Trong showroom của một đại lý SAIC-GM-Wuling ở Trùng Khánh, một nhân viên bán hàng gợi ý một chiếc Wuling Hongguang Mini EV, mẫu xe điện đã nhanh chóng chinh phục các tài xế Trung Quốc từ khi ra mắt thị trường nội địa tháng 7/2020.
Chiếc xe cỡ nhỏ tương xứng với tên gọi, dài chưa tới 3 m và rộng chưa đến 1,5 m, nhưng vẫn chở được 4 người. Giá khởi điểm khoảng 4.500 USD, và với phiên bản tiện nghi hơn, có điều hòa, giá nhỉnh hơn 5.000 USD.
"Nếu bạn trả trước 2.000 USD, phần còn lại không bị tính lãi", nhân viên bán hàng nói.
Dù Hongguang Mini thiếu những gì mà Tesla có, như quãng đường chạy được mỗi lần sạc cũng như hiệu suất, nhưng sự tiện lợi và giá rẻ lại biến sản phẩm nội địa này thành một trong những xe "năng lượng mới" bán chạy nhất Trung Quốc. Phân khúc này gồm xe điện và plug-in hybrid.
Chiếc xe nhỏ là một cú hích lớn đối với SAIC. Hãng hiện giữ phần lớn cổ phần ở SAIC-GM-Wuling, liên doanh sản xuất và bán ôtô, vốn được biết đến ở thị trường nội địa là Wuling. General Motors (GM) cũng là một cổ đông lớn.
Được giới thiệu là "thiết bị đi lại hàng ngày của người dân", bản tiêu chuẩn có thể chạy 120 km mỗi lần sạc đầy và tốc độ tối đa 100 km/h - đủ để lái xe mỗi này cho phần lớn người tiêu dùng. Xe không sử dụng pin công nghệ cao, giúp giảm giá thành, và có thể được sạc với đường điện dân dụng tiêu chuẩn.
Hongguang Mini bán được 112.000 xe trong thời gian tháng 7-12/2020, đứng thứ hai sau Model 3 của Tesla, nhưng là dựa trên doanh số cơ bản mỗi tháng. Vì thế, mẫu xe điện Trung Quốc được tin là xe điện bán chạy thứ hai thế giới, cũng chỉ sau Model 3.
Bước sang 2021, chỉ trong tháng Một, tổng cộng 25.778 chiếc Mini EV được bán, theo Hiệp hội ôtô con Trung Quốc (CPCA). Doanh số của Mini EV gấp gần hai lần so với 13.843 chiếc Model 3.
Alan Kang, một nhà phân tích ở hãng nghiên cứu Anh, LMC Automotive nói: "Khách hàng chấm điểm cao cho giá bán thấp và thiết kế. Xe bán rất chạy ở các tỉnh Hà Nam và Sơn Đông". Những xe điện nhỏ, rẻ có thể hoạt động không cần bằng lái, nhưng cũng không thể chạy trên cao tốc, lại rất thành công ở những khu vực này. Một số tài xế của loại xe nhỏ này đã đổi sang Hongguang Mini.
Sản phẩm này của Wuling còn có thể xuất hiện ở thị trường ngoài Trung Quốc. Wuling từng nói hồi tháng 8/2020 về kế hoạch xuất khẩu Hongguang Mini, và truyền thông cũng từng đưa tin rằng hãng đã hợp tác với một nhà sản xuất ôtô Latvia để bán một phiên bản của Hongguang Mini tại châu Âu, dù mức giá được cho là sẽ cao gấp đôi do những tiêu chuẩn môi trường khắt khe ở châu lục già.
Giống SAIC, Great Wall Motor (Trường Thành) cũng tận hưởng việc tăng doanh số từ dòng xe điện giá phải chăng. Doanh số của dòng xe sử dụng năng lượng mới của hãng tại Trung Quốc đã tăng 45% trong 2020. Điều này phần lớn nhờ mẫu Ora R1 với thiết kế đáng yêu và mức giá chưa đến 11.000 USD.
Một đại diện của một đại lý ở Hồ Bắc nói: "Đó là nhờ công rất lớn từ những khách hàng bị giảm thu nhập do tác động từ dịch Covid-19".
Trong khi đó, dòng xe điện cao cấp cũng thể hiện rất tốt, với Tesla tăng ba lần doanh số tại Trung Quốc. Model 3 có giá khoảng 39.000 USD, dù là mức đã giảm sau khi ra mắt sản phẩm sản xuất ngay tại Trung Quốc.
Một nguồn tin trong ngành nhận xét: "Sức mua từ tầng lớp trung lưu tăng do nhu cầu chi tiêu trong khi không thể đi du lịch nước ngoài".
Các startup xe điện Trung Quốc đang tìm cách trở thành một Tesla tiếp theo. Nio cũng tăng hơn gấp đôi doanh số, trở thành công ty thứ 8 về doanh số dòng xe sử dụng năng lượng mới trong 2020, vươn lên từ vị trí 13. Li Auto còn tăng doanh số 25 lần và chiếm vị trí thứ 10.
Tổng cộng, năm startup xe điện lớn nhất Trung Quốc tăng doanh số 150% trong 2020.
Để bù lại những tác động từ dịch bệnh, các chính quyền địa phương đã đưa ra những chương trình nhằm khuyến khích tiêu dùng, cũng như chính sách hỗ trợ chủ yếu cho dòng xe điện. Những yếu tố này đã cứu thị trường nội địa.
Chính phủ Trung Quốc có kế hoạch đưa dòng xe sử dụng năng lượng mới chiếm một nửa doanh số ôtô mới tính đến 2035. Thị trường xe con dùng năng lượng mới sẽ chiếm tới 45% trong năm nay, theo LMC.
Các hãng ôtô lớn trên toàn cầu dường như sẽ trở lại mạnh mẽ trong cuộc đua xe điện ở Trung Quốc. Volkswagen, dẫn đầu doanh số toàn thị trường Trung Quốc, cũng tăng doanh số dòng xe năng lượng mới gần 50% trong 2020.
Mỹ Anh (theo Nikkei)