"Sông Cầu nước chảy lơ thơ, Đôi ta thương nhớ bao giờ cho nguôi" câu thơ lục bát gợi nhớ đến vùng đất Kinh Bắc - Bắc Ninh và Bắc Giang, với những câu hát dân ca quan họ làm bao người say đắm. Không chỉ đi vào thơ ca, dòng sông còn ghi dấu ấn với giới sành ăn nhờ một đặc sản hiếm có. Trước khi hợp lưu với hai con sông khác tại Kiếp Bạc, Hải Dương, sông Cầu chảy qua các xã Đồng Việt, Đồng Phúc, thị trấn Nham Biền... của huyện Yên Dũng. Khoảng tháng 9, tháng 10 Âm lịch, trên khúc sông này sẽ xuất hiện cua da sống tự nhiên ở những ghềnh đá.
Cua da chấm cùng bột canh, thêm tiêu, ớt, chanh. Ảnh: Đàm Đức Từ
Những chiếc chân mọc lông, phần càng có bám rêu tạo nên điểm nhận dạng riêng biệt của cua da. Ngoài ra, phần mình cua da cũng tròn và to như cua biển hoặc ghẹ, đặc biệt bên trong rất nhiều gạch. Mùa cua da chỉ ngắn trong khoảng hai tháng cuối thu đầu đông, đánh bắt khó, chưa ai nuôi được, nên số lượng không nhiều. Thành ra, cua da là món ăn đặc sắc không chỉ với khách thập phương mà cả người dân địa phương.
Kích thước của cua da cũng đa dạng từ nhỏ đến lớn, phù hợp để chế biến thành nhiều món. Loại nhỏ có thể được giã, nấu canh ngọt mát hoặc đem rang muối hay sốt me, cua to có thể hấp bia. Cua da hấp bia giữ được hương vị, độ ngon, chắc của thịt cua nhất. Cua da hấp chín, mai chuyển màu cam trầm, không sậm như cua biển. Thịt ngọt, chân và càng mềm, không phải kẹp.
Ngon nhất vẫn phải kể đến lẩu cua da. Với vị ngọt hơn cua đồng, không tanh như cua biển, gạch cua vàng và béo ngậy, lẩu cua da hấp dẫn hơn bao giờ hết trong những ngày se lạnh, khi ngồi quây quần cùng gia đình, bạn bè.
Ngày nay, cua da đã làm nên thương hiệu cho ẩm thực mảnh đất Yên Dũng, nhiều món ăn ngon từ cua được đưa vào thực đơn của các nhà hàng địa phương. Nếu muốn tự tay chế biến, bạn cũng có thể tìm mua trực tiếp cua da tại các chợ truyền thống như chợ Neo, chợ Cống Đỉa.
Nồi lẩu cua da nhiều gạch béo ngậy. Ảnh: Đàm Đức Từ
Nếu có dịp về Yên Dũng, du khách thập phương có thể vãn cảnh ở một số nơi nổi tiếng như chùa Vĩnh Nghiêm (xã Trí Yên), chùa Kem (xã Nham Sơn), Thiền viện Trúc lâm Phượng Hoàng (thị trấn Nham Biền), đền Thanh Nhàn (xã Nham Sơn), đền thờ Trần Thủ Độ (xã Yên Lư)...
Độc giả Đàm Đức Từ
* Độc giả chia sẻ hình ảnh, câu chuyện về các chuyến du lịch và món ăn ngon tại đây.