Tất cả các quốc gia trên thế giới đều gặp trường hợp người đi thuê nhà gánh phần lớn tiền thuế. Cái này không phải tôi đoán mò mà là đã có nghiên cứu ở hàng chục quốc gia, có thể nói là vấn đề này xuất hiện chắc phải từ thời cổ đại.
Ở New York (Mỹ) người thuê gánh phần lớn tiền thuế mà chủ nhà phải chịu. Ở bang Ohio, đối với đất nông nghiệp, cứ mỗi một USD mà chủ đất phải đóng thuế, người thuê đất chịu 0,4 - 0,6 USD. Thống kê ở bang Massachusetts cho thấy, sau mỗi chu kỳ thuế tăng, giá thuê sẽ tăng lên để hấp thụ 80 - 90% tiền thuế (nghĩa là người thuê đóng giùm cho chủ nhà đến tận 80 - 90% tiền thuế).
Nhiều người cứ tưởng khi áp thuế bất động sản là giá thuê trọ tăng theo cách tỷ dụ như tăng ba lần, từ hai triệu lên sáu triệu đồng. Nhưng thực tế thường thấy, thuế này bằng một tháng tiền thuê nhà, tức là đâu đó dưới 1% (tôi đã tham khảo khá nhiều quốc gia). Nghĩa là thay vì chủ nhà hưởng trọn 12 tháng thì giờ chỉ được hưởng 11 tháng. Và về mặt toán học, chủ nhà chỉ cần tăng tiền thuê lên tầm hơn 9,1% là hoà vốn.
Như vậy, nhìn chung, cứ mỗi một đồng mà chủ nhà đất đóng thuế thì người thuê sẽ gánh tầm 0,7 đồng. Đó là con số thực tế được ghi nhận ở tất cả mọi nơi trên thế giới như đã dẫn chứng ở trên.
Những người mua nhà ở các thành phố lớn tại Việt Nam, thu nhập của họ vượt xa mức trung bình. Vậy nên đừng đem mức trung bình ra mà làm phép chia, tính toán. Trong danh bạ của tôi không ai tốn 9 năm để mua được một căn nhà cả. Vì sau 5 năm là họ mua thêm mảnh đất rồi nên tôi giả định họ đã trả xong căn nhà đầu tiên từ lâu.
Số lượng nhà ở không thể lớn hơn dân số. Tới như nước Mỹ hơn 300 triệu người mà cũng chỉ có 140 triệu căn nhà. TP HCM cũng chỉ có 1,92 triệu căn nhà (tính luôn căn hộ) trên 13 triệu dân. Vì thế, giá nhà có tăng thì người thuê cũng phải chịu, nếu không muốn dọn ra vùng ven ở để có giá dễ chịu hơn.
Mỹ đánh thuế cả bất động sản thứ nhất nhưng nhiều người không nhắc tới điều đó khi dẫn chứng lý do phải đánh thuế bất động sản thứ hai. Nếu ai lấy Bill Gates ra làm ví dụ là quá dở. Bill Gates sở hữu rất nhiều đất, hay Mark Zuckerberg sở hữu cả một hòn đảo ở Hawaii.
Thực tế, dù có thuế bất động sản thứ hai, nhưng phần lớn người Mỹ phải ở nhà thuê, chứng tỏ phần còn lại đã mua bất động sản thứ hai để cho thuê, đúng không? Như vậy thì thuế cao bất động sản thứ hai có tác dụng gì?
Hoang Lam Huynh
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.