"Tôi chỉ muốn nói với tất cả các bạn ngắn gọn thôi", Floyd nói trong một video với những thanh niên trong khu phố đang bày tỏ ngưỡng mộ anh. Vóc dáng 2 mét của Floyd chiếm trọn khung hình.
"Tôi có những thiếu sót và khuyết điểm và tôi không tốt đẹp hơn ai", anh nói tiếp. "Nhưng, hỡi những người đàn ông, các vụ nã súng đang diễn ra, tôi không quan tâm các bạn đến từ khu phố nào, sống ở đâu. Tôi yêu các bạn và Chúa yêu các bạn. Hãy bỏ súng xuống".
Vào thời điểm đó, Floyd được tôn trọng vì là người lên tiếng từ những vấp ngã. Anh chưa đạt được tầm ảnh hưởng như khi đã chết đi, khi được xem là một biểu tượng toàn cầu về sự cần thiết phải cải tổ lực lượng cảnh sát. Tuy nhiên, suốt 46 năm sống trên đời, Floyd đã trải nghiệm đủ thăng trầm, có cả thành công và thất bại.
George Floyd (áo xanh) khi còn chơi bóng rổ ở Houston. Ảnh: AP
Từng là một vận động viên tài năng với ước mơ tiến lên con đường chuyên nghiệp và giành được học bổng một phần, Floyd sau đó quay về quê nhà chỉ để nhảy từ công việc này sang công việc khác, trước khi ngồi tù gần 5 năm. Tự hào về gốc gác ở Third Ward của Houston và được ngưỡng mộ như người giỏi giang trong dự án nhà ở công cộng dành cho người nghèo, Floyd quyết định cách duy nhất để tiến lên đó là để lại mọi thứ phía sau.
"Anh ấy đã phạm những sai lầm khiến mình phải trả giá bằng một số năm trong cuộc đời", Ronnie Lillard, một rapper và là bạn của Floyd, nói. "Và khi anh ấy thoát ra khỏi nó, tôi nghĩ Chúa đã tác động rất lớn đến trái tim anh ấy".
Floyd sinh ra ở bang Bắc Carolina nhưng bà Larcenia Floyd, mẹ anh, một phụ nữ đơn thân, đã chuyển gia đình tới Houston năm anh lên hai tuổi để tìm việc. Họ sống ở Khu nhà Cuney đông đúc với hơn 500 căn hộ phía nam trung tâm thành phố.
Khu nhà này suốt nhiều thập kỷ là nơi sinh sống của cộng đồng người da màu tại Houston. Đại học Nam Texas nằm ngay bên kia đường từ lâu được xem là bệ phóng cho những người da màu sẵn sàng vươn lên. Tuy nhiên, nhiều người dân ở đây phải vật lộn với mức thu nhập chỉ bằng một nửa mức bình quân của thành phố và tỷ lệ thất nghiệp cao gần gấp 4 lần, thậm chí cả trước khi kinh tế sụp đổ gần đây.
Yeura Hall, người sống cạnh nhà Floyd, cho hay tại Third Ward, những đứa trẻ khác cũng khinh thường những người sống ở trong khu nhà ở công cộng. Để đáp lại những lời gièm pha, anh cùng Floyd và những anh chàng khác sáng tác một bài hát về chính họ: "Tôi không muốn lớn lên, tôi là một đứa trẻ Khu nhà Cuney. Tôi có rất nhiều chuột và gián để chơi cùng".
Larcenia Floyd đã dồn hết hy vọng của mình vào con trai, một cậu bé mà từ khi học lớp hai đã bày tỏ mơ ước trở thành một thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ.
"Bà ấy nghĩ rằng con trai sẽ là người đưa họ thoát khỏi đói nghèo và khó khăn", Travis Cains, một người bạn lâu năm của Floyd, nói.
Floyd từng là một cầu thủ chủ chốt trong đội bóng bầu dục trường trung học Jack Yates, tham dự trận chung kết bang năm 1992. Anh là một kiểu cầu thủ điển hình.
Trên sân bóng rổ, chiều cao và sức mạnh của Floyd thu hút sự chú ý từ George Walker, huấn luyện viên của cao đẳng South Florida. Ngôi trường nằm cách 17 tiếng lái xe, ở một thị trấn nhỏ, nhưng ban giám hiệu và mẹ của Floyd hối thúc anh đi.
