mình lên người khác, đặc biệt là lên tiếng về chính trị. Cô đứng ngoài vụ bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 và bị chỉ trích vì không kêu gọi hàng triệu người hâm mộ của mình chống lại Donald Trump. Năm 2018, Taylor lần đầu tiên lên tiếng về chính trị khi đã trưởng thành và mạnh mẽ hơn. Cô vượt qua sự can ngăn của cha và đội ngũ quản lý để bảo vệ niềm tin của mình và chiến đấu vì điều đúng đắn. Giữa thời điểm danh tiếng ở đỉnh cao, Taylor kêu gọi người hâm mộ chống lại Marsha Blackburn trong cuộc bầu cử tại Tennessa - nơi gia đình Taylor sinh sống, vì bà không bảo vệ quyền lợi phụ nữ và người đồng tính. Trong MV You Need To Calm Down thuộc album Lover, Taylor kêu gọi mọi người tham gia đề nghị Đạo Luật bình đẳng để ủng hộ quyền của người đồng tính và đạt hơn 500.000 chữ ký.
MV "You Need To Calm Down" của Taylor. Video: Youtube.
Miss Americana được đặt tên theo một bài hát trong album Lover của Taylor Swift - Miss Americana and the Breakheart Prince. Trong ca khúc, Taylor lồng ghép yếu tố chính trị với một câu chuyện tình yêu ở trường trung học, nói lên nỗi thất vọng trước những giá trị tự do, dân chủ Mỹ đã biến mất. Lớn lên trong một gia đình da trắng giàu có, Taylor tôn sùng nước Mỹ và từng tổ chức các buổi tiệc mừng Quốc khánh đầy tự hào. Sau khi Donald Trump trúng cử Tổng thống, ca sĩ không còn tổ chức tiệc Quốc khánh và nhắc về tình yêu nước Mỹ vì ủng hộ đảng đối lập.
Phim dài 85 phút, được phát trên hệ thống trực tuyến Netflix ngày 31/1. Tác phẩm nhận nhiều nhận xét tích cực từ giới chuyên môn. Cây bút Wesley Morris của The New York Times nhận định: "Lana Wilson đã ghi lại hình ảnh Taylor Swift ở một bước ngoặt vô cùng thuyết phục". Trên trang Rotten Tomato, bộ phim hiện đạt 90% đánh giá tích cực từ 51 nhà phê bình, và 98% đánh giá tích cực từ 1.140 người xem.
Thu Thảo (tổng hợp)