Theo kế hoạch phòng chống bệnh dại giai đoạn 2022-2030 mới ban hành, UBND Hà Nội giao 579 xã, phường, thị trấn thành lập đội bắt chó mèo thả rông, nhằm phòng chống bệnh dại trên người và vật nuôi. Theo đó, người dân phải khai báo việc nuôi chó mèo với UBND cấp xã; cam kết xích, nhốt trong khuôn viên gia đình; bắt buộc rọ mõm, đeo xích khi đưa thú nuôi ra không gian công cộng; tiêm vaccine phòng dại định kỳ. Người nuôi chó mèo chịu chi phí nuôi dưỡng, tiêu hủy khi vật nuôi bị bắt và phải bồi thường, chịu trách nhiệm nếu vật nuôi làm hại đến người khác.
Quy định là vậy nhưng thực tế việc nuôi chó mèo ở Việt Nam trước giờ vẫn bị thả nổi, thiếu quản lý và giám sát. Người ta nuôi thú cưng tùy hứng và tùy tiện từ nhà mặt đất đến chung cư, hầu như không mấy ai khai báo. Việc tiêm chủng cho chó mèo cũng chủ yếu dựa trên tinh thần tự giác của người nuôi. Còn vấn đề thả rông chó, cho phóng uế bừa bãi, không đeo rọ mõm để chó cắn người thì càng mất kiểm soát.
Bản thân tôi không nuôi chó mèo, nhưng cũng là một người yêu động vật. Dù ủng hộ việc thành lập đội săn bắt chó mèo thả rông nhưng cá nhân tôi không hề ghét chúng, cũng không cho rằng đây là lỗi của các con vật này. Việc chó mèo chạy rông, cắn người, gây nguy hiểm cho người khác thực ra là lỗi của chủ nuôi không đảm bảo các quy định pháp luật.
Công viên gần nhà tôi từ lâu đã trở thành nhà vệ sinh công cộng của đám thú cưng trong khu. Cứ sáng sớm và chiều tối, người ta lại đồng loạt dắt chó ra phóng uế bừa bãi ở bụi cây, vệ cỏ. "Đi vào thiên nhiên" nên chẳng mấy chủ nuôi chịu dọn (chính họ dẫn chó mèo ra ngoài đi vệ sinh cũng là để đỡ phải dọn dẹp ở nhà). Lâu dần, chất thải tích tụ, tạo thành một mùi hôi thối, vô cùng khó chịu với người đi ngang qua. Tôi từng nhiều lần góp ý, nhắc nhở khi thấy có người dắt cho ra ngoài phóng uế, nhưng người thì làm lơ, có người còn trợn mắt lại với tôi.
>> Thả rông chó khiến cẩu tặc lộng hành
Còn chuyện chó thả rông, không rọ mõm, cắn người cũng diễn ra nhan nhản từ đường to đến ngõ nhỏ, từ thành thị đến nông thôn. Tôi gặp nhiều người dắt chó đi dạo, không rọ mõm (trong đó không ít là chó dữ). Khi thấy người khác tỏ ý lo sợ, mấy chủ chó thường trấn an: "Nó hiền lắm, không cắn đâu" (dù chó vẫn liên tục nhe nanh, sủa inh ỏi bên cạnh). Cuối cùng, vẫn là ai bị cắn thì thiệt thân, chứ mấy người được đền bù, mà nếu có cũng chẳng thấm vào đâu so với thương tật mà họ phải mang suốt đời.
Nhưng lạ ở chỗ, trong khi ý thức của người nuôi cho ở Việt Nam vẫn còn rất thấp, nếu không muốn nói là vô ý thức, thì họ lại liên tục đăng đàn chửi bới khi các vụ trộm chó diễn ra. Người ta luôn cho mình là nạn nhân, chứ không hề nghĩ rằng chính hành động thả rông chó của mình là nguyên nhân không nhỏ khiến cẩu tặc lộng hành.
Theo Nghị định 90/2017, hành vi không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xíchtừ nông thôn đến thành thị. giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng bị phạt tiền từ 600.000 đến 800.000 đồng. Trường hợp chủ nuôi không tiêm phòng bệnh dại cho chó mèo cũng chịu mức phạt tương tự như trên. Thế nhưng thực tế, chúng ta không có đủ lực lượng để xử lý vi phạm nên chuyện xử phạt chủ yếu vẫn nằm trên giấy, chứ người nuôi vẫn nhởn nhơ như không có chuyện gì.
Theo tôi, nên có quy định bắt buộc đăng ký số hiệu vật nuôi với địa phương để cơ quan chức năng quản lý hoạt động nuôi chó mèo. Thậm chí, chúng ta có thể tổ chức các đợt kiểm tra bất ngờ, kịp thời phát hiện các hộ dân nuôi chó mèo chui, không có giấy phép, để xử phạt. Đồng thời, mỗi khi bắt được chó thả rông, chó cắn người, nhà chức trách có thể lập tức truy ra chủ nuôi của con vật để xử phạt hành vi thả rông vật nuôi.
Nói tóm lại, nuôi chó mèo là quyền của mỗi người, tuy nhiên người nuôi cũng phải tuân thủ các quy định để bảo đảm an toàn cho cộng đồng. Một xã hội văn minh không thể để người dân nuôi chó mèo một cách tùy tiện. Nên nhớ, "chó dữ tại chủ", chó mèo không có lỗi, chỉ có ý thức người nuôi có vấn đề mà thôi. Do đó, bên cạnh việc tăng cường săn bắt chó thả rông, cũng cần triệt để xử lý chủ chó vi phạm để loài vật này không bị đối xử tàn tệ hoặc bị chửi oan.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.