Với 10 năm thi đấu tranh biện quốc tế, chuyên gia Marvin Long Đỗ nhấn mạnh ba yếu tố mà mỗi thí sinh cần chuẩn bị trước giải đấu là tinh thần - thái độ; kỹ năng; kiến thức.
Đầu tiên, bước vào giải đấu, hãy mang tinh thần học hỏi, đừng quá đặt nặng thành tích. Tâm thế tốt giúp các bạn tiến bộ nhanh hơn. Bởi theo anh Long, không như toán "một cộng một bằng hai", tranh biện là cách thuyết phục, hợp tác, làm việc cùng người khác. Giám khảo có kết quả khác nhau hoặc khác với các đội thi là hoàn toàn bình thường.
Gửi bài viết dự thi tại đây. Nếu chọn hình thức video, các đội đăng ký qua website. |
"Đây là một sự kiện để các bạn học tập, phát triển. Việc chúng ta cần học là làm sao cho phần nói tăng tính thuyết phục, nếu lần sau gặp một người như vậy ngoài đời thì cần làm gì tốt hơn để họ nghe mình", anh nói.
Tiếp theo, cần xác định các mục tiêu trong kỹ năng và chiến lược cụ thể để cải thiện kỹ năng trong một giải đấu. Chuyên gia khuyên thí sinh hãy nhìn vào kết quả và sự giải thích của giám khảo; phân loại những ý tưởng nào được công nhận để phát huy và cái nào bị bác bỏ nhằm cải thiện.
Trước khi thi đấu, hãy tự vạch ra tầm kỹ năng, kinh nghiệm hiện tại của bản thân; danh sách những điều còn yếu để tập trung cải thiện. Ví dụ, nếu bạn yếu lập luận, hãy tìm những câu chuyện này, học hỏi và giải quyết kỹ năng này.
Vị cố vấn cuộc thi cũng lưu ý mỗi thí sinh có quyền yêu cầu giám khảo đánh giá ưu điểm, nhược điểm trong phần lập luận để cải thiện kỹ năng.
Kiến thức là nền tảng giúp cấu trúc bài nói chặt chẽ, thuyết phục hơn. Anh Long khuyên học sinh theo dõi các sự kiện trong nước và quốc tế trên những kênh báo chí uy tín. Mang những sự kiện đó trao đổi với các bạn khác, đào sâu, tranh luận và đó có thể trở thành nền kiến thức áp dụng cho trận nào đó.
Ngoài ra, cần chú ý rèn luyện bộ kỹ năng cơ bản gồm: kỹ năng cá nhân (lập luận, phản biện, xây dựng hệ thống lập luận); kỹ năng nhóm (chuẩn bị trong 30 phút thế nào, vai trò của từng lượt nói); kiến thức.
Anh Long cũng nói thêm, bản chất của tranh biện không phải là cãi nhau mà như một trò rèn luyện tư duy, giải quyết vấn đề. Bí quyết để bài tranh biện thành công là đưa ra được luận điểm mạnh.
Vị chuyên gia hướng dẫn có hai cách giúp thí sinh tìm luận điểm mạnh. Thứ nhất, xác định vấn đề quan trọng liên quan đến trận tranh biện. Ví dụ, chúng ta nói: "Chúng tôi sẽ trả lương cho phụ nữ làm nội trợ". Trả lương gắn với vấn đề gì của phụ nữ và người làm nội trợ? Hình thức này tạo cho họ nhiều sự lựa chọn hơn hay không? Ở những xã hội khác nhau sẽ có gì khác biệt? Giải thích được những vế này, bài nói của các đội sẽ tăng cơ hội thuyết phục giám khảo.
Cách thứ hai, cần xác định trách nhiệm chứng minh của phe mình. Dù lập luận bạn đưa ra hay đến đâu nhưng xa rời vai trò thì phần thắng sẽ thuộc về đối thủ.
"The Debate Challenge" mùa hai đang mở cổng đăng ký, kéo dài đến hết 15/6. Cuộc thi nhận đăng ký qua video và bài viết.
Với hình thức quay video, học sinh lập nhóm 3-5 thành viên, quay đoạn giới thiệu nhóm và lý do tham gia cuộc thi; bình luận chủ đề mà ban tổ chức đưa ra: "Ultimately, economic growth, development is more important than environment preservation, protection". Video hợp lệ có độ dài 5-8 phút.
Ở hình thức hai mỗi đội viết bài tự luận, trả lời câu hỏi: Tại sao bạn tham gia The Debate Challenge 2022 (giới hạn 200 từ); trình bày quan điểm về câu nói của Margaret Heffernan: "For good ideas and true innovation, you need human interaction, conflict, argument, debate..." (giới hạn 400 từ).
Giải thưởng gồm tiền mặt và học bổng tại Swinburne Việt Nam (học bổng cho mỗi thành viên đội). Cụ thể, giải nhất toàn quốc gồm 15 triệu đồng và học bổng 10.000 USD; nhì toàn quốc là 10 triệu đồng tiền mặt, học bổng 8.000 USD; giải ba sẽ nhận 5 triệu đồng tiền mặt, học bổng 6.000 USD.
Minh Tú