Tổng thống Mỹ Donald Trump và đối thủ đảng Dân chủ Joe Biden tối 29/9 có cuộc đối đầu trực tiếp trên sân khấu tranh luận ở Cleveland, bang Ohio. Tổng thống 74 tuổi và cựu phó tổng thống 77 tuổi có độ tuổi tương đương nhau và có một số điểm chung nhất định. Tuy nhiên, họ khác biệt rõ rệt về phong cách và bản chất. Tất cả đều được thể hiện rõ ngay từ đầu trên sân khấu tranh luận.
Trump luôn muốn công kích Biden suốt nhiều tháng qua và ông đã không lãng phí bất kỳ giây phút nào khi cuộc tranh luận bắt đầu. Tổng thống Mỹ liên tục ngắt lời đối thủ giữa chừng và liên tục tung ra những lời chế giễu, miệt thị cá nhân.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và đối thủ đảng Dân chủ Joe Biden trong cuộc tranh luận đầu tiên ở Ohio tối 29/9. Ảnh: Reuters.
"Ông chẳng thông minh chút nào", Trump nhận xét về Biden. "47 năm qua, ông không làm được bất cứ điều gì".
Các cố vấn của ông chủ Nhà Trắng trước khi cuộc tranh luận diễn ra tin rằng Biden sẽ không thể chịu nổi những đòn tấn công ngày một nặng nề từ Trump, nhưng Biden đã có những đòn phản công của riêng mình. Ông gọi Trump là "gã hề" và chế nhạo phong cách vồ vập, hùng hổ của Trump bằng câu hỏi: "Ông có thể im miệng được không?".
Những người ủng hộ có thể cảm thấy thích thú về phong cách thẳng thắn, trực diện của Trump. Nhưng liệu các cử tri dao động, những người theo dõi cuộc tranh luận với mong muốn hiểu thêm về hai ứng viên, có ấn tượng hay không lại là câu chuyện khác, bình luận viên Bill Barrow and Zeke Miller từ hãng thông tấn AP nhận xét.
Trump chắc chắn muốn né tránh chủ đề về Covid-19 nhưng trên sân khấu tranh luận, đối thủ đã không để ông đạt được mục đích.
"Mọi chuyện diễn ra như vậy bởi chính bản chất con người ông là như thế", Biden nói với Trump, đề cập tới việc Tổng thống Mỹ suốt nhiều tháng đã hạ thấp mức độ nguy hiểm của đại dịch trong khi ở hậu trường, ông thừa nhận sự nguy hiểm của nó.
Nhưng Trump không chịu im lặng chấp nhận. Ông tiếp tục hạ Biden bằng sự kết hợp giữa các biện pháp tự vệ và phản công. 200 người chết ư? Số người chết vì dịch bệnh nếu Biden đứng ra xử lý sẽ lên tới "hàng triệu", Trump nhấn mạnh. Một nền kinh tế khó khăn ư? Nếu vào tay Biden thì còn tệ hơn. Biden sẽ không thể sản xuất đủ khẩu trang hay máy thở.
"Chúng ta sẽ sớm có vaccine", Trump kết thúc đòn phản công.
Biden đáp trả bằng kết luận cuối cùng: "Rất nhiều người đã chết và sẽ còn thêm nhiều người nữa phải chết nếu ông ấy không thông minh hơn".
Với những người chưa thể quyết định rõ ràng ai ứng phó với đại dịch tốt hơn, cuộc trao đổi giữa Trump và Biden không mang đến cho họ bất kỳ điều mới mẻ nào.
Người dẫn dắt tranh luận Chris Wallace từ kênh truyền hình Fox News đã giữ vững lập trường của mình vào tối 29/9 khi ông tuyên bố từ trước rằng công việc của ông không phải là kiểm tra tính chính xác trong thông tin mà các ứng viên đưa ra.
Nhưng Wallace thực sự gặp không ít khó khăn khi ngăn Trump ngắt lời đối phương. Đôi lúc, tưởng chừng như ông đánh mất quyền kiểm soát cuộc tranh luận.
"Ngài Tổng thống, với tư cách người điều hành, chúng ta sẽ thảo luận về Covid-19 ở phần tiếp theo", Wallace nói. Không lâu sau, ông tiếp tục phải nhắc lại rằng mình là "người điều hành" và yêu cầu Trump để ông "đặt câu hỏi của mình".
"Tôi phải phân bổ thời gian cho hai người bằng nhau. Xin ngài hãy để ngài phó tổng thống nói", Wallace nỗ lực kiềm chế Trump.
Khi Wallace đề cập đến việc Trump chưa đưa ra kế hoạch y tế trong gần 4 năm qua, ông chủ Nhà Trắng lập tức phản ứng gay gắt.
"Đầu tiên, hình như là tôi đang tranh luận với ông (Wallace), không phải ông ấy (Biden). Ổn thôi, tôi không bất ngờ", Trump nói.
Trước cuộc tranh luận, Wallace nói ông muốn "càng vô hình càng tốt" nhưng dường như đây là điều bất khả thi.
Bên cạnh đó, cuộc tranh luận cũng chứng kiến rất nhiều cái "lần đầu tiên" mà với các cử tri dao động, chúng có thể giúp họ đưa ra quyết định cuối cùng nên bầu cho ai.
Lần đầu tiên Biden để Trump dùng câu chuyện của con trai Hunter Biden để công kích ông. Lần đầu tiên Biden phải đáp trả Trump khi đối thủ gọi ông là một chính trị gia "không thể làm được gì".
Tương tự, đây là lần đầu tiên Trump đối diện với lời chỉ trích từ Biden, nói rằng nhiệm kỳ tổng thống của ông là một thất bại gây chia rẽ trên mọi phương diện, từ dịch bệnh cho đến vấn đề quan hệ sắc tộc.
Biden đồng thời tận dụng cơ hội để bác bỏ bức tranh biếm họa mà Trump vẽ nên với hình ảnh ông là con rối của phe cánh tả. Thay vào đó, Biden tự định vị mình là một chính trị gia trung tả trong suốt sự nghiệp chính trị.
Có thể đòn "ăn miếng trả miếng" giữa Trump và Biden không đủ sức để lôi kéo cử tri như kết quả của cuộc tranh luận năm 1980, ở đó Ronald Reagan đã sử dụng sân khấu tranh luận lật ngược thế cờ trong cuộc đua vào Nhà Trắng trước tổng thống Jimmy Carter.
Nhưng nó cũng có thể trở thành một phiên bản của năm 1960. Năm đó, thượng nghị sĩ John Kennedy đã thể hiện rất xuất sắc với thể thức tranh luận trên truyền hình mới và điều này giúp ông giành chiến thắng tại hai bang quyết định là Illinois và Texas với 60.000 phiếu nhiều hơn.
Năm 2016, khi Trump thua về số phiếu bầu phổ thông trên toàn quốc nhưng lại chiến thắng ở Pennsylvania, Michigan và Wisconsin với chưa đầy 100.000 phiếu để giành thắng lợi từ Cử tri Đoàn. Vậy nên, các cuộc tranh luận không cần thiết phải tác động tới hàng triệu người mới có thể tạo ra ảnh hưởng mang tính bước ngoặt, chuyên gia đánh giá.
Xem chi tiết tranh luận Trump - Biden
Vũ Hoàng (Theo AP)