"Họ thực sự muốn George thoát khỏi khu phố, làm được điều gì đó, trở thành một ai đó", Walker nói.
Tại Avon Park, Florida, Floyd và một số cầu thủ khác từ Houston nổi bật với vóc dáng cao to, giọng nói và phong thái khác biệt. Họ sống trong một khu ký túc xá.
"Anh ấy luôn kể cho tôi nghe về Third Ward của Houston, ở đó khó khăn nhưng anh ấy yêu nơi đó như thế nào", Robert Caldwell, một người bạn kể.
Sau hai năm ở Avon Park, Floyd có thêm một năm chơi cho đại học Texas A&M trước khi quay lại Houston và căn hộ của mẹ để tìm việc làm trong ngành xây dựng và bảo vệ.
Larcenia Floyd luôn chào đón bạn bè của con trai bà, cho họ tá túc khi khó khăn. Khi một người hàng xóm đi tù vì ma túy, bà đón con trai của người này là Cal Wayne về sống cùng, giao Floyd làm anh cả chăm sóc cậu bé.
Wayne, người bây giờ là một rapper nổi tiếng, đã khuyến khích Floyd đi theo con đường âm nhạc. Floyd thi thoảng được mời rap với Robert Earl Davis Jr., người có những tác phẩm giúp Houston được công nhận như cái nôi của hip-hop. Với Wayne, Floyd giống như "một siêu anh hùng".
Tuy nhiên, người đàn ông nổi tiếng khắp Khu nhà Cuney sau đó phạm phải những sai lầm. Từ năm 1997 đến 2005, Floyd nhiều lần bị bắt vì ma túy và trộm cắp, ngồi tù nhiều tháng. Tháng 8/2007, Floyd bị bắt và buộc tội cướp tài sản bằng vũ khí sát thương. Các nhà điều tra cho hay anh và 5 người khác đã xông vào căn hộ của một phụ nữ. Floyd dí súng vào bụng của bà trước khi lục lọi đồ đạc và lấy đi.
Anh nhận tội vào năm 2009, lĩnh án 5 năm tù. Khi được ân xá vào tháng 1/2013, Floyd đã gần 40 tuổi.
Tranh tưởng niệm George Floyd tại khu nhà ở Phường Ba, Houston, hôm 7/6. Ảnh: AP
Tại một buổi nhạc rap của giáo hội Kito ở Third Ward, Floyd gặp Ronnie Lillard và mục sư Patrick "PT" Ngwolo. Anh tình nguyện giúp họ tiếp cận các cư dân trong khu phố. Ngay sau đó, Floyd lắp đặt một chiếc chậu trong sân bóng rổ của Cuney để phục vụ lễ rửa tội cho giáo đoàn của Ngwolo. Anh tham gia các giải đấu bóng rổ và tiệc nướng mà họ tổ chức, gõ cửa từng nhà, giới thiệu những cư dân là ứng viên tiềm năng cho việc phân phát hàng hóa hoặc nghiên cứu Kinh Thánh.
Một mục sư khác là Christopher Johnson nhớ lại chuyện Floyd tình cờ gặp lại mẹ của ông, cũng là giáo viên ở trường trung học của anh. Floyd đã ôm bà trìu mến.
"Tôi nghĩ rằng cậu ấy không thấy mình to lớn. Ở đây có rất nhiều người cao lớn nhưng cậu ấy là một người lịch sự, hòa nhã và tôi không hề nói quá", Johnson kể.
Ở Cuney, Floyd được ca ngợi như một tấm gương hoàn lương, một nhà tư vấn đầy kinh nghiệm sống. Tại lớp học của Tiffany Cofield ở một trường bán công trong khu phố, một số nam sinh từng dính rắc rối với pháp luật hay bảo cô hãy nói chuyện với "anh Floyd khổng lồ" nếu muốn hiểu về hoàn cảnh của họ.
Floyd sẽ kiên nhẫn lắng nghe khi Cofield bày tỏ thất vọng trước những hành vi xấu của học sinh và cố gắng giải thích cho cô về cuộc sống của một chàng trai trẻ ở khu nhà này.
Sau giờ học, Floyd thường gặp các học sinh và hỏi han: "Hôm nay các em học thế nào? Có được tôn trọng không? Mẹ và bà của các em thế nào?".
