Ở những vùng nhiệt đới khí hậu nóng ẩm, chắc hẳn du khách sẽ muốn tìm một món ăn mát mẻ và sảng khoái. Tuy nhiên, món ăn phổ biến nhất ở Thái Lan lại là súp cay tom yum và chúng thường được phục vụ trong các nồi, bát giữ nhiệt để có thời gian nóng lâu hơn. Amporn Choeng-Ngam, đầu bếp người bản xứ tại Chiang Mai, bật mí cho tạp chí du lịch Vokrug Sveta những điều ít người biết về món ăn này.
Theo Amporn, đối với người châu Âu, đồ ăn Thái, trong đó có tom yum, dường như quá cay, song tom yum thực chất mới chỉ bổ sung thêm vị cay của ớt từ thế kỷ 17, khi những nhà truyền giáo Bồ Đào Nha mang đến châu Á. Ở Trung Quốc, một quốc gia có lịch sử lâu đời về các món súp nóng, nước dùng và thịt được đun công phu, trong một thời gian dài. Trong khi đó ở Thái Lan, do người dân chuộng các thành phẩm tươi sống hơn nên sử dụng hải sản và thịt gà, những nguyên liệu chín nhanh.
Tên của món súp gồm hai từ "tom" có nghĩa là nấu, "yum" là một nhóm gia vị chua cay tại Thái Lan. Nếu tôm là nhân chính, món ăn có tên "tom yum kung", nếu là gà, nó có tên "tom yum kai"...
Một món tom yum đúng vị bắt buộc phải có lá chanh, gừng hoặc riềng, sả. Những gia vị như cà ri, ớt cay, hẹ tây, cà chua, nấm được coi là phụ gia, tuỳ phong cách người nấu. Trong đó, cà chua được xem là nguyên liệu ảnh hưởng từ người Mỹ, còn nấm mới xuất hiện trong tom yum vào thế kỷ 20. Không có công thức chế biến tiêu chuẩn cho tom yum, do ẩm thực Thái Lan dựa trên sự ngẫu hứng. Các loại gia vị và thảo mộc đóng vai trò quan trọng cho món súp này, nhưng tỷ lệ khác nhau ở mỗi đầu bếp. Tất nhiên, tom yum thường sẽ rất cay.
Du khách đến Thái Lan thường được phục vụ những bát tom yum được chế biến với nước cốt dừa và riềng. Thành phần này mới được thêm vào món ăn vào những năm 1980, được xem là có ảnh hưởng từ món súp phổ biến khác của Thái Lan là "tom kha", có thành phần là thịt gà, củ riềng và nước cốt dừa.
Ngày nay, tom yum được xem là món ăn nổi tiếng nhất của Thái Lan và phổ biến trên thế giới. Nó được phục vụ tại các nhà hàng đắt tiền lẫn những quán ăn đường phố, bếp gia đình và cả bởi những người bán hàng rong. Người Thái thường ăn tom yum vào bữa sáng và bữa trưa. Họ tin rằng, các loại gia vị trong tom yum cải thiện lưu thông máu, giải độc cơ thể.
Trung Nghĩa (Theo Vokrug Sveta)