Năm 2014, Floyd bắt đầu tìm cơ hội rời khỏi Third Ward. Là cha của 5 đứa trẻ sau khi trải qua nhiều mối quan hệ, anh cần tiền để thanh toán các chi phí và nuôi con. Dù nổi tiếng ở Cuney, cuộc sống hàng ngày của Floyd gặp nhiều khó khăn. Hơn một lần anh bị còng tay khi cảnh sát kiểm tra khu nhà và giam giữ một lượng lớn nam giới da màu.
"Anh ấy sẽ nói 'vâng, thưa sĩ quan', 'không, thưa sĩ quan'. Rất tôn trọng, rất bình tĩnh", Cofield kể.
Được sự hướng dẫn của một người bạn, Floyd sau đó chuyển đến thành phố Minneapolis theo chương trình của một giáo hội nhằm giúp nam giới thay đổi môi trường và tìm việc làm.
"Anh ấy đang tìm kiếm một khởi đầu mới", Christopher Harris, người đã đưa Floyd đến Minneapolis, nói. Bạn bè còn tạo điều kiện bằng cách cho anh mượn tiền và quần áo.
Tại Minneapolis, Floyd làm bảo vệ cho trung tâm người vô gia cư lớn nhất thành phố thuộc tổ chức từ thiện Quân Cứu thế.
"Anh ấy thường đi cùng vài nữ đồng nghiệp ra ngoài buổi tối và đảm bảo họ lên xe an toàn", Brian Molohon, giám đốc phát triển của văn phòng Quân Cứu thế tại Minnesota, kể. "Đó là một người đàn ông mạnh mẽ cao lớn nhưng bên trong rất dịu dàng".
Floyd nghỉ việc sau chưa đầy một năm, học lái xe tải trong khi làm bảo vệ cho một câu lạc bộ tên là Conga Latin Bistro.
"Anh ấy thường nhảy thật xấu để khiến mọi người cười", Jovanni Thunstrom, chủ câu lạc bộ, nhớ lại. "Tôi đã cố gắng dạy anh ấy nhảy vì anh ấy thích nhạc Latinh, nhưng tôi không thể vì anh ấy quá cao".
Chân dung George Floyd được treo trong hành lang của câu lạc bộ Conga Latin Bistro ở Minneapolis hôm 7/6. Ảnh: AP
Floyd vẫn giữ mối liên hệ với Houston, thường xuyên quay lại Cuney.
Khi Houston đăng cai giải Super Bowl năm 2017, Floyd quay lại thành phố, tổ chức một bữa tiệc tại nhà thờ với âm nhạc và xét nghiệm AIDS miễn phí. Năm 2018, anh một lần nữa trở về dự tang mẹ. Khi Cains nói chuyện Floyd lần cuối cách đây vài tuần, anh đang lên kế hoạch cho một chuyến về thăm Houston vào hè này. Khi đó, Floyd đã mất việc do Covid-19 khiến câu lạc bộ đóng cửa.
Vào tối ngày lễ Tưởng niệm Chiến sĩ Vong trận 25/5, Floyd đi cùng hai người khác vào cửa hàng tạp hóa và bị cáo buộc dùng một tờ tiền 20 USD giả để mua thuốc lá. Họ gọi cho cảnh sát và chỉ chưa đầy một giờ sau, anh tử vong.
Cái chết của Floyd đã châm ngòi cho các cuộc biểu tình trên khắp Mỹ và lan ra nhiều nước trên thế giới để phản đối bạo lực của cảnh sát và chống phân biệt chủng tộc. Derek Chauvin, cảnh sát ghì gối khiến Floyd tử vong, cùng ba đồng sự đã bị truy tố và đối mặt mức án 40 năm tù.
Hôm 9/6, tang lễ của Floyd đã diễn ra tại Houston với sự tham dự của hàng trăm người.
Những người quen biết Floyd tìm cách lý giải cho cái chết đột ngột của anh.
"Tôi tin rằng anh ấy đã được chọn", cô giáo Cofield nói. "Điều này chỉ xảy ra với anh ấy vì anh ấy là người đó, vì tình yêu thương mà anh ấy dành cho mọi người, mọi người dành cho anh ấy".
Anh Ngọc (Theo AP)